Danıştay 10. Daire 2016/1634 Esas 2021/4944 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1634
Karar No : 2021/4944

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : Azerbaycan uyruklu davacının kısa dönem ikamet izin talebinin reddine ilişkin ...tarih ve .... sayılı İstanbul Valiliği işleminin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, ... İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında V-70 ( Formalite Evlilik) tahdit kaydının bulunduğu, sadece aile mahkemesinin verdiği boşanma kararına dayanılarak tarafların formalite evlilik yapmadığı sonucuna ulaşılmasının usul ve yasaya aykırı olduğu, öte yandan turizm amaçlı ikamet izin başvurusunda bulunan davacının yeterli maddi gelire sahip olmadığı, bu sebeple kısa dönem ikamet izni şartlarını taşımadığı, diğer taraftan ikamet izninin kabul edilip edilmemesi hususunda idarelerinin takdir hakkının bulunduğu, belirtilen sebepler uyarınca dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Azerbaycan vatandaşı olan davacı 15/07/2012 tarihinde Türk vatandaşı ile evlenmiş ve bu evliliği dolayısıyla kendisine aile ikamet izni verilmiştir. Daha sonra 23/08/2013 tarihinde açılan boşanma davası üzerine .... Aile Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla davacı ile Türk vatandaşı eşin boşanmalarına ve davacı lehine takdir edilen tedbir nafakasının yoksulluk nafakası olarak devamına karar verilmiştir. Bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine Yargıtay .... Hukuk Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla anılan kararın onanmasına karar verilmiştir.
Sonrasında davacı tarafından 16/06/2015 tarihinde İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü'ne başvurularak turizm amaçlı kalacaklar kapsamında tarafına 1 yıl süreli ikamet izni verilmesi istenilmiştir.
Bu başvuru üzerine idarece yapılan değerlendirmede; davacı hakkında 02/09/2013 tarihinde girilen V-70 tahdit kaydı bulunduğu göz önünde bulundurularak İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü'nün 10/04/2012 tarih ve 29 sayılı Genelge'si uyarınca davacının başvurusu ...tarih ve .... sayılı işlem ile reddedilmiş. Bu işlemin iptali istemiyle de bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihindeki haliyle 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun ''Kısa dönem ikamet izni'' başlıklı 31. maddesinde, (1) Aşağıda belirtilen yabancılara kısa dönem ikamet izni verilebilir: ...
e) Turizm amaçlı kalacaklar... " hükmü; "Kısa dönem ikamet izninin şartları" başlıklı 32. maddesinde, "(1) Kısa dönem ikamet izinlerinin verilmesinde aşağıdaki şartlar aranır:
a) 31 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan gerekçelerden biri veya birkaçını ileri sürerek talepte bulunmak ve bu talebiyle ilgili bilgi ve belgeleri ibraz etmek
b) 7 nci madde kapsamına girmemek
c) Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak
ç) İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak
d) Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek" hükmü; "Kısa dönem ikamet izninin reddi, iptali veya uzatılmaması
" başlıklı 33. maddesinde, "(1) Aşağıdaki hâllerde kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:
a) 32 nci maddede aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması
b) İkamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
c) Son bir yıl içinde toplamda yüz yirmi günden fazla süreyle yurt dışında kalınması
ç) Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
" hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanun'un işlem tarihindeki haliyle ''Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar'' başlıklı 7. maddesinde, '' (1) Aşağıdaki yabancılar, Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyerek geri çevrilir:
a) Pasaportu, pasaport yerine geçen belgesi, vizesi veya ikamet ya da çalışma izni olmayanlar ile bu belgeleri veya izinleri hileli yollarla edindiği veya sahte olduğu anlaşılanlar
b) Vize, vize muafiyeti veya ikamet izin süresinin bitiminden itibaren en az altmış gün süreli pasaport veya pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar
c) 15 inci maddenin ikinci fıkrası saklı kalmak kaydıyla, vize muafiyeti kapsamında olsalar dahi, 15 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan yabancılar
(2) Bu maddeyle ilgili olarak yapılan işlemler, geri çevrilen yabancılara tebliğ edilir. Tebligatta, yabancıların karara karşı itiraz haklarını etkin şekilde nasıl kullanabilecekleri ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülükleri de yer alır.'' hükmü; ''Vize verilmeyecek yabancılar'' başlıklı 15. maddesinde ise '' (1) Aşağıda belirtilen yabancılara vize verilmez:
a) Talep ettikleri vize süresinden en az altmış gün daha uzun süreli pasaport ya da pasaport yerine geçen belgesi olmayanlar
b) Türkiye’ye girişleri yasaklı olanlar
c) Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı görülenler
ç) Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşıyanlar
d) Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar uyarınca, suçluların geri verilmesine esas olan suç veya suçlardan sanık olanlar ya da hükümlü bulunanlar
e) Kalacağı süreyi kapsayan geçerli sağlık sigortası bulunmayanlar
f) Türkiye’ye giriş, Türkiye’den geçiş veya Türkiye’de kalış amacını haklı nedenlere dayandıramayanlar
g) Kalacağı sürede, yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olmayanlar
ğ) Vize ihlalinden veya önceki ikamet izninden doğan ya da 21/07/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsil edilmesi gereken alacakları ödemeyi kabul etmeyenler veya 26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa göre takip edilen borç ve cezalarını ödemeyi kabul etmeyenler
(2) Bu madde kapsamında olmasına rağmen vize verilmesinde yarar görülenlere Bakanın onayıyla vize verilebilir. '' hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; davacı tarafından Türk vatandaşı eşi ile boşanması üzerine 16/06/2015 tarihinde turizm amaçlı kalacaklar kapsamında ikamet izni alabilmek amacıyla davalı idareye başvuruda bulunulduğu, davalı idarece davacı hakkında bulunan V-70 (Formalite Evlilik) tahdit kodu uyarınca başvurunun reddine karar verildiği ve bu işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı, ancak İdare Mahkemesince davacının ikamet izin başvurusunun sebebi açısından bir inceleme yapılmadan doğrudan davacının evliliğinin ikamet izni alabilme amacıyla yapılıp yapılmadığının somut olarak ortaya konulmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Olayda, 23/08/2013 tarihinde açılan boşanma davası üzerine davacı hakkında 02/09/2013 tarihinde V-70 tahdit kaydının girildiği anlaşılmakla birlikte; bu tahdidin dayanağının davalı idarece somut olarak ortaya konulamadığı, nitekim boşanma davası sonucunda davacı lehine yoksulluk nafakasına hükmedildiği görülmektedir.
Diğer taraftan, savunma ve temyiz dilekçelerinde davacının kısa dönem ikamet izni verilmesi için gereken şartlardan biri olan yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olma şartını sağlamadığı ileri sürülmüş ise de; dava konusu işlem içeriğinde davacıya yönelik bu yönde bir değerlendirmeye yer verilmediği görüldüğünden, lehine yoksulluk nafakası hükmedilen davacının anılan şartı sağlayıp sağlamadığı hususunun da ayrıca değerlendirilmesi gerektiği açıktır.
Bu kapsamda, yukarıda yer verilen 6458 sayılı Kanun'un ilgili maddeleri uyarınca kısa dönem ikamet izni verilmesi açısından davacının gerekli şartları sağlayıp sağlamadığı hususunda değerlendirme yapılarak işlem tesis edilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu tesis edilen işlemde hukuk uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.