Danıştay 7. Daire 2018/5335 Esas 2021/4170 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5335
Karar No : 2021/4170


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Madeni Yağlar Petrol Ürünleri Kimyevi Maddeler İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı tarafından, ithal edilen baz yağlardan imal edilen pas ve korozyon önleyici müstahzarların 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 1. fıkrası kapsamında yapılan teslimlerine ilişkin olarak 2011 yılının Temmuz ayının (1.) ve Ağustos ayının (1 ve 2.) dönemlerine ilişkin olarak verilen özel tüketim vergisi beyannamelerinde tecil olarak gösterilen özel tüketim vergisi için teminat verilmediğinden bahisle davacının tecil talebi kabul edilmeyerek söz konusu alacağın takip ve tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Bozma kararı üzerine, 4760 sayılı Kanun'a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların, bu listede yer almayan malların imalinde kullanılmak üzere tesliminde hesaplanacak özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek kısmının, teminat alınmak koşuluyla tecil edileceği hususunun anılan Kanun'un 8. maddesinin 1. fıkrasında düzenlendiği, davacı tarafından, bu hüküm ile getirilen ve tecilden faydalanılması için şart olarak öngörülen teminatın verilmemesi nedeniyle tecil şartlarının gerçekleşmediği anlaşıldığından bahisle beyannamelerde tecil olarak gösterilen verginin tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Yeminli Mali Müşavir tarafından düzenlenen üretim tasdik raporunun idareye süresi içerisinde teslim edildiği, bu rapor üzerine idarece tecil edilen vergilerin terkin işleminin yapıldığı ve teminatın iade edilmesi için gümrük müdürlüğüne EK-12 formu düzenlenerek gönderildiği, terkin ile birlikte ortadan kalkan vergi alacağı için sonradan ödeme emri düzenlenmesinin hukuka aykırı olduğu, verginin tahsili gerekmesi halinde ise bu verginin ancak alıcı şahıstan istenebileceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Davacı adına 25/02/2012 tarihinde düzenlenerek tebliğ edilen ödeme emri sonrasında düzenlenen bir yazıyla davacıya, tecil-terkin uygulamasının seçimlik bir hak olduğu, bu uygulamadan yararlanmak isteyen mükelleflerin mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uymak zorunda olduğu, bu bağlamda yapılan mal teslimlerinde beyan edilen vergilerin tecil edilmesi öngörülen kısmı için, bu tutar ile 12 aylık gecikme faizi tutarı toplamı kadar teminat ile verilmesi gereken sanayi sicil belgesi, talep ve taahhütname ya da indirimli teminattan yararlanılan dönemler için ilgili bilgi formunun beyanname verme süresi içerisinde verilmesi gerektiği aksi halde tecil işleminin yapılmayacağı, tecil talebinin değerlendirilebilmesi için anılan bilgi ve belgelerin 30/06/2012 tarihine kadar vergi dairesine ibraz edilmesi gerektiğinin bildirildiği, bu haliyle idare tarafından henüz tecil işlemi hakkında değerlendirme yapıldığı, ortada tecil edilmemiş bir vergi varken bu verginin ödeme emriyle tahsil edilmeye çalışılması hukuka aykırı olduğundan davayı reddeden Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, ithal edilen baz yağlardan imal edilen pas ve korozyon önleyici müstahzarların 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 1. fıkrası kapsamında yapılan teslimlerine ilişkin olarak 2011 yılının Temmuz ayının (1.) ve Ağustos ayının (1 ve 2.) dönemlerine ilişkin olarak verilen özel tüketim vergisi beyannamelerinde tecil olarak gösterilen özel tüketim vergisi için teminat verilmediğinden bahisle davacının tecil talebi kabul edilmeyerek söz konusu alacağın takip ve tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 1. fıkrasında, bu Kanun'a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların, (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere ithalatçılar ve imalatçılar tarafından tesliminde tarh ve tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek kısmının, teminat alınmak suretiyle tecil olunacağı, söz konusu malların tecil tarihini takip eden aybaşından itibaren oniki ay içinde (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması halinde tecil olunan verginin terkin edileceği, bu hükümlere uyulmaması halinde, bu malların tecil-terkin işlemi dışındaki amaçlarla tesliminde tarh edilmesi gereken vergi tutarından, daha önce tahsil edilen verginin mahsubundan sonra kalan tutarın, vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 51. maddesinde belirlenen gecikme zammı ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği, ancak, tecil edilen verginin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda belirtilen mücbir sebepler dolayısıyla terkin edilememesi halinde bu verginin tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 48. maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği; 10. maddesinin 2. fıkrasında, Maliye Bakanlığı, bu Kanun'da yer alan istisna ve muafiyetlerin uygulanması ile verginin tecilinde alınacak teminatların türü ve miktarları ile tecil edilen verginin terkinine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükümleri yer almaktadır.
