Danıştay 13. Daire 2016/3051 Esas 2021/3464 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/3051
Karar No:2021/3464

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, "... Mahallesi, ... Karayolu, ... Evleri No: ... , Ereğli/KONYA" adresinde bulunan ve maliki olduğu akaryakıt istasyonu için bayilik lisansı verilmesi talebiyle 02/06/2015 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol Piyasası Daire Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı tarafından yapılan başvuru 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20. maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilemeyeceği gerekçesiyle reddedilmiş ise de, 5015 sayılı Kanun'un idarî yaptırımları düzenleyen 20. maddesinin sekizinci fıkrasındaki düzenlemenin bir tedbir niteliğinde olduğu ve belli koşulların varlığı hâlinde yapılacak işlemler ile geçici bir süreye ilişkin dönemi düzenlediği, ''kesinleşmiş mahkeme kararına göre lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Lisans sahibine verilen idari para cezası ödenmeden lisansa konu tesis için lisans verilmez.'' kuralı ile de mahkumiyet kararının kesinleşmesi hâlinde, istasyon ile lisans sahiplerinin lisansı arasındaki ilişkinin sona ermesinin düzenlendiği, istasyonun bir daha ruhsatlandırılamayacağına ilişkin bir kurala yer verilmediği, davacının mülkiyetinde olan ve ... -... Petrol'e kiraya verilen petrol istasyonunda 13/05/2013 tarihinde yapılan kontrolde ulusal marker seviyesi geçersiz akaryakıt bulunduğundan bahisle iş yerinin mühürlendiği, lisans sahibi ... hakkında 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na muhalefet suçundan açılan kamu davasında sonucunda verilen ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının 07/01/2014 tarihinde kesinleştiği, böylece ceza davası süreci sona ererek istasyon ile ruhsat sahibi arasında ilişkinin sona erdiği, ...'a verilen idari para cezalarının yürütmesinin durdurulması nedeniyle lisansa konu tesis için lisans verilmesinin önündeki engelin de ortadan kalktığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, öte yandan, davacının istemi hakkında, lisans koşullarının yerine getirilip getirilmediği yönünden mevzuat çerçevesinde yapılacak gerekli inceleme sonucu bir karar verilmesi gerekirken, başvuru kapsamında herhangi bir işlem yapılmayıp başvurunun reddedilmesi, mülkiyet hakkının kullanımının hakkın özüne dokunacak şekilde engellenmesi anlamına geleceğinden, dava konusu işlemde bu açıdan da hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, önceki lisans sahibine verilen idari para cezaları hakkında verilen yürütmenin durdurulması kararlarının esasa yönelik olmayıp usule ilişkin olduğu, bu nedenle başvuru konusu istasyon için lisans düzenlenmesinin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, "... Mahallesi, ... Karayolu, ... Evleri No: ... , Ereğli/KONYA" adresinde bulunan ve maliki olduğu akaryakıt istasyonu için bayilik lisansı verilmesi istemiyle 02/06/2015 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulmuş, başvuru 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20. Maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca değerlendirmeye alınmayarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı işlemiyle reddedilmiştir, bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 5. maddesinin 7. fıkrasının (u) bendinde, uygun bulduğu konularda Başkanlığı görevlendirmek ya da yetkilendirmek, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) yetkileri arasında sayılmış; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrasının 27. bendinde, lisansın, bu Kanun'a göre gerçek ve tüzel kişilere piyasada faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösterir belgeyi ifade edeceği, 3. maddesinin 4. fıkrasında ise, bu Kanun'a göre; lisansların verilmesi, güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemlerin Kurumca yapılacağı, lisansların verilmesinde pazara giriş açısından teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliğinin dikkate alınacağı kurala bağlanmıştır.
4628 ve 5015 sayılı Kanun uyarınca yürürlüğe konulan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin "İnceleme ve Değerlendirmenin Sonuçlandırılması" başlıklı 10. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan hâlinde ise, "Lisans başvurularına ilişkin değerlendirme en geç altmış gün içerisinde karara bağlanır ve ilgiliye tebliğ edilir. Yapılan inceleme ve değerlendirmeye ilişkin rapor Kurula sunulur ve lisans başvurusu Kurul kararıyla sonuçlandırılır." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
5015 sayılı Kanun'da, lisansın, gerçek ve tüzel kişilerin anılan piyasalarda faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösteren belgeyi ifade edeceği, anılan Kanun uyarınca çıkarılan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği'nde ise lisans başvurularına ilişkin raporun Kurul'a sunulacağı ve lisans başvurusunun Kurul kararıyla sonuçlandırılacağı belirtilmiş olup aktarılan düzenlemeler uyarınca petrol piyasasında lisans başvurularının Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna yapılacağı, lisansların verilmesine ilişkin işlemlerin Kurumca gerçekleştirileceği, buna karşılık lisansların ancak Kurul kararı ile verilebileceğinin kural altına alındığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, davacı tarafından akaryakıt istasyonu için bayilik lisansı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun, Kurum'ca yapılacak inceleme sonucunda Kurul'a sunulması ve davacının lisans alıp alamayacağının Kurul'ca değerlendirilmesi gerekirken, başvurunun Daire Başkanlığı tarafından değerlendirilerek Başkanlık Olur'u ile reddedilmesine ilişkin işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk, dava konusu işlemin iptali yönündeki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 21/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.