MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş, davalılardan ... Kurumsal Hizmetler Temizlik Turizm Nakliye Basın Yayın Gıda Tekstil İtriyat Ve İnşaat Yatırımları İç Ve Dış Ticaret Ve Sanayi Ltd. Şti. Avukatıncada duruşma talep edilmiş ise de; HUMK.nun 438.maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı,asıl işveren Maliye Bakanlığından hizmet alım ihalesi ile iş alan alt işveren şirketlere bağlı olarak 01.08.1999-28.02.2009 tarihleri arasında çalıştığını, son aylık brüt ücretinin 891,42.-TL olduğunu, son alt işveren davalı şirkette çalışmakta iken 21.03.2010 tarihinde emekli olarak işten ayrıldığını, Yargıtay içtihatlarına göre asıl ve alt işverenin kıdem tazminatı ve yıllık izin ücretlerini ödemesi gerekirken ödemediğini, maaş dışında yemek ve yol parası ödendiğini, çalıştığı dönemde yıllık ücretli izinlerin kullandırılmayıp, ücretinin de ödenmediğini, davacı ... diğer çalışanlara çalıştıkları dönemde okutulmadan ve işten çıkarma tehdidi altında bir takım belgeler imzalatıldığını, 4857 Sayılı iş Kanunu"nun 2. maddesine göre davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğunu ve işçilik haklarından davalıların birlikte sorumlu olduğunu iddia ederek kıdem tazminatı ile yıllık izin alacağını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... davacı ile davalı bakanlık arasında bir hizmet sözleşmesi bulunmadığını, davacının ihale ile iş alan şirketlerin işçisi olduğunu,Yargıtay içtihatlarına göre, işin tamamının ihale yoluyla verilmesi halinde asıl-alt işveren ilişkisinden söz edilemeyeceğini, davalı bakanlığın asıl işveren sıfatıyla dava konusu alacaklardan sorumlu tutulamayacağını, iş akdinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirir şekilde sona erdiğinin davacı tarafından kanıtlanması gerektiğini, yıllık izin konusunun davalı şirketin tasarrufunda olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Şirket, davacının ihale süresi ile sınırlı olmak üzere 16.10.2001 tarihinde işe başladığını, alınan ihale sözleşmeleri ve sürelerine göre davacının aralıklı çalışarak emeklilik nedeniyle işten ayrıldığını çalışmalarının bir yıl ve daha az süreli olduğunu, son çalışması deneme süresi içinde kaldığından tazminat ödenmediğini, Kamu İhale Kurumu"nun 15.02.2005 tarihli kararı ile kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai gibi işçilik alacaklarının asıl işveren tarafından ihale bedeli içerisinde maliyet unsuru olarak öngörülmediğini ortaya koyduğunu, bu maliyet unsurları ihale bedeli içerisinde yer almadığından ve asıl işveren tarafından ihale bedeli ile alt işverenlere ödenmediğinden, asıl işverenlerin bu kalemlerden sorumlu olduğunu, davacının eski dönemlere ilişkin alacaklarının, alt işveren olan davalı firma açısından zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yasal düzenlemeler ve yargı kararları, işin nitelik ve özellikleri dikkate alındığında, davalı bakanlık ile bakanlığa karşı hizmet sunum işini ihale ile yükümlenen şirketler arasında, davacı yönünden asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğu,1475 Sayılı iş Kanunu"nun 1 ve 14, 4857 Sayılı iş Kanunu"nun 2/7 ve 6. maddeleri ile Yargıtay içtihatları kapsamında, dava konusu edilen alacak kalemlerinin varsa ve hak kazanılmış ise tamamından, asıl işveren sıfatıyla T.C. Maliye Bakanlığı ve son alt işveren sıfatıyla davalı ... Ltd. Şti.nin sorumlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı Davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Yaşlılık aylığına hak kazanma halinde kıdem tazminatına uygulanacak faizin başlangıç tarihi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 120 nci maddesi yollamasıyla, halen yürürlükte bulunan 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinin onbirinci fıkrası hükmüne göre, kıdem tazminatının gününde ödenmemesi durumunda mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilmelidir. Faiz başlangıcı fesih tarihi olmalıdır. İş sözleşmesinin ölüm ya da diğer nedenlerle son bulması faiz başlangıcını değiştirmez. Ancak, yaşlılık, malullük aylığı ya da toptan ödeme almak için işyerinden ayrılma halinde, işçinin bağlı bulunduğu kurum ya da sandığa başvurduğunu belgelemesi şarttır. Bu halde faiz başlangıcı da anılan belgenin işverene verildiği tarihtir.
Emekliliğe hak kazanma belgesi işverene bildirilmemişse, işverence kıdem tazminatı olarak ilk taksitin ödendiği tarih bakiye kıdem tazminatı için faiz başlangıcı sayılmalıdır. Böyle bir taksit ödemesi de olmadığı durumlarda faiz başlangıcı, davanın açıldığı ya da icra takibinin yapıldığı tarihtir.
Somut olayda davacının yaşlılık aylığı bağlandığına ilişkin belgeyi davalılara verdiği kanıtlanamadığından dava tarihi olan 04.06.2010 tarihinden faiz yürütülmesi gerekirken fesih tarihinden faiz yürütülmesi hatalı olup, bozma sebebi ise de,bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün HMK.nun geçici 3/1. maddesi yollaması ile HUMK. nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
F) Sonuç:
Hüküm fıkrasının 1. paragrafının tamamen çıkartılarak, yerine;
“ Davacının kıdem tazminat alacağı 6.780,92 TL"nin dava tarihi olan 04.06.2010 tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,”bendinin yazılmasına, kararın bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılardan ... Kurumsal Hizmetler Temizlik Turizm Nakliye Basın Yayın Gıda Tekstil İtriyat Ve İnşaat Yatırımları İç Ve Dış Ticaret Ve Sanayi Ltd. Şti.ne yükletilmesine, 24.06.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.