Danıştay 3. Daire 2018/3522 Esas 2021/4506 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3522
Karar No : 2021/4506

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Orman Ürünleri Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusu ile … Vergi Mahkemesi üyesi Hakim … hakkında verilen hakimin reddi talebinin reddine yönelik … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirmesi nedeniyle bu faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2013 yılının Eylül dönemi için re'sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirketin faturalarını kayıtlarına aldığı … İnşaat Malzemeleri Elektrik Metal Makine Limited Şirketi, … İnşaat Elektrik Hırdavat Taahhüt ve Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Elektrik Makine Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporlarındaki tespitler düzenledikleri faturaların gerçek bir emtia teslimine dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olduğundan yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, 2010 yılına ait olup 2011 yılında kesinleşen vergi ziyaı cezasının tekerrüre esas alınabileceği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddedilmiş, davacının öne sürdüğü hususun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda belirtilen reddi hakim sebebi olarak değerlendirilmesine olanak bulunmadığı anlaşıldığından, reddi hakim isteminin yerinde görülmediği gerekçesiyle … Vergi Mahkemesi Üyesi … hakkındaki reddi hakim talebinin reddine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Reddi hâkim taleplerinin bulunduğu, anılan firmalardan alınan emtianın gerçeği yansıttığı ve ödemelerin banka yoluyla gerçekleştirildiği, firmalar hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarına karşı ek savunmalarının alınmasını talep ettikleri halde taleplerinin Mahkemece karşılanmadığı, inceleme elemanı tarafından kaydi envanter yapılmadığı, tekerrüre ilişkin verilen kararın gerekçesinin isabetsiz ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı tarafından, seri açılan davalardan olan ve ... Vergi Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında görülen davada, Hakim …'ın 10/04/2017 tarihinde verdiği kararda, faturalarını kayıtlarına aldığı … hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda yer alan tespitleri herhangi bir araştırma yapmaksızın karara aynen aktardığı, davalı idarenin tarafını tuttuğu, diğer dosyalar hakkında görüşünü belli ettiği ve bunun "ihsası rey" sayılması gerektiği, oysa grup veya seri dosyalarda tek hâkimin önceden karar vermemesi, heyet kararını beklemek suretiyle aynı gün karar vermesinin tecrübeli hakimlerin uyguladığı bir sistem olduğu, görüşünü önceden açıklamış olan ve bu haliyle tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin ortaya çıktığı iddialarıyla Hakim … hakkında reddi hakim talebinde bulunulduğu, reddi hâkim talebini inceleyen … Vergi Mahkemesince, anılan Hâkimin müzakereye katılmaksızın 14/06/2017 tarihli kararla esas hakkında verilecek kararla birlikte istinaf yolu açık olmak üzere reddi hâkim talebinin reddine karar verildiği, davacının esas hakkında verilen karar ile birlikte bu karara karşı istinaf yoluna başvurması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesi tarafından reddi hakim talebinin reddine karar verildiği, davacının temyiz dilekçesinde de Hakim …'ın reddi talebini yinelediği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Mahkemelerde Çekinme ve Ret" başlıklı 57. maddesinde, tek hakimle görülen davalarda hakimin reddi istemi, reddedilen hakimin katılmadığı idare veya vergi mahkemesince, itiraz üzerine veya doğrudan davaya bakmakta olan bölge idare mahkemesi ile idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyelerinin reddi isteminin, reddedilen başkan ve üyenin katılmadığı bölge idare, idare ve vergi mahkemesince, idare ve vergi mahkemelerinde reddedilen başkan ve üye birden çok ise istemin bölge idare mahkemesince, bölge idare mahkemelerinde reddedilen başkan veya üye birden çok ise istemin Danıştayca inceleneceğinin hüküm altına alındığı, Danıştayca ve bu mahkemelerce ret istemleri yerinde görülürse işin esası hakkında da karar verileceği, davaya bakmaktan çekinme halinde diğer bir hakimin görevlendirilmesi ile mahkemenin noksan üyesinin tamamlanması veya görevli mahkemenin belirlenmesinde de bu hükümlerin uygulanacağı kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Dairemizce de uygun görülmüştür.
Yukarıda yer verilen 2577 sayılı Kanunun 57. maddesi hükmü bir bütün olarak değerlendirildiğinde, istemin Danıştay tarafından incelenebilmesi için çekilen başkan yanında çekilen bölge idare mahkemesi üye sayısının birden fazla olması gerektiği, olayda Bölge İdare Mahkemesi başkan ve üyelerine yönelik bir çekinme veya ret talebinin bulunmadığı, vergi mahkemesi üyesine yönelik reddi hakim taleplerine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararlarına Danıştay nezdinde itiraz edilebileceğine dair bir düzenleme bulunmadığından, davacının reddi hakim talebinin reddine yönelik isteminin Dairemizce incelenmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; re'sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; hakimin reddi talebinin reddine ilişkin kısmı yönünden ise TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
4. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 18/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.



(X)-KARŞI OY :

2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemi hakkında, faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Vergi Dava Dairesi kararının; tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısmı yönünden Daire kararına katılmıyorum.