16. Hukuk Dairesi 2019/788 E. , 2019/2454 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve müşterekleri vekili, .../Merkez Otluca Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz, 1981 yılında yapılan kadastro sırasında tescil harici bırakılmış olup, davacılar tarafından irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak, 15.04.2011 tarihinde dava açılmıştır. Mahkemece, 1988 yılına ait hava fotoğrafları üzerinde yapılan incelemede dava konusu yerin sınırlarının belirgin olmadığı ve sürülü olarak görülmediğinden bahisle davacılar yararına kazanma koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle yazılı karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli değildir. Mahkemece yapılan keşiflerde dinlenilen yerel bilirkişi ve tanıklar, çekişmeli taşınmazın imar-ihyasının davacıların dedesi zamanında tamamlandığını ve taksim sonucu davacıların babasına intikal ettiğini beyan etmişler, uzmanlığına başvurulan ziraat ve jeoloji bilirkişileri de çekişmeli taşınmazın imar-ihyasının uzun yıllar önce tamamlandığını ve sulu tarım arazisi olarak kullanıldığını bildirmişlerdir. Bir taşınmazın niteliğini, imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığını, zilyetliğe konu ise süresini belirlemenin en iyi yolu stereoskopik hava fotoğrafı incelemesi olduğu; bunun için de dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin hava fotoğraflarının stereoskopik olarak incelenmesi gerektiği halde harita mühendisi bilirkişi tarafından 1988 ve 2011 tarihli hava fotoğrafları incelenmiş; raporda, çekişmeli taşınmaza ait 1988 tarihli stereoskopik olmayan hava fotoğrafında sınırların belirgin olmadığı ve taşınmazın sürülü olmadığının bildirilmesi nedeniyle Mahkemece ziraat bilirkişisi raporu ve yerel bilirkişi ve tanık sözleri ile harita mühendisi bilirkişisinin raporu arasındaki çelişkiler giderilmeden stereoskopik olmayan 1988 tarihli hava fotoğrafı incelemesine itibar edilerek hüküm verilmiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin üç farklı zamanda çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafı bulunup bulunmadığı tekrar araştırılmalı, Dairemiz geri çevirme kararı ile 2001 yılına ait hava fotoğrafının gönderildiği göz önüne alınarak, mümkün olduğunca 3 farklı zamana ait stereoskopik hava fotoğrafı, bulunmadığı takdirde tek hava fotoğrafı temin edilmeli, komşu parsel tutanakları tüm dayanaklarıyla birlikte getirtilmeli, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, 3 ziraat mühendisi ile fotogrametri ve harita mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; çekişme konusu taşınmazın kadastro paftasındaki konumu, bilgisayar programı aracılığıyla temin edilecek uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, dava konusu edilen bu yerin dava tarihinden 20 yıl önceki ve hali hazırdaki niteliği, konumu, bitki örtüsü, zirai amaçlı zilyetliğin hangi tarihte başladığı, ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğin var olup olmadığı, var ise ne zaman başlayıp ne zamandır devam ettiği belirlenmeye çalışılmalı; fotogrametri uzmanına belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aleti ile inceleme yaptırılmalı; komşu parsel dayanak kayıtlarının çekişmeli taşınmaz yönünü ne okuduğu üzerinde durulmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.