Danıştay 13. Daire 2021/3981 Esas 2021/3365 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3981
Karar No:2021/3365


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının dava konusu işlemin kısmen iptaline ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Bolu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 14/01/2021 tarihinde açık ihale ile usulü ile gerçekleştirilen "150 cm*150cm*200 cm Ebatlarında Betonarme Kutu Menfez" ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine yönelik Kamu İhale Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu Kurul kararının davacının birinci iddiasının reddine yönelik kısmının incelenmesinden; idare tarafından dava konusu ihalenin yaklaşık maliyetinin 13.350.000,00-TL olarak belirlendiği, 20/01/2021 tarihinde elektronik eksiltme yöntemiyle yapılan ihalede davacının 1. turda 13.813.000,00-TL, 2. turda 12.825.000,00-TL, 3. turda 2.799.900,00-TL teklifte bulunduğu, 4. ve 5. tura ise katılmadığı, diğer isteklilerden … Prefabrik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin 1. turda 13.401.180,00-TL, 2. turda 13.347.360,00-TL, 3. turda 13.185.900,00-TL, 4. turda 12.109.500,00-TL, 5. turda 11.430.000,00-TL fiyat teklif ettiği, … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin de 1. turda 13.356.000,00-TL, 2. turda 13.302.000,00-TL, 3. turda 13.248.000,00-TL, 4. turda 10.786.500,00-TL, 5. turda 8.905.500,00-TL fiyat teklif ettiği, davacı tarafından 4.500 adet betonarme kuru menfez için 2.622,20-TL birim fiyat üzerinden toplam 11.799,900,00-TL teklif vermek istenirken sehven 622,20-TL birim fiyat üzerinden 2.799.900,00-TL teklif verildiğinin ifade edildiği, söz konusu miktar üzerinden ihalenin davacı şirketin üzerinde bırakıldığı, basiret sahibi bir kimsenin bu şekilde teklif vermeyeceği, teklifin sehivden ileri geldiğinin aşikâr olduğu, davacının teklif ettiği fiyat üzerinden idareye ihale konusu malzemeyi teslim etmek zorunda kalması nedeniyle aşırı bir yüke katlanmak zorunda kalacağı, öte yandan, her ne kadar söz konusu ihale aşırı düşük teklif açıklaması yapılmadan en düşük teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılabilecek ihalelerden ise de, idarece davacıya gönderilen 20/01/2021 tarihli ve "düşük teklif açıklama talebi" konulu yazının, davacıda aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği yönünde bir algıya sebep olduğunun şikayet ve itirazen şikayet dilekçeleri ile dava dilekçesinde yer alan ifadelerle açıklandığı, bu durumun aksini ispatlayan herhangi bir bilgi ve belgenin de bulunmadığı, bu durumda, davacının, başvuru konusu ihalenin elektronik eksiltme aşamasında 2.622,20-TL birim fiyat üzerinden toplam 11.799.900,00-TL teklif vermek istenirken, birim fiyat hatası yapılarak 622,20-TL birim fiyat üzerinden 2.799.900,00-TL teklif verdiği görüldüğünden teklifinin değerlendirme dışı bırakılmaları gerektiği iddiası ile ilgili olarak yaptığı itirazen şikayet başvurusunun reddine dair dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı,
Dava konusu Kurul kararının davacının ikinci iddiasının reddine yönelik kısmında ise hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararında, itirazen şikâyet başvurusundaki birinci iddia bakımından hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu Kurul kararının bu kısmının iptaline, ikinci iddia bakımından ise hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş dava konusu işlemin kısmen iptali yönünden davalı idarece temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, usule yönelik olarak; uyuşmazlık konusu ihale davacı şirket üzerine bırakıldığından, dava açılmasında makul bir menfaati bulunmayan davacının iş bu davayı açmada ehliyeti olmadığı esasa yönelik olarak ise idarenin 20/01/2021 tarihinde davacıya gönderdiği yazının 4734 sayılı Kanun'un 37. maddesi kapsamında olduğu, Mal Alımı İhaleleri Yönetmeliği'nin 58/B maddesi ve İdari Şartname'nin 33/1 maddesi uyarınca aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesinin mümkün olmadığı, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunmanın ön koşulunun yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi, ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunan isteklinin, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybı veya zarara uğradığını ve zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia ediyor olması gerektiği, isteklilerin ihaleye teklif sunmasındaki nihai amacın ihalenin üzerlerinde bırakılması olduğu, 4734 sayılı Kanun'un 30'uncu maddesinin dördüncü fıkrasında, verilen tekliflerin, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamayacağı, ihale davacının üzerinde kaldığından herhangi bir zarara uğrama ihtimali bulunmadığı, davacının basiretli bir tüzel kişi tacir olduğu, teklifini hatalı hazırladığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasını isteyemeyeceği

ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, usule ilişkin iddialara yönelik olarak ihale uhdesinde kalan isteklilerin de ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığı veya zarara uğramasının muhtemel olduğu iddiasıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, bunun hak arama hürriyeti kapsamında kaldığı; esasa ilişkin iddialara yönelik olarak da, ihale tekliflerinin borçlar hukuku açısından bir "icap" ve en avantajlı teklif belirleme işleminin ise "kabul" mahiyetinde olduğu, Borçlar Kanunu'nun 30'uncu maddesi hükümleri uyarınca söz konusu yanılmanın esaslı bir yanılma olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiği, esaslı hataya dayalı beyan (teklif) ile ihaleyi düzenleyen idarenin kabulü niteliğindeki kesinleşen ihale kararı arasında bir uyumsuzluk bulunduğu, bu şartlar altında sözleşme kurulmasının beklenemeyeceği, tekliflerinin yaklaşık maliyetten, diğer tekliflerden ve hatta kendileri tarafından verilen bir önceki tekliften çok düşük olması durumunun, İdarenin de takdir edeceği ve anlayacağı açık bir hata olduğu, belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararının itirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen birinci iddia yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4.Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5.Kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 19/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.