1. Hukuk Dairesi 2016/9494 E. , 2019/758 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve miras payı oranında tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanları ...’ın maliki olduğu 122 ada 4, 127 ada 131, 113 ada 5, 116 ada 172, 154 ada 1 ve 130 ada 4 parsel sayılı taşınmazlarını 04.10.2013 tarihinde davalılara satış suretiyle temlik ettiğini, yapılan temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, murisin emekli maaşı aldığını, söz konusu taşınmazların geliri ile geçimini sağlaması mümkün iken devretmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek, çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir.
Davalı ..., çekişmeli taşınmazların evvelinde mirasbırakanları ...’a ait olduğunu, ...’ın ölümü ile ...’ın da aralarında bulunduğu mirasçılarına intikal ettiğini, Namide’nin payına karşılık 15.000,00 TL ödendiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., dava konusu taşınmazlardaki muris Namide paylarını bedeli karşılığında mirasçılarından satın aldığını, tüm mirasçıların durumu bildiğini, muvazaa iddiasının kötüniyetli olduğunu bildirip, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, çekişmeli 116 ada 172 sayılı parselin malikinin dava dışı kişi olduğu anlaşıldığından hakkındaki davanın reddine, diğer dava konusu taşınmazlar yönünden temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı yapıldığı iddiasının kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ne var ki, dosyadaki mevcut kayıtlar incelendiğinde, mahkemece kabul kararı kapsamına alınan dava konusu 113 ada 5 ve 154 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar ile hakkındaki dava 3. kişi adına kayıtlı olduğu gerekçesiyle reddedilen 116 ada 172 parsel sayılı taşınmazın dava açıldıktan sonra 30.12.2014 tarih ve 4835 yevmiye no’lu işlemle davalı ... tarafından dava dışı üçüncü kişiye satıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun(HMK) 125/1. maddesi " Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir:
a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu takdirde davacı davayı kazanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olur.
b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür." hükmünü içermektedir.
Anılan düzenleme, kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi zorunlu bir usul kuralı olup, mahkemece davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceği sorulmalı ve sonucuna göre işlem yapılmalıdır.
Hal böyle olunca, 6100 saylı HMK"nın 125/1. maddesi gözetilerek gerekli usuli işlemlerin yerine getirilmesi, ondan sonra işin esası hakkında karar verilebilmesi için hüküm bozulmalıdır.
Davalı ..."ın temyiz itirazları açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.