Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2013/17521 Esas 2013/18606 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tamamı ... tarafından kamulaştırılan taşınmazın yolda kalan ve terkin edilen kısmı dışında bulunan ve Hazine adına tesciline karar verilen bölümünün kamulaştırma bedelinin iadesi karşılığında tapusunun iptali ile adlarına tesciline karar verilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalı idareler vekilleri yönünden verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R –
Dava, tamamı ... tarafından kamulaştırılan taşınmazın yolda kalan ve terkin edilen kısmı dışında bulunan ve Hazine adına tesciline karar verilen bölümünün kamulaştırma bedelinin iadesi karşılığında tapusunun iptali ile adlarına tesciline karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bozma kararı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idareler vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz 6001 sayılı Yasanın geçici 1. maddesinin 5. fıkrası gereğince kamulaştırma amacına uygun bir şekilde “servis alanı” özelliği ile kamulaştırmayı yapan Karayolları Genel Müdürlüğünün uhdesinde olup, idarenin yol dışında kalan ve “servis alanı” olarak kamulaştırmaya konu dava konusu bölümle ilgili Kamulaştırma Kanununun 22. maddesine göre bir işlemi bulunmamaktadır.
Kaldı ki; 6495 sayılı Yasanın 26. maddesi ile Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin 1. fıkrasına eklenen “Kamulaştırmayı yapan idare, kamulaştırma amacına uygun tesis yapıp en az 5 yıl kullandıktan sonra ihtiyacın ortadan kalkması nedeniyle kamulaştırma amacında kullanılamayan taşınmazlar önceki mal sahibi veya mirasçılarına iade edilmez.” cümlesi göz önüne alındığında halen idare tasarrufunda
olan ve kamulaştırma amacı dışında herhangi bir işlem yapılmayan taşınmaz için Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin uygulanması mümkün olmadığı gibi, Kamulaştırma Kanununun 23. maddesinin de uygulanma olanağı yoktur. Şöyle ki;
Dava konusu taşınmaz, 1593 sayılı Erişme Kontrollü Karayolları Kanunu uyarınca kamulaştırılmıştır. Adı geçen Kanun 6001 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmış ise de; 6001 sayılı Kanunun 22/3 maddesi uyarınca bu maksatla yapılan kamulaştırmalarda 2942 sayılı Kanunun 23. maddesinin uygulanamayacağı hüküm altına alınmıştır. Daha önce 23. maddeye göre açılan dava da mahkemece bu gerekçeyle reddedilmiştir. 6001 sayılı Kanunun 22/3 maddesi karşısında Kamulaştırma Kanununun 23. maddesine göre davanın kabulü de mümkün değildir.
Bu itibarla, davanın reddi gerekirken yazılı gerekçelerle kabulüne karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idareler vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan, hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 04.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.