Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden ve sözleşme dışı işlerden kaynaklanan bakiye alacağın tahsili istemiyle açılmıştır.
Davacı taşeron ... ve Pano Sanayi Ticaret Ltd. Şti. ile davalı Taşkınlar İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan "eski ... Müdürlük ve ek binası tadilat yapım işi"ne ilişkin 21.04.2006 tarihinde imzalanan sözleşme uyuşmazlık konusu değildir. Davacı taşeron, davalı şirket ise yüklenicidir.
Davacı taşeron, sözleşme ile anılan işin birim fiyat cetvelinde ve projede belirtilen tüm elektrik işlerinin yapılmasını üstlenmiştir. Sözleşmede taşerona ödenecek miktar 140.896,00 TL olarak gösterilmiştir. Davalı yüklenici ile diğer davalı ... Büyükşehir Belediyesi ... Genel Müdürlüğü arasında da söz konusu binanın doğalgaz dönüşümü, ısıtma-soğutma sistemi, sıhhi tesisat yenilenmesi, bina tadilatı ve asansör inşaatı işlerinin yapımı için 18.04.2006 tarihinde birim fiyat sözleşme imzalanmıştır. Davacı taşeron, dava dilekçesinde fiilen fazla imalâtlar yaptığını, fazla imalâtlar dahil yapılan tüm imalâtların KDV dahil 289.180,00 TL olduğunu, bunun karşılığında davalı yüklenicinin 229.253,00 TL ödeme yaptığını, aradaki fark olan 59.927,00 TL"nin ödenmediğini, diğer davalı ... Genel Müdürlüğü ile davalı Taşkınlar İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş. arasında düzenlenen hakedişlere konu edilen ve/veya edilmeyen davaya konu alacakla alakalı tüm işlerin davalı ... Genel Müdürlüğü’nün tadilatını yaptırdığı binada fiilen yapılan işler olduğunu, bu durumun davalı ... Genel Müdürlüğü’nün mal varlığında sebepsiz zenginleşme meydana getirdiğini belirterek 59.927,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulü ile davalı Taşkınlar İnşaat Taahhüt ve Tic. A.Ş.’den 24.999,55 TL’nin diğer davalı ... Genel Müdürlüğü’nden 4.073,76 TL’nin tahsiline dair verilen karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ... Genel Müdürlüğü yönünden yapılan temyiz incelemesinde;
Mahkemenin taraflar arasında dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verebilmesi için, bu kişilerin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatlarına sahip olmaları gerekir. Bir davada
taraf olarak gösterilen kişiler, taraf ve dava ehliyetine ve davayı takip yetkisine sahip olsalar bile, taraflardan birinin o davada gerçekten davacı ve davalı sıfatı yoksa davanın esası hakkında bir karar verilemeyeceğinden, dava sıfat yokluğundan (husumetten) reddedilir. Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu subjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def’i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir.
Somut olayda davacı taşeron, hakettiği iş bedelinden davalı ... Genel Müdürlüğü’nün de sorumlu olduğunu bildirerek dava açmıştır. Oysa davacı ile davalı ... Genel Müdürlüğü arasında akdi ilişkinin varlığı kanıtlanamamıştır. Sözleşmenin nispiliği prensibi uyarınca sözleşme hükümleri ancak tarafları bağlar. Davacı ile davalı ... Genel Müdürlüğü arasında akdi ilişki olmadığı gibi davalı ... Genel Müdürlüğü’nün borcu üstlendiğine dair Borçlar Kanunu’nun 110. maddesi anlamında bir taahhüdü de bulunmamaktadır. ... Genel Müdürlüğü’nden bedelinin tahsiline karar verilen işlerin bu müdürlüğün talimatıyla yapıldığı da kanıtlanamamıştır. Bu durumda davalı ... Genel Müdürlüğü yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davacı taşeron ile davalı yüklenici Taşkınlar İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.’nin temyiz itirazlarına gelince;
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı taşeron ve davalı yüklenici şirketin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
3-Mahkemece hükme esas alınan 26.04.2014 tarihli ek bilirkişi raporunda davacı taşeronun davalı yüklenici şirketten olan alacağı 31.12.2007 tarihli ve 868550 sayılı faturadaki 23 kalem malzeme bedelinin KDV hariç tutarı olan 17.941,76 TL ile yine aynı tarih ve 858649 sayılı faturadaki 10 mm2 topraklama kablosunun KDV hariç bedeli olan 1.800,00 TL ve bir adet kazan dairesi pano montajı işçilik tutarı olan KDV hariç 2.579,27 TL"nin toplamı 22.321,03 TL olarak belirlenmiş, sözleşmede KDV’nin %12 olarak ödeneceği belirtildiğinden bu miktara %12 oranında KDV eklenerek toplam alacak tutarı 24.999,55 TL olarak hesaplanmıştır. Aynı raporda davacı tarafından 31.12.2007 