Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/10843 Esas 2019/583 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/10843
Karar No: 2019/583
Karar Tarihi: 21.01.2019

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/10843 Esas 2019/583 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı vekili, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebiyle dava açmıştır. Ancak, davacının diğer mirasçılar davada yer almadan tek başına önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası açma ehliyeti olmadığından davanın reddi gerekmektedir. Mahkeme, davanın aktif dava ehliyeti olmadığı gerekçesiyle reddedilmesi gerektiği hükmünü vermiştir. Ancak, dava konusu taşınmazda fiili taksim bulunduğu gerekçesiyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir ve hüküm bu nedenle bozulmuştur. Ancak, davanın reddi sonucu itibariyle doğru olduğundan, hükmün gerekçesi düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Kanun maddeleri olarak; TMK'nin 733. maddesi gereğince yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur. Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.

14. Hukuk Dairesi 2016/10843 E. , 2019/583 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 08.08.2014 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 29.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş ve reddi gerekmiştir.
2- Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
TMK"nin 733. maddesi gereğince yapılan satışın, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur.
Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.
Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu 4461 parsel sayılı taşınmazın tapu kayıtları incelendiğinde davacı ..."ın murisi ..."nın kayıt maliki olduğu (178/5180 pay) ve ..."nın dosyada bulunan mirasçılık belgesine göre diğer yasal mirasçılarının davada taraf olmadığı görülmektedir. Davacının, diğer mirasçılar davada yer almadan tek başına önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası açma ehliyeti olmadığından davanın aktif dava ehliyeti olmadığından reddi gerekir.
Bu durumda mahkemece, davanın yukarıda açıklanan gerekçe ile reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu taşınmazda fiili taksim bulunduğu gerekçesi ile reddine karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bu nedenle bozulması gerekmiş ise de davanın reddi sonucu itibariyle doğru olduğundan HUMK’nin 438/son maddesi gereğince hükmün gerekçesinin düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün gerekçesinin DÜZELTİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.01.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.