Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2018/2764 Esas 2019/718 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.12.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, tarafların müştereken ve iştirak halinde malik olduğu 131 ada 10 parsel sayılı taşınmazın ifrazı sonucu oluşan aynı ada 14, 15 ve 16 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili, müvekkili idarenin paydaşı olduğu 131 ada 15 parsel sayılı taşınmaz yönünden temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Öte yandan, dava konusu taşınmazlarda kamulaştırma şerhi bulunduğu takdirde kamulaştırma belgeleri getirtilerek kamulaştırma işlemlerinin kesinleşip kesinleşmediği araştırılmalı, kamulaştırma kesinleşmişse kamulaştırılan kısmın ifrazı için davacıya uygun bir süre verilerek taşınmazın kalan kısmının ortaklığının giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda somut olaya gelince; dosya kapsamında yer alan tüm bilgi ve belgelerden, davalı ... dışındaki tüm tarafların müştereken ve iştirak halinde malik olduğu 131 ada 10 parsel sayılı taşınmazın 05.01.2012 tarihli ifraz işlemiyle 3 kısma bölünerek 131 ada 14, 15 ve 16 no"lu parsellerin oluşturulduğu, ifrazen oluşan bu parsellerin yine müştereken ve iştirak halinde davalı ... dışındaki taraflar adına kaydedildiği, daha sonra 131 ada 15 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma işlemine tabi tutularak "yol" vasfı ile 1/5 payının 06.12.2012 tarihli kamulaştırma edinme sebebine dayalı olarak davalı ... adına kayıtlandığı, 1/5 payının ise halen 31.10.2012 tarihli 3402 Sayılı Yasanın 22/A maddesi uyarınca yenilemenin tescili edinme sebebine dayalı olarak davacı ... adına kayıtlı olduğu anlaşılmakta ise de bir önceki mahalline iade kararımız gereğince Karayolları Genel Müdürlüğünden getirtilen kamulaştırma evraklarının incelenmesinde; 131 ada 15 no"lu parselin ... İl Yolu kamulaştırma planı alanında kaldığı belirtilerek 420,45 m2 alanlı taşınmazın tamamının kamulaştırıldığının, davacı ... dışındaki diğer paydaşlarla yapılan anlaşma sonucu bu paydaşlara kamulaştırma bedellerinin ödenmek suretiyle paylarının kurum tarafından devralındığının, davacı paydaşın ise payına düşen kamulaştırma bedelini kabul etmemesi nedeniyle dava konusu taşınmazın 1/5 payının üzerinde bırakıldığının ve kamulaştırmanın bu şekilde kesinleştiğinin bildirildiği görülmektedir.
Kural olarak yollar, Türk Medeni Kanununun 715. maddesi kapsamına giren devletin hüküm ve tasarrufundaki yerlerdendir. Bu özelliği itibariyle de kamu malı niteliğindedir.
Bu durumda mahkemece, dava konusu 131 ada 15 parsel sayılı taşınmazın tamamı kamulaştırılmak suretiyle tapuya "yol" olarak tescil edildiğinden ve kamu malı niteliğinde olan yolun ortaklığının giderilmesi mümkün olmadığından, anılan taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabul edilmek suretiyle ortaklığının satış yoluyla giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiş; bu nedenle hükmün bu taşınmaz yönünden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile dava konusu 131 ada 15 parsel sayılı taşınmaz yönünden hükmün BOZULMASINA, 23.01.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.