Danıştay 13. Daire 2021/4031 Esas 2021/3371 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4031
Karar No:2021/3371


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Fonu (…)

VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubuna konu Fon alacağının tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen 12.204.458,94-TL tutarlı, …tarih ve …sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi'nce, Dairemizin 17/10/2019 tarih ve E:2019/2153, K:2019/3145 sayılı bozma kararına uyularak verilen kararda; davacının yönetim kurulu üyesi olduğu …Kauçuk Ticaret A.Ş.'ye Fon'a devredilen …A.Ş.'den (Banka) 27/07/1998-15/12/1998 tarihleri arasında toplam 2.491.901,85-TL ihracat hazırlık kredisi kullandırıldığı, sonrasında anılan kredinin tamamının ödenerek kapatıldığı, Banka müfettişlerince tanzim edilen 30/06/2000 tarihli raporda; anılan kredi miktarının bir kısmının …Yün İplik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin …çektiği, bir kısmının ise …İnşaat Pazarlama ve Sanayi Ticaret Ltd. Şti.'nin yine …çektiği krediler ile kapatıldığı, kredilerin devre sonu faiz ödemesinin ise …Grubu firmalarına 22/09/1998 ve 29/09/1998 tarihlerinde ……A.Ş.'den 'back to back' krediler kapsamında kullandırılan kredilerden karşılandığı, dolayısıyla her ne kadar …Kauçuk Ticaret A.Ş.'nin …A.Ş.'den 1998 yılında çektiği kredilerin muhasebe tekniği açısından kapandığı anlaşılsa da, söz konusu kredilerin başka şirketlerce anılan Bankadan çekilen kredilerle kapatıldığı ve bu şirketlerce çekilen ve …Kauçuk Ticaret A.Ş.'nin kredilerinin kapatılmasında kullanılan kredilerin ise geri ödenmediği, geri ödenmeyen meblağın Fon alacağı olarak kaydedildiği, bu nedenle söz konusu alacağın …Kauçuk Ticaret A.Ş.'den tahsil edilmesi, anılan firmanın iflas hâlinde olması nedeniyle kanuni temsilcilerinden tahsil edilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı Fon Kurulu kararının alındığı, bunun üzerine alacak toplamı olan 12.204.458,94-TL'nin şirketin kanuni temsilcisi olan davacıdan istenilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubunun düzenlendiği, anılan ödemeye çağrı mektubuna konu Fon alacağının ödenmemesi nedeniyle, davacı hakkında bu kez …tarih ve ……sayılı dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği ve bu ödeme emrinin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı, dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubu ile …tarih ve …sayılı Fon Kurulu kararının iptali istemiyle açılan davada, …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı karar ile; "davacının kanuni temsilcisi olduğu şirket tarafından kullanıldığı belirtilen kredilerin şirketin diğer kanuni temsilcisi olan …'in imzası ile kullandırıldığı, aynı borç için …hakkında düzenlenen …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubu ile bu işlemin dayanağı olan …tarih ve …sayılı Fon Kurulu kararı ve ihtiyati haciz işleminin iptali istemiyle açılan davada, …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…K:…sayılı dosyasında davaya konu işlemlerin dayanağı kullanılan kredilere ilişkin belgelerin bir kısmındaki imzaların …'e ait olmadığının belirlenmesi karşısında bu yönüyle davalı İdarece …'in gerçek imzalarının yer aldığı belgeler dikkate alınarak bir ayrıştırma yapılması suretiyle …'in sorumlu olduğu kamu alacağının miktarının tespit edilmesi ve bu miktar esas alınarak takip ve tahsil işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna varıldığından ve aynı gerekçeler davacı için de söz konusu olduğundan davacı hakkında tesis olunan ödemeye çağrı mektubu ve dayanak Fon Kurulu kararı ve ihtiyati haciz işlemlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı..." gerekçesiyle dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan ödemeye çağrı mektubu ile Fon Kurulu kararının iptaline karar verildiği, dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan Fon Kurulu kararının ve ödemeye çağrı mektubunun yargı kararı ile iptal edilerek ortadan kalktığı anlaşıldığından, dava konusu ödeme emrinde sebep unsuru yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, bilirkişi incelemesine konu belgelerle ilgili tespitlerin hangi evraklara