Danıştay 8. Daire 2019/636 Esas 2021/4728 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/636
Karar No : 2021/4728

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Birliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Noterliği Başkatibi olarak görev yapan davacı tarafından, hakkında ''Resmi Belgede Sahtecilik'' suçundan 3 yıl 9 ay mahkumiyet kararı verildiğinden ve 657 sayılı Kanunun 48. maddesinde yer alan şartları yitirdiğinden bahisle ... Noteri tarafından verilen uyarma cezasının bozularak 1512 sayılı Kanunun 148/D ve 150/2. maddeleri uyarınca ''meslekten çıkarma cezası'' ile cezalandırılmasına ilişkin … tarihli ve … sayılı Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kurulu kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararıyla, davaya konu işlemin disiplin hukuku kuralları uyarınca tesis olunmuş cezai nitelikte bir işlem olduğu, bu işlemin noter katipliğine giriş koşullarının kaybedilmesine dayalı idari nitelikte bir ilişik kesme işlemi olmadığı da dikkate alındığında davacı hakkında disiplin soruşturması yapılmadan ve tarafına yöneltilen isnadlara ilişkin olarak usulüne uygun şekilde savunma hakkı kullandırılmadan tesis olunan dava konusu meslekten çıkarma cezasına ilişkin işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı Türkiye Noterler Birliği tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının başkatip olarak görev yaptığı dönemde tanzim edilen … tarihli ve … yevmiye numaralı limited şirket hisse devri sözleşmesinin sahte olarak tanzim edildiği ve müştekinin imzasının sahte olarak şirket karar defterine atıldığından bahisle resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından davacı aleyhine kamu davası açıldığı, davacıya isnat edilen sahtecilik suçunun sabit olması sebebiyle hakkında mahkumiyet kararı verildiği, bu kararın kesinleşmesi üzerine davacı hakkında 1512 sayılı Kanunun 149. maddesi uyarınca disiplin kovuşturması yapılmasının ... Noterinden istenildiği, davacının bu kapsamda verdiği savunmada mahkeme kararının doğru olduğu, kast içinde böyle bir işlemi yapmadığı, müştekinin şikayetinden vazgeçtiğini bildirdiği, bunun üzerine Noter tarafından davacıya uyarma cezası verildiği, 1512 sayılı Kanunun 150. maddesi uyarınca Noter tarafından verilen kararın Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kurulunca incelenmesi üzerine verilen karar bozularak 1512 sayılı Kanunun 44. maddesinde belirtilen noter katibi olabilme vasfını yitirdiği anlaşılan davacının meslekten çıkarma cezası ile cezalandırıldığı, disiplin kovuşturması sürecinde davacının savunmasının alındığı, isnat edilen eylemin sübutuna ilişkin denetim yargı mercii tarafından yapıldığından disiplin kurulunca bu hususta tekrar bir inceleme yapılmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ:
… Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasıyla açılan kamu davasında, ... Noterliğinde başkatip olarak görev yapan davacı tarafından 25.08.2009 tarihinde …'in devir alan olarak imzaladığı limited şirket hisse devri sözleşmesinin devreden olarak …'in olmadığı halde onun adına başkasına imzalatmak suretiyle düzenlendiği, …'in sözleşmenin düzenlendiği tarihte yurt dışında bulunduğuna ilişkin pasaport kaydının bulunduğu, suça konu belgenin Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesince incelenmesi sonucu hazırlanan 22.06.2016 tarihli raporda belgedeki imzanın …'in eli ürünü olmadığının belirlenmesi üzerine sanıkların katılanın bilgisi dışında suça konu sahte hisse devir sözleşmesini düzenledikleri gerekçesiyle resmi belgede sahtecilik suçundan anılan Mahkemenin … tarih ve … sayılı kararı ile davacının neticeten 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırıldığı, bu kararın 27.12.2016 tarihinde istinaf denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından davacı hakkında kesinleşen mahkumiyet kararının Türkiye Noterler Birliğine bildirilmesi üzerine ... Noterinden davacı hakkında disiplin kovuşturması yapılmasının istenildiği, Noterin davacıdan konuya ilişkin savunmasını istediği, davacı tarafından verilen savunmada, mahkeme kararının doğru olduğu, ancak kast içinde böyle bir işlem yapmadığı, müştekinin şikayetini geri çektiğini bildirildiği, bunun üzerine Noter tarafından davacıya uyarı cezasının verildiği, karara İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından itiraz edilmemesi üzerine dosyanın Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kurulu'na gönderildiği, Disiplin Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 44/1. maddesindeki atıf sebebiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48/5. maddesindeki şartı sağlamadığından noter katibi olma vasfını yitirdiği gerekçesiyle Noter tarafından verilen uyarı cezasının bozularak Noterlik Kanunu'nun 150/2. ve 148/D maddeleri uyarınca bir daha katip veya aday olarak atanmamak üzere meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılması ve bu kararın davacıya bildirilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava devam etmekte iken davacı vekilinin 23.02.2018 havale tarihli beyan dilekçesi ile kesinleşen mahkumiyet kararına ilişkin yargılamanın yenilenmesi talebinin kabul edildiği ve davacı hakkında verilen mahkumiyet kararına ilişkin ilamın infazının durdurulmasına karar verildiğinin bildirildiği, Dairemizin 07.09.2021 tarih ve E:2019/636 sayılı ara kararı ile … Ağır Ceza Mahkemesinden, davacı hakkında yeniden yapılan yargılama sonucu karar verilip verilmediği sorularak verilmiş ise ilamdan onaylı bir örneğin gönderilmesinin istenildiği, … Ağır