Danıştay 13. Daire 2018/721 Esas 2021/3343 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/721
Karar No:2021/3343


TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
2. (MÜDAHİL DAVALI YANINDA) ….
VEKİLİ : Av. ….
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Acenteliği Hizmetleri Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı tarafından, … tarih ve … sayılı Valilik kararıyla acente motorları için tek çıkış noktası olarak belirlenen ve hakim durumda bulunduğu iddia edilen … Limanından yararlandırılmaması ve ek maliyetlere katlanması hususlarının rekabet ihlâli oluşturduğundan bahisle davalı idareye yapılan başvurunun reddine dair … tarih ve …. sayılı Rekabet Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararda; Zeyport Limanı’nın barınma kapasitesinin İstanbul Liman Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısı sonucu 22 botla sınırlandırıldığı, söz konusu 22 botluk kontenjanın … (10 adet), … (8 adet) … (3 adet) ve … (1 adet) isimli teşebbüsler tarafından kullanıldığı, … yönetim kurulu üyesi olan …’in aynı zamanda, limanda 10 adet botu bulunan … hissedarı olduğu, Karaköy Limanı ve Haydarpaşa Limanı’nın gemi demir sahasına uzak olması nedeniyle gemi acenteleri tarafından tercih edilmediği ve fiilen kullanılmadığı, Yenikapı Demir Sahası’na yakınlığı nedeniyle … Limanı gümrük sahasından hizmet alımının daha yoğun olduğunun belirtildiği, anılan düzenlemeler dikkate alındığında, acentelik hizmetleri bakımından … limanının, belirlenen diğer limanlara göre daha avantajlı olduğu, davacının ve davacı gibi barınma hizmeti almak isteyen acentelerin taleplerine ya hiç cevap verilmediği ya da sırası gelince taleplerinin karşılanabileceği şeklinde beyanlarda bulunulduğu, bu uygulama nedeniyle ek maliyetlere katlanamayan bazı firmaların acentelik faaliyetlerini bırakmak zorunda kaldığı, limanda barınma hizmeti alan teşebbüslere nazaran, barınma hizmeti alamayanların maliyetlerinin oldukça yüksek olduğu, dava dışı liman işletmesi tarafından, tahsislerin, şartları taşıyan teşebbüslere sırası geldiğinde yapıldığı belirtilmekle birlikte, mevcut bilgi ve belgelerden, limanın yıllardır aynı teşebbüslerce kullandığı, bu teşebbüslerle liman yönetimi arasında ise herhangi bir kira sözleşmesi bulunmadığı, "her ne kadar İstanbul Boğazı’ndan geçen hareket halindeki gemilere lojistik hizmet verme bakımından Zeyport Limanı’nın alternatifinin olup olmadığı hakkında Valilik ve davacının gönderdiği bilgiler birbiriyle örtüşmüyorsa da bu örtüşmeme önaraştırma kapsamında yapılacak nesnel gereklilik değerlendirmesini etkileyecek nitelikte değildir." şeklinde bir değerlendirme yapıldığı anlaşılmakla birlikte, esasen Valilik tarafından verilen bilgilerin sadece davacı açıklamaları ile değil, dosyada yer alan, Zeyport Liman İşletmesi, …, Deniz Ticaret Odası ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nca sunulan bilgilerle de örtüşmediği, davacı ve bir kısım teşebbüsler tarafından, Zeyport Limanında keyfi bir uygulamanın bulunduğu, 2005 yılından bu yana belirli firmalara yer tahsis edilip bunların dışındaki firmaların taleplerine cevap verilmediği belirtilmekle birlikte, Valilik ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Kurula sunulan bilgilerden de, uyuşmazlığa konu Zeyport Limanının, bu yönüyle denetime tabi tutulmadığı, davacının barınma taleplerinin her seferinde reddedildiği ve bu haliyle barınma sağlayan diğer firmalara nazaran oldukça yüksek maliyetlere katlandığı somut verilerle tespit edildiği halde, davacının şikâyetinin, Zeyport Limanının beyanları esas alınmak suretiyle, "tüketicilerin zarar görmediği" şartını ise davacının katlandığı ek maliyetler dikkate alınmamak suretiyle değerlendirildiği; bu durumda, Zeyport limanında yapılan uygulamalarda rekabet ihlâli bulunup bulunmadığının ancak bir soruşturma ile ortaya konulması mümkün olduğundan, aksi bir değerlendirme ile soruşturma açılmamasına ilişkin olarak verilen dava konusu kararda hukuka uygunluk bulunmamdığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı ile davalı yanında müdahil tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, soruşturma açılmasını gerektirecek ciddi ve yeterli delil bulunmadığı, önaraştırma sonucunda ihlâl olduğuna ilişkin kanıya ulaşılamaması durumunda soruşturma aşamasına geçilerek incelemenin derinleştirilmesine gerek bulunmadığı, dava konusu olayda ihlâl oluşturan bir durumun bulunmadığının hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıkça ortaya konulduğu, şikâyet eden teşebbüsün Zeyport Limanından barınma hizmeti alamamasının lojistik hizmet faaliyetlerinde bulunmasına engel olacak derecede nesnel bir gereklilik vasfını taşımadığı, bunun dosya kapsamında ortaya konulduğu, alternatif kaynakların maliyetli olmasının tek başına nesnel bir gereklilik anlamı taşımayacağı, ne kadar araştırma yapılırsa yapılsın dosyadaki ihlâl iddiasının gerçekleşmesine imkân bulunmadığı; davalı yanında müdahil tarafından, fiziki imkânlar dahilinde yeni talepleri karşılayacak barınma ve ofis alanının bulunmadığı, İstanbul Boğazı'ndan geçen hareket halindeki gemilere lojistik hizmet veren teşebbüslerin kullanabileceği üç hareket noktasının bulunduğu, bunların her birinin alternatif olduğu, mevzuat gereği 22 adet barınma alanı bulunduğu, bu alana başvuru sırasına göre koşulları sağlayan teşebbüslere sırasıyla tahsisat yapıldığı, davacıya sunulan palamar hizmeti karşılığı tahsil edilen tutarın yetkili makamlarca belirlendiği ve tüm teşebbüslere eşit uygulandığı, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu Kurul kararının yeterli bir araştırma ile tesis edilmediği, Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı ile davalı yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve davalı yanında müdahile iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …. İdare Mahkemesine gönderilmesine, 18/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.