Danıştay 12. Daire 2018/3140 Esas 2021/5247 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3140
Karar No : 2021/5247

TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNAN TARAFLAR :
1- (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) :… Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının taraflarca aleyhe olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Eskişehir Şeker Fabrikasında çiftlik müdürü olarak görev yapmakta iken 13/11/1974 tarihinde vefat eden eşinden dolayı 01/12/1974 tarihinden itibaren dul ve yetim aylığı bağlanan davacı tarafından, müteveffanın intibakının 2. derecenin 3. kademesi olmasına rağmen, aylıkların (3000) ek gösterge rakamı yerine (3600) ek gösterge rakamı üzerinden ödendiğinden bahisle, 31/10/2013 tarihli işlem ile 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun 117. maddesi uyarınca 5 yıl geriye gidilerek 01/11/2008 tarihinden itibaren fazla ödenen aylık tutarının borç çıkarılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na ekli (I) sayılı Ek Gösterge Cetveline göre 2. derecede görev yapmakta olan mühendislerin (3000) ek gösterge rakamından yararlanabileceği, (3600) ek gösterge rakamı için 1. derecede mühendis olarak görev yapılması gerektiği, çiftlik müdürlerinin 1. derecede görev yapsalar dahi (3000) ek gösterge rakamından yararlanabilecekleri, davacının eşinin de 2. derecede mühendis olarak görev yaparken vefat etmesi nedeniyle (3000) ek gösterge rakamı üzerinden ödeme yapılması gerekmekteyken (3600) ek gösterge rakamı üzerinden ödeme yapıldığı, bu nedenle dava konusu işlemin, davacının aylıklarının tadil edilerek (3000) ek gösterge rakamı üzerinden ödeme yapılmasına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, öte yandan, davacının eşi 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun yürürlükte olduğu dönemde emekli olduğundan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun Geçici 4. maddesine göre 5434 sayılı Kanun'un uygulanmaya devam edilmesi gerektiği, anılan Kanun'un 121. maddesi uyarınca, davacıdan hatalı işlemin tespit edildiği (düzeltildiği) tarihten geriye dönük 5 yıllık süre için fazla ödenen miktarların tahsil edilebileceği sonucuna ulaşıldığı, oysa davacıdan 01/11/2008 - 31/01/2014 (5 yılı aşacak biçimde) tarihleri arasında yapılan fazla ödemelerin istenildiği, bu açıdan dava konusu işlemin, hatalı işlemin tespit edildiği (düzeltildiği) tarihten geriye dönük 5 yıllık süre için davacıdan fazla ödenen miktarın geri istenilmesine ilişkin kısmında hukuka aykırılık, 5 yılı aşan talebe ilişkin kısmında ise hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin davacının aylıkları tadil edilerek (3000) ek gösterge rakamı üzerinden aylık ödeneceğine ilişkin kısmı ile hatalı işlemin tespit edildiği (düzeltildiği) tarihten geriye dönük 5 yıllık süre için davacıdan fazla ödenen miktarın geri istenilmesine ilişkin kısmı açısından davanın reddine, dava konusu işlemin davacıdan 5 yılı aşacak biçimde fazla ödenen miktarın geri istenilmesine ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir.

TARAFLARIN İDDİALARININ ÖZETİ :
1- Davacı tarafından, eşinin Emekli Sandığına tabi olarak geçen 12 yıl, 2 aylık hizmetine karşılık 2. derecenin 1. kademesinde bulunduğu, ancak bu süreye sigortalı olarak geçen 5 yıl, 7 aylık sürenin de eklenmesiyle birlikte 1. derecenin 1. kademesine ulaştığı, bu dereceye göre ek göstergesinin (3600) rakamına ulaştığı, öte yandan, davalı idarenin işlemi doğru kabul edilse dahi Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararı uyarınca yersiz ödenen tutarın, dava açma süresi içerisinde geri alınabileceği belirtilmek suretiyle İdare Mahkemesi kararının, davanın reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
2- Davalı idare tarafından, yersiz ödenen tutarların borç çıkartılması işleminin, idari işlemin geri alınması niteliği taşıdığı, idari işlemin geri alınması sonucu ortaya çıkan fiili durumun ise, o işlemin yapıldığı tarih itibarıyla tüm sonuçlarıyla ortadan kalkması anlamını taşıdığı, kişiye bu kapsamda verilen bütün hakların geri alınması gerektiği, nitekim Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kurulunun kararı uyarınca da yokluk ve açık hata sonucunda yapılan işlemlerin her zaman geri alınmasının mümkün olduğu belirtilmek suretiyle, İdare Mahkemesi kararının aleyhlerine ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, taraflarca ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin davacının aylıkları tadil edilerek (3000) ek gösterge rakamı üzerinden aylık ödeneceğine ilişkin kısmı ile hatalı işlemin tespit edildiği (düzeltildiği) tarihten geriye dönük 5 yıllık süre için davacıdan fazla ödenen miktarın geri istenilmesine ilişkin kısmı açısından davanın reddi, dava konusu işlemin davacıdan 5 yılı aşacak biçimde fazla ödenen miktarın geri istenilmesine ilişkin kısmının iptali yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 20/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.