Ceza Mahkemesi'nin ara karara cevap mahiyetindeki 18.10.2021 tarihli yazısında, Mahkemelerinin … tarih ve E: … K: … sayılı kararı ile davacı hakkında beraat kararı verildiği ve bu kararın da 02.11.2018 tarihinde kesinleştiği bilgisine yer verildiği anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun ''Noter katibi olabilme şartları'' başlıklı 44. maddesinin birinci fıkrasında, ''Noter katibi olabilmek için Devlet Memurları Kanununda yazılı şartlara sahip bulunmak, ceza veya disiplin kararı ile meslekten çıkarılmış olmamak, altı aylık adaylık süresini geçirmek ve yeterliği noter tarafından onaylanmak şarttır.'' hükmü, ''Noter Katipleri ve Katip Adaylarına Uygulanacak Disiplin Cezaları'' bölümünün, ''disiplin cezaları'' başlıklı 148. maddesinde, "Noter katipleri ve katip adayları hakkında verilecek disiplin cezaları şunlardır : (...) D) Meslekten çıkarma : Katibin veya adayın, bir daha noter katibi veya katip adayı atanmamak üzere meslekten çıkartılmasıdır.'' hükmü, ''Disiplin cezasını verme yetkisi'' başlıklı 149. maddesinde, ''Noter katiplerine veya adaylarına disiplin cezaları, yanında çalıştığı noter tarafından verilir. Noter, karardan evvel katip veya adayın savunmasını almak zorundadır.'' hükmü, ''İtiraz'' başlıklı 150. maddesinde, ''Noter, herhangi bir katibi veya katip adayı hakkında verdiği kararı, ilgiliye ve Cumhuriyet Savcısına tebliğ eder. Bu karara karşı, ilgili katip veya aday ve Cumhuriyet Savcısı 15 gün içinde Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kuruluna itiraz edebilirler. İtiraz yapılmasa dahi, noter, itiraz süresi sonunda karara ait dosyayı incelenmek üzere Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kuruluna yollar. Kurulun vereceği kararlar kesindir. İlgililerin bu karar hakkında Danıştaya başvurma hakkı saklıdır.'' hükmü yer almaktadır.
Öte yandan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin (A) Genel Şartlar başlıklı bendinin (5) numaralı alt bendinde, "Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (...) zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamak." devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel şartlar arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının, Noterlik Kanunu'nun 148/D ve 150/2. maddeleri uyarınca meslekten çıkarma cezasının sebep unsurunu aynı Kanunun 44/1. maddesindeki atıf sebebiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinde yazılı sahtecilik suçundan mahkumiyet ve bu mahkumiyete ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı oluşturmaktadır.
Buna göre, meslekten çıkarma işleminin dayanağı … Ağır Ceza Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı mahkumiyet kararı olması nedeniyle söz konusu kararın hukuki varlığını ve geçerliliğini sürdürmesi önem arzetmektedir.
Davacının, meslekten çıkarılması işleminin hukuka uygunluğunun denetlendiği yargılama sürecinde ortaya çıkan ve uyuşmazlığın esasına etki edebilecek nitelikte bulunan durumların res'en göz önüne alınacağı tartışmasızdır.
Olayda, davacı vekilinin yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü üzerine … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … esas sayılı dosyası üzerinden devam olunan yargılamada, anılan Mahkemenin … tarih ve E: … K: … sayılı kararı ile Mahkemelerince aldırılan 25.06.2018 tarihli bilirkişi raporunda, yargılamaya konu ... Noterliği'nin … tarih ve … yevmiye numaralı limited şirket hisse devri sözleşmesindeki imzanın tanık …'nun eli ürünü olduğunun bildirildiği, dosyadaki mevcut aile nüfus kayıt örneğinin incelenmesinden tanık …'nun müşteki …'nın ikiz kardeşi olduğu, sanığın müştekinin ikiz kardeşi olan tanık … ile olan benzerliği sebebiyle kendisine ibraz edilen nüfus cüzdanı üzerindeki resmin müştekiye ait olduğu inancı ile söz konusu işlemi gerçekleştirdiği dosyadaki mevcut delil durumu ile sabit olduğundan, sanık hakkında kurulan mahkumiyet hükmünün CMK 323/1. maddesi uyarınca sanık yönünden iptaline; sanığın üzerine atılı resmi belgede sahtecilik suçunun yasal unsurları oluşmadığından CMK 223/2-a maddesi uyarınca beraatine karar verildiği, bu kararın da 02.11.2018 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği anlaşılmıştır.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 223/2-a maddesinde, yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması halinde sanık hakkında beraat kararı verileceği kurala bağlanmıştır.
Bu durumda, resmi belgede sahtecilik suçu sebebiyle verilen ve kesinleşen mahkumiyet kararına istinaden davacının meslekten çıkarma cezası ile tecziyesine karar verilmiş ve işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla bu anlamda bir hukuka aykırılık bulunmamakta ise de; davacı vekilinin yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü üzerine devam olunan yargılamada, üzerine atılı resmi belgede sahtecilik suçunun yasal unsurları itibariyle oluşmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiği ve bu kararın kesinleştiği, beraat kararının CMK 223/2-a maddesi uyarınca verildiği de dikkate alındığında, meslekten çıkarma cezasının sebep unsuru yönünden hukuka aykırı hale geldiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, yukarıda değinilen yeni hukuki durum çerçevesinde davacının noter katibi olabilme vasfını kaybettiğinden söz edilemeyeceğinden, sonucu itibariyle hukuka uygun bulunan Bölge İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Davalı Türkiye Noterler Birliği'nin temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 21/10/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.