Danıştay 10. Daire 2016/106 Esas 2021/4941 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/106
Karar No : 2021/4941

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkmenistan uyruklu olup Türk vatandaşıyla evli bulunan davacının aile ikamet izni verilmesi talebinin uygun görülmemesi yönündeki Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin ve bu karara dayalı olarak 13/02/2015 tarihinde tebliğ edilen en kısa sürede ülkeden çıkış yapması gerektiğine ilişkin İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının başvurusunun reddine dayanak teşkil eden davacı hakkındaki M-99 tahdit kaydının, A.B.D. adli makamlarınca yürütülen bir soruşturmada şüphe edilen bir kişi olması nedeniyle tam kimliği ve yerinin tespit edilmesi amacıyla düzenlenen mavi bültenden kaynaklanan "interpol yer ve kimlik tespiti amaçlı" bir kayıt olduğu, davacının herhangi bir ceza aldığına yönelik bilgi ve belge olmadığından davacının suç işlemiş olduğunun kabul edilemeyeceği, ayrıca bahsi geçen soruşturmanın konusunun ekonomik suçlar ve vergi iadesine ilişkin olduğu gözetildiğinde davacının kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından sakıncalı olduğundan bahsedilemeyeceği, diğer taraftan, davacı hakkındaki Ahıska Türkü olmadığı anlaşılanlara ilişkin V-77 tahdit kodunun ise davacının aldığı Ahıska Türkü vizesini kendi isteğiyle iptal ettirmesinden kaynaklandığı, bu durumun da yasada aile ikamet izni verilmesine engel bir durum oluşturmadığı, yine davacının maddi durumuna ilişkin 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 35. maddesi, 1. fıkrası, (a) bendindeki şartı taşımadığı yönündeki tespitin de yerinde olmadığı, davacının eşinin zabıta memuru olarak çalıştığı, tespit tarihi (24/10/2014) itibariyle 2.000,00 TL gelirinin olduğu, kendisi, eşi ve çocuğuyla üç kişilik bir aile içerisinde yaşadığı ve gerek ailenin toplam gelirinin asgari ücretten fazla olması, gerekse ailedeki fert başına gelirin asgari ücretin üçte birinden fazla olması şartlarını taşıdığı, bunun ötesinde aile ikamet izni alınması için mevzuatta belirtilen şartlara uymayan bir durumunun idarece belgelenemediği görüldüğünden, idarece hukuken geçerli bir sebep ortaya konularak yukarıda yer alan düzenlemeler kapsamında tesis edilmiş bir işlem olmaksızın aile ikamet izninin uygun görülmemesi ve buna bağlı olarak en kısa sürede ülkeden çıkış yapmasının sağlanması yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlem iptal edilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu edilen .. tarih ve … sayılı işlemin İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'ne bildirilen görüş niteliğinde bir işlem olduğu, dolayısıyla icrai özelliği bulunmadığından dava konusu edilmesinin hukuka ve kanuna aykırı olduğu, öte yandan davacı hakkında bulunan M-99 (İnterpol Yer ve Kimlik Tespiti Amaçlı) tahdit kodu uyarınca takdir hakkı kapsamında işlemin tesis edildiği, ayrıca ülkemizden 2007-2011 yılları arasında defalarca Ahıska Türkü olduğunu belirterek vize alan davacının kendiliğinden bu imkandan vazgeçmiş olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu belirtilerek, Genel Müdürlüklerince tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu sebeple temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı vekili tarafından, davalı idarenin, iptal edilen işlemin yalnızca görüş bildirmekten ibaret olduğu yönündeki iddiasının ve temyiz taleplerinin yerinde olmadığı, temyize konu kararda hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Türkmenistan uyruklu olan davacıya Ahıska Türkü olması sebebiyle 12/03/2007 tarihinde başlamak üzere belirli süreler dahilinde 30/10/2012 tarihine kadar ikamet izni verilmiş, ancak davacı hakkında 06/01/2011 tarihinde V-77 (Ahıska Türkü Olmadığı Anlaşılan Yabancı) tahdit veri girişi yapılmıştır.
Sonrasında 05/05/2013 tarihinde Türk vatandaşı ile evlenen davacı, bu evliliği dolayısıyla tarafına ikamet izni verilmesi istemiyle başvuruda bulunmuş ve bu başvuru üzerine davacıya 29/10/2013-28/102014 tarihleri arasında geçerli Türk vatandaşı eşe refakat amaçlı ikamet izni verilmiştir.
Öte yandan, ABD adli makamlarınca yürütülen bir tahkikata esas olmak üzere davacı hakkında "suç örgütüne üye olma ve dolandırıcılık" suçlarından ABD İnterpol birimlerince yer tespiti amacıyla mavi bülten düzenlenmiş ve buna istinaden davacı hakkında 28/04/2014 tarihinde M-99 (İnterpol Yer ve Kimlik Tespit Amaçlı) tahdit veri giriişi yapılmıştır.
Son olarak davacı tarafından, mevcut aile ikamet izni süresinin uzatılması istemiyle İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'ne başvuruda bulunulması üzerine, İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı yazısıyla bu başvuruya ilişkin olarak Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'ne görüş sorulmuştur. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün davaya konu … tarih ve … sayılı yazısıyla, 6458 sayılı Kanun'un 15/1-c bendi uyarınca başvurunun uygun görülmediği ve davacının ülkede izinsiz kalmaması için gerekli tedbirlerin alınması gerektiği İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'ne bildirilmiş, bu bildirim üzerine İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'nün davaya konu 13/02/2015 tarihinde davacıya tebliğ edilen işlemiyle, 6458 sayılı Kanun'un 15/1-c bendi uyarınca başvurunun uygun görülmediği ve ülkede izinsiz kalmaması ve en kısa sürede çıkış yapması gerektiği davacıya bildirilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemiyle, İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'nün 13/02/2015 tarihinde tebliğ edilen işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6458 sayılı Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun "Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatılmaması" başlıklı 25. maddesi, 1. fıkrasında, "Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, ikamet izninin uzatılmaması veya iptali ile bu işlemlerin tebliği valiliklerce yapılır..." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6458 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen hükmü uyarınca, Türkiye içinden yapılan ikamet izni talebinin reddi, iptali ve uzatılmamasına ancak ilgili Valiliklerin karar verebileceği, bu kapsamda davalı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün bu hususta herhangi bir yetkisinin bulunmadığı açıktır.
Uyuşmazlıkta; davacının ikamet izin başvurusunun, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün davaya konu … tarih ve … sayılı yazısı ile İstanbul Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü'nün 13/02/2015 tarihli (tebliğ tebellüğ belgesi) yazısıyla kesin olarak reddedildiği ve davacı tarafından anılan işlemlerin iptalleri istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmakta ise de; İdare Mahkemesince, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü husumeti ile dava görülüp karara bağlanmıştır.
Bu kapsamda, İdare Mahkemesince, davacı tarafından Göç İdaresi Genel Müdürlüğü işleminin yanında, bu işlemi tamamlayan İstanbul Valiliği işleminin de iptalinin istenildiği, iki işlemin birbirini bütünlediği ve ikamet izni konusunda işlem tesis etmeye yetkili makamın Valilik olduğu dikkate alınmak suretiyle, iki işlemin bir bütünlük içinde değerlendirilmesi ve bu değerlendirme yapılırken bütünleyici işlemi tesis eden İstanbul Valiliği de hasım konumuna alınarak uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, İstanbul Valiliği hasım mevkiine alınmaksızın davanın esası hakkında İdare Mahkemesince verilen kararda bu yönüyle hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.