Danıştay 13. Daire 2019/448 Esas 2021/3388 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/448
Karar No:2021/3388


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Petrol Gıda ve Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av…
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 26/03/2015 tarihinde yapılan denetimde yeterli şart ve seviyede ulusal marker içermeyen ve teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmal edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Kanunun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca 1.144.373,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda yapılan denetimde alınan motorin numunelerinin TÜBİTAK MAM tarafından yapılan analizi sonucunda hazırlanan … tarih … sayılı rapor ile marker seviyesinin geçersiz, teknik düzenlemelere uygun olduğu, … tarih ve … sayılı rapor ile marker seviyesinin geçersiz ve kükürt parametresi açısından teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği görüldüğünden dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 27/032017 tarih ve E:2016/462, K:2017/1418 sayılı kararında; benzer bir uyuşmazlıkta Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin E:2010/1066 sayılı dosyasında yapılan 28/01/2014 tarihli ara kararı ile kükürt oranının akaryakıtın üretim aşamasından sonra, bayi tarafından akaryakıta herhangi bir madde eklenerek değiştirilebilecek bir özellik olup olmadığının ve bütün diğer parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığının sorularak konuya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin istenilmesine karar verildiği; ara kararına cevaben gönderilen TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü'nün 28/03/2014 tarihli yazısında, bütün diğer parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle sadece kükürt parametresinin sonradan müdahale ile değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olmadığı yönünde görüş bildirildiğinin görüldüğü;
Olayda, davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan motorin numunelerinin analizini yapan akredite laboratuvar olan TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü'nün … tarih ve … sayılı analiz raporundaki değerlendirme göz önünde bulundurulduğunda, akaryakıtın yalnızca "Kükürt" parametresinin teknik düzenlemelere aykırı olması, diğer parametrelerin tamamının uygun bulunması karşısında, davacı şirketin teknik kriterlere uygun olmayan akaryakıt ikmal ettiğinden söz edilemeyeceği;
Bu durumda, analize tâbi tutulan akaryakıt numunesinin ulusal marker seviyesi geçersiz çıkmasına karşın 5015 sayılı Kanun'un 18. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca işlem tesis edilebilmesi için gerekli olan, teknik düzenlemelere aykırılık ve ulusal marker seviyesinin geçersizliği şartlarının bir arada gerçekleşmediği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacı tarafından istinaf başvurusunun kabulü ile … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın kaldırılmasına; 2577 İdari Yargılama Usulü sayılı Kanunu'nun değişik 45. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca esastan incelenen davada, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 5015 sayılı Kanun'un 18. maddesinin 2013 yılında değiştirildiği ve yeni düzenleme ile marker seviyesinin geçersiz olmasının idari para cezası uygulanması için yeterli olduğu, ayrıca teknik düzenlemelere aykırı olmasının gerekmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda 26/03/2015 tarihinde yapılan denetimde alınan motorin numunelerinin TÜBİTAK MAM tarafından yapılan analizi sonucunda hazırlanan … tarih ve … sayılı rapor ile marker seviyesinin geçersiz, teknik düzenlemelere uygun olduğu; … tarih ve … sayılı rapor ile marker seviyesinin geçersiz ve kükürt parametresi açısından teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca davacı şirkete 1.144.373,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararının tesis edilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Tanımlar ve kısaltmalar" başlıklı 2. maddesinde, "Akaryakıt: Benzin türleri, nafta (hammadde, solvent nafta hariç), gazyağı, jet yakıtı, motorin türleri, fuel-oil türleri ile Kurum tarafından belirlenen diğer ürünleri ... ifade eder." şeklinde tanımlanmış; "Lisans Sahiplerinin Temel Hak ve Yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin birinci fıkrasında, "Lisans, sahibine lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verir."; ikinci fıkrasında, "Lisans ile tanınan haklar; bu Kanun'un, ilgili diğer mevzuatın ve lisansta yer alan kayıtlı hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılır."; dördüncü fıkrası ile aynı fıkranın (ı) bendinde, bu Kanun'a göre faaliyette bulunanların, "Piyasa faaliyetlerinde, Kurul'un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamak" ile yükümlü oldukları; "Faaliyetlerin kısıtlanması" başlıklı 9. maddesinin altıncı fıkrasında, "Akaryakıtların, 4'üncü maddenin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde belirlenen teknik düzenlemelere uygun olmayanları faaliyete konu edilemez." kurallarına yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un "Ulusal marker" başlıklı 18. maddesinde, yurt içinde pazarlanacak akaryakıta veya akaryakıtla harmanlanan ürünlere rafineri çıkışında veya serbest dolaşıma girişinde rafinericilerce ve dağıtıcılarca Kurumun belirleyeceği şart ve özellikte ulusal marker ekleneceği, ulusal marker eklemekle yükümlü lisans sahiplerinin, her yıl kasım ayı içinde takip eden yıla ait pazarlama projeksiyonlarını Kuruma bildirecekleri ve bu projeksiyona göre Kurumca temin edilecek ulusal markerin, yine Kurumca belirlenecek usul ve esaslara göre akaryakıta eklenmek üzere ilgili lisans sahiplerine teslim edileceği, Kurumun, ulusal marker ve idarî ve teknolojik yöntemler ile bir denetim sistemini kuracağı, valiliklerin, görevli elemanların başvurusu hâlinde denetim amaçlı alınacak numunelerin kullanıcı ve bayilerden alınmasını ve emniyetini sağlamakla yükümlü oldukları, numunelerde yapılacak testlerde ulusal markerin gerektiği şart ve seviyede bulunmadığı laboratuvar analizi ile tespit edildiğinde, 19. madde hükümlerinin uygulanacağı kurala bağlanmış; işlem tarihinde yürürlükte olan hâliyle "İdari para cezaları" başlıklı 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi ile aynı bendin üç numaralı alt bendinde, "18'inci maddenin ihlali" halinde sorumlulara bir milyon Türk Lirası idari para cezası verileceği kuralı yer almıştır.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Ulusal marker" başlıklı 18. maddesinin dördüncü fıkrasındaki, "Numunelerde yapılacak testlerde ulusal markerin gerektiği şart ve seviyede bulunmadığı ve alınan numunelerin laboratuvar analizi ile teknik düzenlemelere uymadığı tespit edildiğinde 19'uncu madde uygulanır." kuralı, 28/03/2013 tarih ve 6455 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile, "Numunelerde yapılacak testlerde ulusal markerin gerektiği şart ve seviyede bulunmadığı laboratuvar analizi ile tespit edildiğinde 19'uncu madde hükmü uygulanır." şeklinde değiştirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat uyarınca, 28/03/2013 tarih ve 6455 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önce 5015 saylı Kanun'un 18. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca 19. maddeye göre işlem tesis edilebilmesi için numunelerin hem ulusal marker seviyesinin geçersiz olması hem de teknik düzenlemelere aykırı olma şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekirken, yapılan değişiklik sonrasında sadece ulusal marker seviyesinin geçersiz olması hâlinde de 19. madde uyarınca işlem tesis edilebileceği açıktır. Bu itibarla, davacı şirkete ait istasyondan alınan numunelerin ulusal marker seviyesinin geçeriz olduğu TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi tarafından yapılan analiz sonucu düzenlenen raporlar ile tespit edildiğinden, davacı şirket hakkında 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Davalı idare harçtan muaf olduğundan temyiz aşamasında yatırılan toplam … TL harcın istemi halinde davalıya iadesine;
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 20/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.