tarih ve 858649 sayılı faturada yer alan 284 adet topraklı priz sortisi yerine, yerinde gerçekte 562 metre termostat kumanda kablosu yapıldığı bunun bedelinin KDV hariç 1.967,00 TL olduğu, davacının aynı faturada yazılı 4 çevrimli 48 bölümlü analog adresli yangın alarm santralinin sadece montajını yaptığı, bunun bedelinin de 1.485,34 TL olduğu, bu işler sözleşme dışı olduğundan KDV oranının %18 olarak alınarak (1.967,00+1.485,34=3.452,34 TL 3.452,34 TLx1,18=4.073,76 TL)’yi davacının ... Genel Müdürlüğü’nden talep edebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Mahkemece 23.07.2012 tarihinde dava konusu işlerin yapıldığı binada keşif yapılmış, keşif sonucu düzenlenen 28.11.2012 tarihli bilirkişi raporunda “Keşif esnasında ... Genel Müdürlüğü’nün kontrol mühendisiyle birlikte mahallinde yapılan incelemede üzerinde unipas-addressable-FS1600 yazılı bir adet analog adresli yangın alarm santralinin mevcut olduğu, santralin devrede olduğu keşif tarihi itibariyle sistemde takılı bulunan santralin davacı taşeron tarafından montajı yapılan santral olduğu” tespit edilmiştir. Yine davacı vekili tarafından dosyaya
ibraz edilen belgeler kapsamında yer alan 31.08.2007 tarihli tutanak başlıklı belge içeriğinden, davalı iş sahibi ... Genel Müdürlüğü tarafından işin teminat süresi içinde yapım hatasından kaynaklanan arızalar oluşması nedeniyle oluşan arızaların liste halinde gösterildiği, bu listenin 23. sırasında “yangın santralinin sağlıklı ve sorunsuz çalışması gerekiyor. Yangın dedektörleri çalışmıyor” tespitine yer verildiği, bunun üzerine davalı yüklenicinin 10.09.2007 tarihli yazıyla anılan listeyi ekleyerek davacıya gönderdiği ve davacı taşerona ait olan arızaların giderilmesi aksi halde kendileri tarafından giderilip taşerona fatura edileceğinin bildirildiği, davacının yangın santralindeki arızayı giderdiği, “Sistemin tam ve faal olarak çalıştığına” dair düzenlenen 24.09.2007 tarihli bakım-onarım ve servis formunu, mahkemece yapılan keşifte hazır bulunduğu bilirkişi raporunda yazılan ... Genel Müdürlüğü’nün elektrik işleri kontrol mühendisi Nilüfer Bağcı Demirtaş tarafından da imzalandığı, bu durumda yangın alarm sisteminin davacı taşeron şirket tarafından dava dışı 3. bir şirketten satın alınarak sözleşme konusu binaya kurulumunun yapıldığı ve arızalarının da giderildiği anlaşılmaktadır. Az yukarıda yazılı belgeler, keşif ve bilirkişi raporu karşısında davacının yangın alarm sisteminin sadece montajını yaptığına ilişkin mahkemenin kabulü isabetli değildir. Sözleşme kapsamı dışında yapıldığı anlaşılan yangın alarm sistemi ve termostat kumanda kablosu ile 31.12.2007 tarih 858649 ve 858650 sayılı faturalardaki işlerden sözleşme kapsamı dışında yapılanların bilirkişiye tespit ettirilerek bedelinin sözleşmenin düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddelerine göre vekâletsiz iş görme hükümleri dikkate alınarak yapıldıkları zamanlardaki mahalli serbest piyasa rayiçleri uyarınca hesaplanması gerekir.
O halde mahkemece yapılması gereken iş; hükme esas alınan bilirkişi raporunu düzenleyen bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak, sözleşme dışı yapılan yangın alarm sistemi ile termostat kumanda kablosu ve 31.12.2007 tarih 858649 ve 858650 sayılı faturalardaki işlerden sözleşme dışı yapılanlar tespit ettirilerek bu işlerin yapıldığı yıl serbest piyasa fiyatlarına KDV’nin dahil olduğu gözetilmek suretiyle bedelini hesaplattırmak ve bu bedele yine bilirkişilere hesaplattırılacak sözleşme kapsamında hakedilip de bedeli ödenmeyen alacak eklenmek suretiyle bulunacak tutarın davalı yüklenici şirketten tahsiline karar vermek, davalı ... Genel Müdürlüğü hakkındaki davanın ise pasif husumet yokluğundan reddine karar vermekten ibarettir.
Kararın açıklanan nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 2. bentte açıklanan nedenlerle davacı taşeron ve davalı yüklenicinin diğer temyiz itirazlarının reddine, kararın 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Genel Müdürlüğü, 3. bentte açıklanan nedenlerle davacı taşeron ve davalı yüklenici yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacı, davalı ... Genel Müdürlüğü ve davalı Taşkınlar İnş. Taah. ve Tic. A.Ş."ye geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 13.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.