Danıştay 8. Daire 2018/6321 Esas 2021/4653 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6321
Karar No : 2021/4653


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı telekomünikasyon şirketi tarafından, AYKOME'nin 2017 yılı bütçesinde … A.Ş Avrupa Yakası Müdürlüğü payının 3.655.000,00 TL, Anadolu Yakası Müdürlüğü payının ise 2.725.000,00-TL olarak belirlenmesine ilişkin 24/05/2017 gün ve 2017/1-29 sayılı AYKOME kararı ile bu kararın gereğinin yapılmasının istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacının Alt Yapı Koordinasyon Merkezi üyesi olduğu, imtiyaz sözleşmesi ile belli bir kamu hizmetini yürütmek görev ve yetkisi ile donatıldığı, kamu hizmetlerinin sunulabilmesi ve yatırımların gerçekleştirilebilmesinin zorunlu alt yapı çalışmalarını gerektirdiği, mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden ortak yatırım ile ilgili alınan kararların; büyükşehir belediyesi, büyükşehir dâhilindeki diğer belediyeler ve büyükşehir sınırları içindeki kamu kurum ve kuruluşları ile diğer gerçek ve tüzel kişileri bağladığı, tahmini bedel ödenmeden ilgili kuruluşun büyükşehir belediyesi sınırlarında yeni bir yatırım yapamayacağı öngörüldüğünden tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından; ödenek katkısı yapmakla yükümlü bulunan kamu kurum ve kuruluşu niteliğinde olmadıkları, keyfi bir biçimde hareket edilerek fahiş miktarlarda katkı payı belirlendiği, kesin ve ortak programa alınmış bir yatırım programının bulunmadığı, Anayasa'daki eşitlik ilkesine aykırı hareket edildiği, belirlenen payın muhatabının kamu kurum ve kuruluşları olması gerektiği, kararın somut bilgi ve belgeye dayanmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından; dava konusu işlemin kesin olmadığı, henüz bir katkı payı ödenmesinin istenilmediği, bütçenin tahmini olduğu öne sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Büyükşehir belediye başkanlığı tarafından, alt yapı yatırımı yapan kuruluşlara ait taslak yatırım programı olmaksızın, tek taraflı olarak, kesin ve ortak yatırım programı oluşturulduğu; bu programda yol, kavşak, köprü gibi yatırımların bulunduğu, bu programın 24/05/2017 günlü AYKOME toplantısında görüşülmesi sırasında davacı kurum yetkilisinin, deplase halinde giderin, deplaseyi isteyen kurumca karşılanması gerektiği şerhi ile bu programın kabulüne onay verdiği, ancak bu programda davacı kuruma isabet eden yatırımların da zaten deplaseden ibaret olduğu; aynı günlü toplantıda yatırım programına göre davacı kuruma isabet eden giderlerin, AYKOME bütçesinde davacı kuruma ait Avrupa Yakası Müdürlüğü payının 3.655.000,00 TL, Anadolu Yakası Müdürlüğü payının ise 2.725.000,00-TL olarak belirlendiği; bilahare bu kararın davacı kuruma tebliği ve gereğinin istenmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun "Alt Yapı Hizmetleri" başlıklı 8. maddesinde; büyükşehir içindeki alt yapı hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların temsilcilerinin katılacağı alt yapı koordinasyon merkezi kurulur. Büyükşehir ilçe belediye başkanları kendi
belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Alt yapı koordinasyon merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır.
Alt yapı koordinasyon merkezi, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar tarafından büyükşehir içinde yapılacak alt yapı yatırımları için kalkınma planı ve yıllık programlara uygun olarak yapılacak taslak programları birleştirerek kesin program haline getirir. Bu amaçla, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar alt yapı koordinasyon merkezinin isteyeceği coğrafi bilgi sistemleri dahil her türlü bilgi ve belgeyi vermek zorundadırlar. Kesin programlarda birden fazla kamu kurum ve kuruluşu tarafından aynı anda yapılması gerekenler ortak programa alınır. Ortak programa alınan alt yapı hizmetleri için belediye ve diğer bütün kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerine konulan ödenekler, alt yapı koordinasyon merkezi bünyesinde oluşturulacak alt yapı yatırım hesabına aktarılır.
Ortak programa alınan hizmetler için kamu kurum ve kuruluş bütçelerinde yeterli ödeneğin bulunmadığının bildirilmesi durumunda, büyükşehir belediyesi veya ilgisine göre bağlı kuruluş bütçelerinden bu hizmetler için kaynak ayrılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları altyapı ortak yatırım hizmetleri için harcanan miktarda ödeneği, yeniden değerleme oranını da dikkate alarak ertesi yıl bütçesinde ayırır. Ayrılan bu ödenek belediye veya ilgili bağlı kuruluşunun hesabına aktarılır. Bu bedel ödenmeden ilgili kamu kurum veya kuruluşu, büyükşehir belediyesi sınırlarında yeni bir yatırım yapamaz.
Ortak programa alınmayan yatırımlar için bakanlıklar, ilgili belediye ve diğer kamu kurum ve kuruluşları alt yapı koordinasyon merkezi tarafından belirlenen programa göre harcamalarını kendi bütçelerinden yaparlar.
Koordinasyon merkezleri tarafından alınan ortak yatırım ve toplu taşımayla ilgili kararlar, belediye ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcıdır." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda aktarılan mevzuat hükmü uyarınca, ancak ortak programa alınan alt yapı hizmetleri için belediye ve diğer bütün kamu kuruluşlarının ödeneklerinden alt yapı yatırım hesabına aktarım yapılması istenebilecektir.
Olayda; davacı kurumca, büyükşehir içinde yapacağı yatırımlara ilişkin taslak program sunulmadan, kesin ve ortak programa alınmış bir yatırım olmaksızın davacı kurumdan belli bir miktar ödemenin yapılmasının istenildiği görüldüğünden, bu yönüyle dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, alt yapı kuruluşlarının ortak programa aldırmadığı yatırımlarını kendi bütçesinden karşılaması gerektiği de açıktır.
Bu durumda, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, yukarıda yer verilen gerekçeyle davanın reddine karar veren İdare Mahkemesi kararına ilişkin istinaf isteminin reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 19/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.