Mahkemesi :Sivas İş Mahkemesi
Tarihi :11.03.2014
No :2012/209-2014/91

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
29.11.2009 tarihinde dava dışı P... Medikal Sağlık Temizlik Gıda ve Turizm İşletmeciliği Ticaret Limited Şirketine 1016104.58 nolu işyerinden adına 1 gün, 20.03.2010-06.06.2010 döneminde davalı şirkete ait 1059704.38 nolu işyerinden adına tam ve 23.09.2010-06.06.2011 döneminde de davalı şirkete ait 1023754.58 nolu işyerinden adına kısmi bildirim ve prim ödemeleri gerçekleştirildiği belirgin bulunan davacı, 01.10.2008-20.06.2011 tarihleri arasında davalı Ş.. Lokanta Kantin İşletmeciliği K.. Gıda Eğitim Medikal İletişim Güvenlik San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde Kredi Yurtlar Müdürlüğüne bağlı olan Cumhuriyet Üniversitesine ait yurtta aşçı yardımcısı olarak kesintisiz çalıştığının tespitini istemiş, Mahkemece, davacının davalı şirkete ait 1059704 sicil numaralı işyerinde 2010 yılının Şubat ayında 30 gün, 2010 yılının Mart ayında 18 gün, 2010 yılının Haziran ayında 9 gün, davalı şirkete ait 1023754 sicil numaralı işyerinde de 2010 yılının Eylül ayında 7 gün, 2010 yılının Kasım ayında 7 gün, 2011 yılının Şubat ayında 19 gün, 2011 yılının Mayıs ayında 6 gün ve 2011 yılının Haziran ayında 9 gün olmak üzere kuruma bildirilen günler dışında toplam 105 gün daha çalıştığının tespitine karar verilerek istem kısmen hüküm altına alınmıştır.
1-) Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Dosya içeriğinden; Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Sivas Yurt Müdürlüğü"nün 30.05.2013 tarihli yazısında S.. Y.. Müdürlüğü"ne bağlı öğrenci yurdunun lokanta ve kantin işletmelerinin 03.08.2007-31.07.2010 tarihleri arasında dava dışı P.. Medikal Sağlık Temizlik Gıda ve Turizm İşletmeciliği Ticaret Limited Şirketi tarafından işletildiğinin, 26.08.2010 tarihinden itibaren de davalı Ş.. Lokanta Kantin İşletmeciliği K... Gıda Eğitim Medikal İletişim Güvenlik San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından işletilmekte olduğunun belirtildiği görülmüş olup, inceleme konusu davada, Mahkemece, anılan öğrenci yurdunun lokanta ve kantin işletmelerinin davalı şirket tarafından işletildiği 26.08.2010-20.06.2011 dönemi yönünden verilen karar isabetli ise de, dava dışı P..M.. Sağlık Temizlik Gıda ve Turizm İşletmeciliği Ticaret Limited Şirketi tarafından işletildiği 01.10.2008-31.07.2010 dönemi yönünden verilen karar eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Davanın yasal dayanakları 506 sayılı Kanunun 79. ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddeleri olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir.
Husumet konusu kamu düzeni ile ilgili olup, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 116. (mülga HUMK 187.) maddesinde yer alan ilk itirazdan olmadığından davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi gerek mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular ışığında; Mahkemece, 01.10.2008-31.07.2010 dönemindeki gerçek işveren belirlenmeli, HMK. 124. maddesi dikkate alınmak suretiyle, gerçek işverene karşı husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, husumet yöneltildiğinde, göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, yapılacak değerlendirme sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacı ve davalılardan Ş... Lokanta Kantin İşlt. K.. Gıda Eğt. Medikal İletişim Güv. San. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 03.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.