ilişkin olduğu ya da evrakların niteliğinin ne olduğu hususunun Mahkemece hiç incelenmeksizin hatalı bir şekilde karar verildiği, adli tıp raporunda yer verilen tespitlerin incelenen her bir evrak bazında irdelenmesi ve buna göre hüküm oluşturulması gerektiği, takibe konu edilen kredilerle ilgili genel kredi sözleşmeleri ve diğer belgelerdeki imzaların şirket yetkilisine ait olduğunun adli tıp raporuyla tespit edildiği, şirket yetkilisinin sorumlu olduğu kredilerin ayrıştırıldığı, bu nedenle şirketin 1998 yılında kullandığı 21 krediden 14'ü için dava konusu takip işlemlerinin başlatıldığı, kullanılan kredilerle hem …Kauçuk firmasının hem bankanın hakim ortağının hem de banka yöneticilerinin kaynak edindiği, dava konusu 14 adet kredinin doğrudan …Kauçuk firması tarafından edinildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalı idarenin kullanıldığı iddia edilen kredileri tartışmaya mahal vermeyecek şekilde ispatlaması gerektiği, kullanılan kredilere ilişkin evrakların arasında …ve …firmalarına kullandırılan kredilere ilişkin evrakların da bulunduğu, bu durumun dahi düzenlenen ödeme emrinin hukuka aykırılığını ortaya koyduğu, …Kauçuk firmasının anılan şirketler ile arasında organik bir bağ bulunmadığı, kullanılan kredilerin …Kauçuk firmasının bilgisi olmadan hakim ortak grubuna aktarıldığının soruşturma raporunda tespit edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının kanuni temsilcisi olduğu …Kauçuk Ticaret A.Ş. tarafından Fon'a devredilen …A.Ş.'den 27/07/1998-15/12/1998 tarihleri arasında toplam 2.491.901,85 TL ihracat hazırlık kredisi kullanıldığı, sonrasında anılan kredinin tamamının ödenmek suretiyle kapatıldığı, Banka müfettişlerince düzenlenen 30/06/2000 tarihli raporda; anılan kredi miktarının bir kısmının …Yün İplik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin, bir kısmının da …İnşaat Pazarlama ve Sanayi Ticaret Ltd. Şti'nin Bankadan çektiği krediler ile kapatıldığı, kredilerin devre sonu faiz ödemesinin ise …Grubu firmalarına 22/09/1998 ve 29/09/1998 tarihlerinde …A.Ş.'den "back to back" krediler kapsamında kullandırılan kredilerden karşılandığı, dolayısıyla her ne kadar …Kauçuk Ticaret A.Ş.'nin, …A.Ş.'den 1998 yılında çektiği kredilerin muhasebe tekniği açısından kapandığı görünse de, söz konusu kredilerin, başka şirketler üzerinden yine …'tan çekilen kredilerle kapatıldığı, bu şirketlerce çekilen ve …Kauçuk Ticaret A.Ş.'nin kredilerinin kapatılmasında kullanılan kredilerin ise geri ödenmediği, geri ödenmeyen meblağın Fon alacağı olarak kaydedildiği görülmüş, bunun üzerine söz konusu alacağın …Kauçuk Ticaret A.Ş.'den tahsil edilmesi, anılan şirketin iflas hâlinde olması nedeniyle de 6183 sayılı Kanun'un Mükerrer 35. maddesi uyarınca kanuni temsilcilerinden tahsil edilmesi gerektiğinden bahisle belirlenen alacak toplamı olan 12.204.458,94-TL'nin kanuni temsilcilerden tahsili amacıyla …tarih ve …sayılı Fon Kurulu kararı alınmış, ardından …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubu düzenlenmiştir.
Anılan Fon Kurulu kararı ve ödemeye çağrı mektubuna istinaden davacı adına …tarih ve …sayılı ödeme emri düzenlenmiştir.
Bu ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 37. maddesinde, amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Bakanlığı'nca belirtilecek usule göre yapılacak tebliğinden itibaren bir ay içinde ödeneceği, bu ödeme müddetinin son gününün amme alacağının vadesi günü olduğu; 55. maddesinin 1. fıkrasında, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; “ödeme emrine itiraz” başlıklı 58. maddesinin birinci fıkrasında ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla 15 gün içinde dava açabileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan …tarih ve …sayılı ödemeye çağrı mektubu ile …sayılı Fon Kurulu kararına karşı açılan davada, …İdare Mahkemesi'nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararın, Dairemizin 23/09/2021 tarih ve E:2021/2804, K:2021/3025 sayılı kararıyla bozulduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu işlemin yargısal denetiminin anılan bozma kararı dikkate alınarak yeniden yapılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.