16. Hukuk Dairesi 2016/7218 E. , 2019/2612 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... İli Doğubayazıt İlçesi Atabakan Köyü çalışma alanında bulunan 154 ada 39 ve 42 parsel sayılı 4.523,04 ve 28.018,13 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, kimsenin mülkiyet iddiasında bulunmadığı devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtilerek hamtoprak vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., 154 ada 39 parselin tamamı ile 154 ada 42 parsel sayılı taşınmazın bir kısmı hakkında, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 154 ada 39 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline, 154 ada 42 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi ...’ün düzenlediği 08.05.2015 tanzim tarihli krokili raporda yeşil renk ile taranan 10.544,71 metrekarelik kısmının mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı yararına kazandırıcı iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, Mahkemece sadece ziraat mühendisi bilirkişiler tarafından hazırlanan rapora dayanılarak hüküm kurulmuş olup, bu rapordan dava konusu taşınmazlarda hak kazandırıcı süreye ulaşan zilyetlik bulunup bulunmadığı anlaşılamamaktadır. Diğer yandan, Mahkemece çekişmeli taşınmazların niteliğini ve kullanım durumunu belirlemek için hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış ve taşınmazların uydu fotoğrafında hangi nitelikte göründüğü usulünce tartışılıp değerlendirilmemiş olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle kadastro tespit tarihinden en az 15-20-25 yıl öncesine ait, üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ile tespit tarihine en yakın tarihte çekilmiş yüksek çözünürlüklü uydu fotoğrafı getirtilmeli bundan sonra taşınmazlar başında, fen bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden oluşturulacak bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime, nasıl intikal ettiği, Kadastro Kanunu"nun 14. maddesi gereğince zilyetliğin 20 yıla ulaşıp ulaşmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu taşınmazların tutanakları incelenerek yerel bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmeli; fen bilirkişisinden, keşfi izlemeye elverişli renkli uydu fotoğrafı ile taşınmaz ve çevresindeki komşu taşınmazları birlikte gösterecek şekilde rapor ve harita düzenlemesi istenilmeli; üç kişilik ziraat bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, önceki ziraatçi bilirkişi raporunu da irdeleyen ve sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren ayrıntılı, gerekçeli ve taşınmazları değişik yönlerden ve sınırlarını gösterir şekilde renkli fotoğrafları ekli şekilde rapor alınmalı; dosyanın hava fotoğrafı incelemesi konusunda uzman jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye tevdii ile stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazın önceki niteliğini, kullanım durumunu, sınırlarını ve sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, eksik incelemeye dayalı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazlarının bu nedenlerle kabulü ile usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
