MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi


Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı ... Yönetimi vekili, 26/10/2007 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; dava konusu Kdz. ... ...beldesi, Merkez mahallesinde 5304 sayılı Kanunla değişik 3402 sayılı Kadastro Kanunun 4. maddesi gereğince yapılan tahdit çalışması sırasında, 307 ada 1 parsel sayılı orman parselinin yüzölçümü itibariyle sınırlarının daraltıldığını, bu nedenle yapılan tespitin iptali ile taşınmazın yüzölçümünün düzeltilerek tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında ise dava konusu edilen yerleri krokide göstermiş, dava konusu yerlerin 304 ada 43, 46, 47, 49, 50, 65, 100, 305 ada 1, 308 ada 1, 2, 3 ve 315 ada 44, 49, 50, 60 nolu parseller olduğu belirlendiğinden, bu parsellere ilişkin davalı olarak ve yüzölçüm haneleri boş şekilde düzenlenen, kullanıcıları belirtilen tutanak asılları dosya arasına alınmış ve mahkemece kullanıcıları davaya dahil edilmiştir.
Mahkemenin birleşen 2008/278, 287, 301, 296, 298, 299 sayılı dosyalarında ise Orman Yönetimi vekili, 28/03/2008 tarihli dava dilekçeleriyle; 305 ada 1, 308 ada 1, 2,3, 304 ada 50, 100, parsel sayılı taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğunu ileri sürerek yapılan tespitlerin iptali ile taşınmazların orman vasfıyla ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucu; 1-Açılan davanın kısmen kabulu ile; bilirkişi raporlarından, dava konusu edilen taşınmazlardan 304 ada 47, 305 ada 1, 308 ada 1, 2, 3 ve 315 ada 49 nolu parsellerin tamamının orman sayılan yerlerden olduğu anlaşıldığından ana orman parseli 307 ada 1 parsele ilavesine,
Dava konusu edilen...merkez 304 ada 43 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 1324, 25 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline , bakiye raporda (B) ile gösterilen 2445,77 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen...merkez 304 ada 46 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 1530,60 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 3790,64 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 304 ada 49 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 2208,82 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 1566,30 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen...merkez 304 ada 50 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 2043,20 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 1177,66 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 304 ada 65 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 986,37 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 244,03 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 304 ada 100 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 2374,06 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 1667,30 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 315 ada 44 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 955,61 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 1713,45 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 315 ada 50 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 527,40 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 77,86 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu edilen... merkez 315 ada 60 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 892,40 m2 kısmının bu parselden tefriki ile ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklenerek orman vasfı ile ... adına tapuya kayıt ve tesciline, bakiye raporda (B) ile gösterilen 817,26 m2"lik kısmın orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığından tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline,
Dava konusu taşınmazların tümünün bilirkişi raporlarında (A) ile işaretli kısımlarının orman olarak belirlenmesinden dolayı ana orman parseli 307 ada 1 parsele eklendiğinde, ana orman parselinin toplam 16 ha 6087,58 m2 olarak tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Yörede 5304 sayılı Kanunla değişik 3402 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca yapılan orman kadastro çalışmaları bulunmaktadır.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir. Şöyle ki, hükme esas alınan orman bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazlardan 304 ada 47, 305 ada 1, 308 ada 1, 2, 3 ve 315 ada 49 nolu parsellerin 1958 ve 1984 tarihli memleket haritası ve 1955 yılı hava fotoğrafında tamamı yeşil renkli ve yapraklı ve ibreli orman ağaçı rumuzlu bulunan orman sayılan yerlerden olduğu, 304 ada 43, 49, 50, 100 ve 315 ada 44, 50 nolu parsellerin ise (A) bölümlerinin orman sayılan yerlerden, (B) bölümlerinin ise açık alanda kalan yerlerden olduğu belirtilmişse de, rapor ekinde yer alan 1955 yılı hava fotoğrafı üzerinde taşınmazların (A) ve (B) bölümlerinin ayrı ayrı gösterilmediği, bazı taşınmazlarda (304 ada 49-50 parselde) A bölümüne tekabül eden kısmın açık, (B) bölümünün ise koyu göründüğü, memleket haritasında kısmen koyu görünen bir kısım yerlerin hava fotoğrafında açık göründüğü, bu farklılığın
sebebinin açıklanmadığı, yine çekişmeli taşınmazların orman içi açıklık olup olmadığının değerlendirilmediği görülmüştür. Yine, zira bilirkişi tarafından da çekişmeli taşınmazların sadece eylemli durumları belirtilmiş, imar ve ihya olguları değerlendirilmemiş, bilirkişi tarafından bazı parseller de (304/49-100,315/50 gibi) zirai faaliyet bulunmadığı belirtildiği halde mahkemece zilyetlik koşullarının oluşup oluşmadığı araştırılmaksızın kısmen kişiler adına tesciline karar verilmiştir. Ayrıca çekişmeli taşınmazlar hakkında malik ve yüzölçümü hanesi boş şekilde kadastro tutanağı düzenlendiğine göre, 304 ada 47, 305 ada 1, 308 ada 1, 2, 3 ve 315 ada 49 nolu parseller yönünden kadastro tespitinin iptali ile, yüzölçümleri belirtilerek orman niteliğiyle Hazine adına tesciline şeklinde hüküm kurulması gerekirken, ana orman parseli 307 ada 1 parsele ilavesine şeklinde hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
O halde, mahkemece öncelikle en eski tarihli memleket haritası ve dayanağı hava fotoğrafları ile keşifte uygulandığı belirtilen 1984 yılı memleket haritasının dayanağı hava fotoğrafı ile 1985-1990 yıllarına ait hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ... mühendisi ve bir fen elemanı yardımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.-K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.-K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.-K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; kesinleşmiş orman kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi)hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, taşınmazların orman içi açıklık olup olmadıkları değerlendirilmeli, hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazların niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranının açıklandığı yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalıdır.
Açıklanan yöntemle yapılacak araştırma sonucu, taşınmazların orman sayılan yerlerden olmadığı belirlendiği takdirde, bu kez, zilyetlik yolu ile kazanma koşulları araştırılarak, yapılacak keşifte, tarım uzmanı bilirkişi olarak ... mühendisine inceleme yaptırılıp, taşınmazların zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu yolda rapor alınmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları getirtilip uygulanarak, bu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; varsa, zilyetlik tanıkları taşınmazlar başında dinlenmeli; zilyetliğin ne zaman başladığı, kaç yıl süreyle ne şekilde devam ettiği sorulup, kesin tarih ve olgulara dayalı, açık yanıtlar alınıp; tesbit tarihine kadar davalı tespit malikleri yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, tespit maliki kişiler adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tespit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile
değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, kararın temyiz edilmeyen kısımları yönünden davalı ... Yönetimi ve Hazine yararına oluşan usuli kazanılmış haklar da gözetilerek ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... Yönetimi ve Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 22/10/2019 günü oy birliğiyle karar verildi.