Abaküs Yazılım
10. Hukuk Dairesi
Esas No: 2021/9700
Karar No: 2021/11965
Karar Tarihi: 11.10.2021

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/9700 Esas 2021/11965 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacı, davalı şirkete ait işyerinde 1996-2014 tarihleri arasında çalıştığını ve davalı şirketin bildirimlerinin yapılmadığı dönemlerin de olduğunu ileri sürerek hizmet tespiti istemiyle dava açtı. Mahkeme, tanık beyanları, SGK ve Ticaret Sicili Kayıtları ve alınan bilirkişi raporu gibi deliller doğrultusunda davacının talebine konu dönemde bildirilen sigortalı çalışmalarının davalı şirkete ait işyerlerinde geçtiğini belirterek tespit talebini kısmen kabul etti. Ancak, davacının iddiasına istinaden yapılan sigortalı bildirimlerinin davalı şirketin taşeronu olan dava dışı işyerlerinden de yapıldığına dair kayıtların yeterli olmaması nedeniyle, ilgili işverenliklerin davaya müdahil edilerek asıl-alt işveren ilişkisinin araştırılması gerektiği belirtildi. Davacının çalışma iddiasının geçtiği işyerine ilişkin olarak davalı ve dava dışı işverenliklerin kayıtlı çalışanlarının beyanları da gözetilerek, iddia olunan çalışmanın fiilen hangi işverenlik nezdinde gerçekleştiği hususu belirlenmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir. Kararda, 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi k
10. Hukuk Dairesi         2021/9700 E.  ,  2021/11965 K.

    "İçtihat Metni"

    Mahkemesi :İş Mahkemesi
    No : 2021/173-2021/212
    adına Av. ...
    Feri Müdahil : ... adına Av. ...

    Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesi"nin bozma ilamı sonrası ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Hükmün, davalı Kurum ve davalı şirket vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
    Davacının, davalı şirkete ait işyerinde 01.05.1996 – 08.07.2014 tarihleri arasında şoför olarak aralıksız çalıştığının tespiti talebiyle açılan davada, Mahkemece bozma sonrası verilen kararında, dosya kapsamında yer alan tanık anlatımları, SGK ve Ticaret Sicili Kayıtları ve alınan bilirkişi raporu gereğince davacının, talebine konu dönemde bildirimlerinin yapıldığı dava dışı işyerlerinin, davalı şirketin taşeronu olduğu ve bu dönemde davalı şirketin bu işyerlerinin üst işvereni olarak kabul edilmesi, dolayısıyla davacının dava konusu dönemde davalıya ait işyerleri dışında bildirilen işyerlerinden bildirilen sigortalı çalışmalarının da davalı şirkete ait işyerlerinde geçtiğinin kabul edilmesi gerektiği belirtilerek, Davanın kabulüne,2007/10 döneminde fazladan bildirilen 1 günün mahsubu ile 2002/2 döneminde 60 gün, 2002/3 döneminde 120 gün, 2003/1 döneminde 120 gün, 2003/2 döneminde 33 gün, 2003/3 döneminde 60 gün, 2004/1 döneminde 120 gün, 2004/5 döneminde 30 gün, 2004/11 döneminde 28 gün, 2004/12 döneminde 28 gün, 2005/1 döneminde 24 gün, 2005/2 döneminde 7 gün, 2005/5 döneminde 6 gün, 2005/6 döneminde 30 gün, 2005/7 döneminde 30 gün, 2006/1 döneminde 30 gün, 2006/2 gün 30 gün, 2006/6 - 7-8-9-10-11-12 dönemlerinde 30"ar gün, 2007/1 döneminde 10 gün, 2008/3-4-5-6-7-8-9-10 dönemlerinde 30"ar gün, 2008/11 döneminde 12 gün, 2009/12 döneminde 15 gün, 2010/1-2-3-4 dönemlerinde 30"ar gün, 2010/5 döneminde 18 gün, 2010/12 döneminde 28 gün, 2010/12 döneminde 26 gün, 2012/8 -9-10-11-12 dönemlerinde 30"ar gün, 2012/12 döneminde 10 gün, 2013/3 döneminde 10 gün, 2013/8 döneminde 30 gün, 2013/9 döneminde 15 gün, 2013/11 döneminde 7 gün ve 2014/6 döneminde 3 gün toplamda 1659 gün sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
    Dosyadaki kayıt ve belgelere göre; davacı adına 05.01.1996 – 30.01.2014 tarihleri arasında davalı şirket ve dava dışı işyerlerinden davalı Kurum"a kısmi çalışmaların bildirildiği, söz konusu dava dışı işyerlerinden birinin davalı şirketin ortaklarının babası adına olduğu, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporuna itibarla, dava dışı işverenliklerin davalı işyerinin taşeronu olduğunun kabul edildiği, ancak taşeronluk ilişkine dair yeterli ve resmi kayıtlar olmaksızın, asıl işverenlik alt işverenlik ilişkisinin varlığının kabul edildiği, celp edilen dava dışı işverenliklere ait tescil ve kayıt bilgilerinin incelenmesinde doğrudan davalı şirketle var olduğu kabul edilen hukuki ilişkinin varlığına ve niteliğine ilişkin bir kayda rastlanılmadığı, nitekim dinlenen tanık anlatımlarında da dava dışı işverenliklerden, davalı şirket ortaklarının babasına ait işyeri dışındaki diğer işverenliklerin bilinmediğinin ifade edildiği görülmektedir.
    Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tür aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadır. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
    Davacının davalı şirkete ait işyerinde 01.05.1996 – 08.07.2014 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespiti talebiyle açılan iş bu davada, aşamalarda ve davacı yanın 17.09.2015 günlü celsedeki beyanında, davacının talebine konu dönemde dava dışı işverenlikler tarafından adına yapılan sigortalı bildirimlerin davalı şirket nezdinde geçtiğini, ne varki kendisinin dava dışı şirketleri tanımadığını ifade etmesi karşısında öncelikle, talep dönemi ile örtüşen şekilde bildirimlerin yapıldığı dava dışı işverenliklerin HMK 124 gereğince davaya katılımları sağlanarak, davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında asıl -alt işveren ilişkisinin bulunup bulunmadığı varsa taraflar arasındaki ilgili sözleşmeler ve kayıtlar celp edilmek suretiyle ve bildirime konu işlerin nitelikleri de gözetilmek suretiyle açıklığa kavuşturulmalı, bu konuda Kurum’la tekrar yazışma yapılarak varsa sözkonusu dava dışı işverenliklere ait tahkikat evrakları da celp edilerek bir değerlendirme yapılmalıdır.
    Aksi halde davacının çalışma iddiasının geçtiği işyerine ilişkin olarak, davalı ve dava dışı işverenliklerin kayıtlı çalışanlarının beyanları da gözetilerek, iddia olunan çalışmanın fiilen hangi işverenlik nezdinde gerçekleştiği hususu belirlenmeli, şayet davalı işverenlik nezdinde gerçekleştiğinin kabul edilmesi halinde, iddia olunan çalışmanın davalı işyerinde gerçekleştiğine dair tanık beyanları üzerinde durularak, talebe konu dönemde dava dışı işverenliklerden yapılan bildirimlerin sebebi de açık ve net bir şekilde ortaya koyulmak suretiyle hükmüne uyulan bozma ilamları da gözetilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
    Kabule göre de davanın açılış tarihi itibariyle davalı Kurumun yasal hısım olduğu hususunun gözetilmemesi isabetsiz bulunmuştur.
    O halde, davalı şirket ve feri müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle incelenmeksizin BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde davalı Tokat Özcan İnşaat Malzemeleri Müteahhitlik Tic. ve San. Ltd. Şti."ye iadesine, 11/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.



    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi