Mahkemesi : Adana 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 04.03.2014
No : 2013/189-2014/133

Dava, yaşlılık aylığı tahsisinde gözetilen sigortalılık süresi ve yaşlılık aylığının geçerli olduğunun tespiti; bu olmadığında en kısa süre ile yaşlılık aylığına yetecek süre için fazla ödenen primlere isteğe bağlı sigortalılık verilerek aylık bağlanıp, varsa fazla primlerin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, tarafların avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki belgelerden, vergi ve sicile kaydı bulunmayıp, 03.07.1998 tarihli işlem ile Adana S.. Pazarcılar Odasındaki kaydı esas alınarak 20.04.1982 tarihinden itibaren zorunlu Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edilen davacının, sigortalılık süresinin tamamına ilişkin primleri 30.07.1998 tarihinde defaten ödediği, aynı günlü talebi ile bağlanan yaşlılık aylığının 2001 yılındaki işlem ile sigortalılık başlangıcı 22.03.1985 tarihine çekilerek iptal edildiği; sigortalı tarafından Adana 2. İş Mahkemesinin 2002/963 Esas sayılı dosyası ile açılan davada sigortalılık başlangıcının 20.04.1982 olduğunun ve yaşlılık aylığının başlangıçtan itibaren geçerli olduğunun tespitine karar verilmesinin istenildiği, anılan kararın gerekçesinde taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmayan konularda da değerlendirilme yapılıp, sicil kaydı olmayan dönemdeki oda kaydı sigortalılığa esas alınamayacağından, esasen davacının herhangi bir sigortalılığının bulunmadığı belirtilip, isteğin reddine dair verilen kararın kesinleştiği; Kurum tarafından kesinleşen mahkeme kararındaki gerekçeye dayanılarak sonradan tüm sigortalılık süresinin iptal edildiği anlaşılmaktadır. İş bu davada, yapılan yargılama sonucunda, davacının tüm sigortalılığının geçersiz olduğuna ilişkin kesin hüküm nedeniyle sigortalılık ve aylık talebinin kabulü mümkün bulunmadığından reddine, davacıya toptan ödeme ile ödediği primlerin iadesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Yargılama sonucu verilecek kararda, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan hususlar değerlendirilip, hüküm altına alınabilir. Mahkemece, kesin hüküm olarak değerlendirilen delil dosyasında verilen karar, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan 20.04.1982 – 22.03.1985 tarihleri arası döneme ilişkin sigortalılık ve iptal edilen yaşlılık
aylığı yönünden kesin hüküm niteliğinde olup, 22.03.1985 – 30.07.1998 tarihleri arası sigortalılık süresi yönünden, kesin hüküm bulunmadığı gözetilmelidir. Ne ki, Kurum tarafından anılan dönem sigortalılık süresi de iptal edilmiş olup; Mahkemece, davacının 22.03.1985 – 30.07.1998 tarihleri arasındaki sigortalılığının geçerli olup-olmadığı yöntemince araştırılarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Ayrıca, dava dilekçesinde, ödediği primleri, toptan ödeme ile iade talebi bulunmamakta olup, davacının, 1982- 1985 arası dönem sigortalılığın geçerli sayılmaması durumunda, 30.07.1998 ödeme tarihi itibarıyla fazla çıkacak primden, ödeme tarihinden başlayarak yaşlılık aylığına yetecek kısmının isteğe bağlı sigortalılık süresi olarak değerlendirilip, yaşlılık aylığı tahsisine yetecek süre dışlandıktan sonra, kalırsa fazla primin iadesine karar verilmesini istediği gözetilmeksizin, anılan talebin toptan ödeme isteği olarak değerlendirilmesi isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece, davacının, 22.05.1985 tarihinden itibaren Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olup olamayacağı araştırılmalı; zorunlu sigortalılık süresi belirlendikten sonra, ödenen primlerin zorunlu sigortalılık süresini karşılayıp-karşılamadığı, fazla primin çıkması durumunda ödeme tarihinden başlayarak karşıladığı süreye isteğe bağlı sigortalılık verilip-verilemeyeceği tartışılıp, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.