Maliye Bakanlığınca bu yetkiye dayanılarak çıkarılan 30/07/2002 tarih ve 24831 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Seri No'lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği'nin (9.1.) bölümünün olay tarihindeki şeklinde; “Kanun'un 8. maddesinin 1 numaralı fıkrası ile Kanun'a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların (I) sayılı listedeki mallar dışındaki malların imalinde kullanılacak olması halinde, ödenmesi gereken özel tüketim vergisinden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen tutarın tecil edilmesi, vergisi tecil edilen malların 12 ay içinde bu amaçla kullanıldığının tespiti üzerine tecil edilen verginin terkin edilmesi öngörülmüştür. Buna göre sözü edilen malların (I) sayılı listenin (A) veya (B) cetvelindeki malların imalinde kullanılması veya bu ürünlere karıştırılması halinde tecil-terkin uygulanması söz konusu değildir. Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 10. maddesinin 2. fıkrasının Maliye Bakanlığına verdiği yetki uyarınca, tecil-terkin uygulamasının aşağıdaki esaslara göre yapılması uygun görülmüştür; a) Tecil-terkin uygulamasından "sanayi sicil belgesi"ni haiz imalatçılar yararlanacaktır. Bu uygulamadan yararlanmak isteyen imalatçılar, (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malları ithalatçıdan veya rafineriden alımında, ekte bir örneği olan (EK: 2) "Talep ve Taahhütname" ile birlikte sanayi sicil belgesinin noter veya yeminli mali müşavir tarafından onaylanmış bir örneğini özel tüketim vergisi mükellefine vereceklerdir. b) Özel tüketim vergisi mükellefleri, bu kapsamda teslim ettikleri mallar için, Bakanlar Kurulunun ürünün bu amaçla kullanılmasına ilişkin olarak belirlediği tutara göre özel tüketim vergisi hesaplayarak beyannamelerinin ilgili bölümünde beyan edecektir. Beyan edilen verginin Bakanlar Kurulu Kararına göre tecil edilmesi öngörülen kısmı; bu tutar ile 12 aylık gecikme faizi tutarı toplamı kadar teminat verilmesi üzerine tecil edilecek, kalan kısmı tahsil edilecektir. Genel ve katma bütçeli idareler ile il özel idareleri ve sermayesinin % 51'i veya daha fazlası bunlara ait olan kuruluşlardan teminat aranmayacaktır. Öte yandan, (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan mallardan son iki yılda satın aldığı veya ithal ettiği miktarın tamamını (I) sayılı listede yer alan mallar dışındaki malların imalinde kullandığına dair vergi inceleme raporu veya yeminli mali müşavir üretim raporu bulunan mükellefler, yukarıda belirlendiği şekilde hesaplanan teminat miktarının % 5'i tutarında teminat vererek tecil işlemini yaptıracaklardır. c) Tecil edilen tutar için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 48. maddesinde öngörülen tecil faizi hesaplanmayacaktır. Bu kapsamda malın teslim edildiği dönem beyannamesine alıcının verdiği "Talep ve Taahhütname" ile sanayi sicil belgesinin, satıcı tarafından aslının aynı olduğu kaşe tatbik edilip imzalanmak suretiyle onaylanmış fotokopileri eklenecektir. d) Vergisi tecil edilerek satın alınan malların, satın alma tarihinden itibaren 12 ay içinde imalatçı tarafından (I) sayılı listedeki mallar dışındaki malların üretiminde kullanıldığının, 12 aylık süreyi takip eden 6 ay içinde yeminli mali müşavir tarafından düzenlenen üretim raporu ile tevsik edilmesi üzerine, tecil edilen vergi terkin edilecek ve teminat çözülecektir.” düzenlenmesine yer verilmiştir. 