16. Hukuk Dairesi 2016/7527 E. , 2019/2487 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu Gedelova Köyü çalışma alanında bulunan 600 parsel sayılı 14.450,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, tarla vasfıyla kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle Hazine adına tespit edilmiş, 604 parsel sayılı 12.350,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise çayır vasfıyla kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeni ile ... adına tespit edilmiş ancak komisyona yapılan itirazın kabulü sonucu taşınmaz Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar ... ve arkadaşları, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne çekişmeli 600 ve 604 parsel sayılı taşınmazların Hazine adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına müştereken tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm için yeterli değildir. Çekişmeli 604 parsel sayılı taşınmaza ilişkin düzenlenen kadastro tutanağına itiraz eden...’in mahkemece mahalli bilirkişi olarak dinlenilmesi isabetsiz olduğu gibi, muterizin komisyona sunduğu itiraz dilekçesinin içeriği ile mahkemece yapılan keşifteki beyanı arasında çelişki bulunduğu halde, söz konusu çelişki giderilmeksizin karar verilmesi de usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Ayrıca çekişmeli taşınmazlara komşu parsel tutanakları ve dayanakları getirtilmemiş, taşınmazların evveliyatını, kullanım süresi ile niteliğini ve varsa üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılmamış ve ziraat mühendisi bilirkişisinin hüküm kurmaya elverişli bulunmayan raporuna dayanılarak karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için, mahkemece öncelikle tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarından en az üç adedi ile kadastro tespitinden öncesine ait bu tarihe en yakın fotoğrafları, komşu taşınmaz tutanak ve varsa dayanakları getirtilerek dosya arasına konulmalı, davacı tarafça dava dilekçesi ile her türlü delile dayanıldığından, davacılara delillerini bildirmek üzere süre ve imkan tanınmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile 1 fen, 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanı, 3 ziraat mühendisi ve 1 jeoloji mühendisinden oluşacak bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılmalı ve bu keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların geçmişte ne durumda bulundukları, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadıkları, imar-ihyaya muhtaç yerlerden iseler buna en erken ne zaman başlanıldığı ve imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, taşınmazlar üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla kim tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü, taşınmazların sınırlarında geçmişten bugüne kadar herhangi bir değişiklik olup olmadığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki olduğu takdirde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkinin giderilmesine çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazların eğimini, niteliklerini, toprak yapılarını, bitki örtülerini, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadıklarını, imar-ihya gerektiren yerlerden iseler imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp tamamlandığını, üzerlerinde ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri, hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü ve çekişmeli taşınmazların kullanım durumlarını kesin olarak belirleyen, bilimsel verilere dayalı ve komşu taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içerir, ayrıntılı rapor aldırılmalı, çekişmeli taşınmazlar ve çevresinin yakın plan panoramik fotoğrafları çektirilip fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmazların sınırları kabaca işaretlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazların önceki ve şimdiki niteliklerini, sınırlarını ve taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini açıklayan rapor düzenlettirilmeli, sunulan raporda çekişmeli taşınmazların hava fotoğrafları ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumu gösterilmeli; fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir kroki ve ayrıntılı rapor alınmalı; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları, teknik raporlar ile komşu parsel tutanakları ve dayanak kayıtlarıyla denetlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,08.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.