MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, ... İli ... İlçesi ... Köyü 3724 ve 3725 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedellerinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de gereği yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
1-Yargıtayın bozma kararlarına karşı direnme hakkı yasalarımıza göre mahkemeye verilmiş olup, mahkemece bozmaya uyulduktan sonra bozma gereklerinin yerine getirilmesi ve bilirkişi kurullarının da bozma ilamında yazılı hususları karşılayacak raporlar düzenlemesi zorunludur. Bu bağlamda hakim, uyduğu bozma ilamının gereklerinin yerine getirilip getirilmediğini denetlemek ve kendisinin uyduğu hususlara aykırı değerlendirme yapılması halinde bilirkişi kurullarından bozma esaslarına uygun rapor düzenlemelerini istemekle görevlidir.
Dairemizin 26.03.2012 gün ve 2012/1926 Esas-2012/3220 Karar sayılı ilamıyla, mahkemece verilen karar dava konusu 3725 parsel sayılı taşınmaz yönünden arsalarda irtifak nedeniyle oluşabilecek değer kaybının irtifaktan etkilenen alanının mülkiyet değerinin %50"sini aşmaması gerektiği ve buna göre değer kaybının %3 oranından fazla olamayacağı ve dava konusu 3724 ve 3725 sayılı taşınmazların tapu kaydındaki eski irtifak nedeniyle taşınmazlarda meydana getirmesi kaçınılmaz değer kaybının dikkate alınmadan yüksek bedel tespiti nedeniyle bozulmuş, dava konusu taşınmazların emsal incelemesi ile tespit edilen 110 TL m² değeri ve 3724 parselin %10 irtifak değer kaybı oranı uygun bulunarak bozma konusu yapılmamıştır.
Bozma ilamına uyan mahkemece davanın kabulüne karar verilmişse de, mahkemenin hükme esas aldığı raporda, Şevre 5320 parsel sayılı taşınmazın 11.12.2007 tarihli satışı emsal alınmak suretiyle yapılan değerlendirmede, dava konusu 3725 parsel sayılı taşınmazın m² değeri 97,00 TL, 3724 parsel sayılı taşınmazın m² değeri 93,00 TL tespit edilip, 3724 parselde irtifak değer kaybı %7 alınıp, davacı yararına usulü kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden 3724 parsel yönünden yapı bedeli de eklenmek suretiyle, taşınmazların tapu kaydındaki eski tarihli irtifak nedeniyle oluşacak değer kaybı da dikkate alınmadan bozmaya aykırı rapor hazırlanmıştır. Bozma ilamlarına uyma kararı veren mahkemece dava konusu taşınmazın bedelinin bozma ilamları doğrultusunda tespit edilmesi gerekirken bu yönteme uyulmadan düzenlenen bilirkişi raporunun bozma ilamına uygunluğu denetlenmeden hükme esas alınarak hüküm kurulması,
2-Mahkemenin ilk kararında tespit edilip davalı adına bankaya bloke ettirilerek kararla birlikte ödenmesine karar verilen bedel ile bozmadan sonra saptanıp hüküm altına alınan bedel arasındaki farkın (idarece fazladan yatırılmış olan paranın) davalı tarafça bankadan çekilmesine kadar varsa işlemiş olan mevduat faizi ile birlikte davacıya iadesine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
3-Dava konusu 3724 parsel yönünden 51 m² lik (pilon yeri) ve 3725 parsel yönünden 144 m² lik (pilon yeri) mülkiyet kamulaştırması nedeniyle bu kısımların tapu kaydının iptali ile davacı adına taşınmazların tapu kaydındaki irtifak şerhi ile birlikte tesciline karar verilmemesi,
4-Davacı idare harçtan muaf olmadığından, karar ve ilam harçı alınması gerektiğinin düşünülmemesi,
Ayrıca;
5-... 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasanın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesine karar verilmiştir. Yasa koyucunun da bu hak ihlalini dikkate alarak 6459 sayılı Kanunun 6. maddesi ile 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tesbiti için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenlemenin getirildiği dikkate alınarak (her ne kadar getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de), 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile ...nin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ile tescil davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerekmekte olup dava dosyasında dört aylık sürenin bittiği tarihten ilk karar tarihine kadar yasal faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 09.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.