22/12/2003 tarih ve mükerrer 25324 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5 Seri No'lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile ise, tecil edilen verginin terkinine ilişkin usul ve esasları belirlemiş ve madeni yağ imalatçılarının satın aldıkları baz yağlardan, baz yağın teslim tarihini takip eden ay başından itibaren 3 ay içinde madeni yağ imal ederek, Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde teslim ettiklerini tasdik eden yeminli mali müşavir üretim tasdik raporunu, baz yağı satın aldıkları mükelleflerin özel tüketim vergisi mükellefiyetinin bulunduğu vergi dairesine aynı süre içinde ibraz edecekleri düzenlemesi getirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan düzenlemelerden, 4760 sayılı Kanun'un (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların, (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere mükellefler tarafından tesliminde tarh ve tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek kısmının, teminat alınmak suretiyle tecil olunacağı, söz konusu malların tecil tarihini takip eden aybaşından itibaren oniki ay içinde (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması halinde tecil olunan verginin terkin edileceği anlaşılmaktadır.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacı şirketin (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malları (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanmak üzere satın aldığı ve bu malların (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanıldığına ilişkin yeminli mali müşavir üretim tasdik raporunu ilgili idareye sunduğu, söz konusu rapora istinaden terkin işleminin yapıldığı açık olmakla birlikte, Mahkemenin 15/03/2012 tarihli ara kararına idare tarafından verilen cevaptan, davacı tarafından özel tüketim vergisi beyannameleri ekinde veya ileri tarihlerde verginin tecil edilebilmesi için ibrazı zorunlu olan sanayi sicil belgesi ile talep ve tahahhütnamenin hiç ibraz edilmediği ve teminat gösterilmediği, bu nedenle ilgili dönemler için tecil işleminin yapılmadığı ancak üretim tasdik raporlarının ibrazı üzerine gümrük müdürlüğüne verilen teminatın yanlış değerlendirilmesi sonucunda sehven terkin işleminin yapıldığı, daha sonra bu yanlışlığın fark edilmesi üzerine terkine ilişkin işlemlerin düzeltme fişi düzenlemek suretiyle geri alındığı ve davacı hakkında 6183 sayılı Kanun uyarınca tahsil işlemlerine başlanıldığı anlaşılmıştır.
Davacı adına 25/02/2012 tarihinde düzenlenerek tebliğ edilen ödeme emri sonrasında, 02/04/2012 tarih 2957 sayılı yazıyla davacıya, tecil-terkin uygulamasının seçimlik bir hak olduğu, bu uygulamadan yararlanmak isteyen mükelleflerin mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uymak zorunda olduğu, bu bağlamda yapılan mal teslimlerinde beyan edilen vergilerin tecil edilmesi öngörülen kısmı için, bu tutar ile 12 aylık gecikme faizi tutarı toplamı kadar teminat ile verilmesi gereken sanayi sicil belgesi, talep ve taahhütname ya da indirimli teminattan yararlanılan dönemler için ilgili bilgi formunun beyanname verme süresi içerisinde verilmesi gerektiği aksi halde tecil işleminin yapılmayacağı, tecil talebinin değerlendirilebilmesi için anılan bilgi ve belgelerin 30/06/2012 tarihine kadar vergi dairesine ibraz edilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Bu durumda, idarece henüz verginin tecil edilip edilmeyeceği hususunda bir değerlendirme yapılmadığı, söz konusu tecil işleminin değerlendirmeye alınabilmesi için davacıdan bilgi ve belge talep edildiği, bu haliyle henüz ortada tecil edilmemiş bir vergi varken bu verginin ödeme emriyle tahsil edilmeye çalışılmasının hukuka aykırı olduğu açık olup, yukarıda açıklanan gerekçeyle davayı reddeden Mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.