Danıştay 2. Daire 2021/2168 Esas 2021/3608 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2168
Karar No : 2021/3608

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …, Vasisi: …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına ilişkin Danıştay Beşinci Dairesinin 21/12/2016 günlü, E:2016/19899, K:2016/11694 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; İstanbul İli, … İlçe Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacının, 01/08/1995 - 23/08/1996 tarihleri arasında bakaya kalmak suçunu işlediğinden bahisle … nci Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesince verilen 3 ay 10 günlük hapis cezasının, 1109 sayılı Askerlik Kanunu'nda yapılan değişikliklerle hükümsüz kaldığını ileri sürerek dosyasından çıkarılması ve haklarına ait kayıtların tarafına verilmesi (rütbe terfii tarihinin gecikmesiz yapılması) istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 27/09/2013 tarihli Emniyet Genel Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: ... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının bakaya kalma suçundan dolayı almış olduğu 3 ay 10 gün hapis cezasının kanuni bir neticesi olan rütbe terfii süresinin geciktirilmesinin dayanağının, sonradan yürürlüğe giren kanun ile bu fiilin karşılığında hapis cezası yerine idari para cezasının öngörülmesi nedeniyle, ortadan kalkmış olması karşısında, davacının talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği, ayrıca; davacı hakkında bakaya kalma fiilinden dolayı Mahkeme kararı ile 3 ay 10 günlük hapis cezası verilmesi ve bu cezanın uygulanmış olması; mevzuatta yer verilen ''Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmuşsa infazı ve kanunî neticeleri kendiliğinden kalkar.'' hükmü karşısında, davacının terfi tarihinin düzeltilmesine engel teşkil etmeyeceği hususunun da açık olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 6109 sayılı Kanun ile bahse konu cezaları kaldırmaya yönelik herhangi bir düzenleme yapılmadığı ileri sürülerek, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 21/12/2016 günlü, E:2016/19899, K:2016/11694 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, … İlçe Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacının, 01/08/1995 - 23/08/1996 tarihleri arasında bakaya kalmak suçunu işlediğinden bahisle … nci Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesince verilen 3 ay 10 günlük hapis cezasının, 1109 sayılı Askerlik Kanunu'nda yapılan değişikliklerle hükümsüz kaldığını ileri sürerek dosyasından çıkarılması ve haklarına ait kayıtların tarafına verilmesi (rütbe terfii tarihinin gecikmesiz yapılması) istemiyle yaptığı başvurunun reddi üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun 55. maddesinde, taksirli suçlar hariç, paraya çevrilse veya tecil edilse dahi alınan hapis cezaları, aylıksız izinde geçen süreler, uzun ve kısa süreli durdurma cezaları ile meslekten ve memuriyetten men cezalarının ceza süreleri kadar rütbe terfiini geri bıraktıracağı, hükme bağlanmıştır.
1111 sayılı Askerlik Kanununun 14/04/2011 tarih ve 27905 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6217 sayılı Kanunla değiştirilen 89. maddesinde "e)Yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olup olmamasına bakılmaksızın askerlik şubesince sevk edildiği kıtasına katılmayan veya geç katılanlar için, kendilerine tanınan kanuni yol süresinin bitiminden, itibaren dört ay içinde gelenler ikiyüzelli, yakalananlar bin; dört aydan sonra bir yıl içinde gelenler beşyüz, yakalananlar ikibin; bir yıldan sonra gelenler yediyüzelli, yakalananlar üçbin Türk Lirası idarî para cezasıyla cezalandırılır. Bir yıldan sonra tamamlanan her takvim yılı için kendiliğinden gelenler ayrıca bin, yakalananlar ayrıca ikibin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, bu eylemlerinden sonra askerlik şubesince ilk sevk edildikleri kıtalara gecikmeksizin katılmaları halinde haklarında verilecek idarî para cezalarının yarısı verilir." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; bakaya kalma suçu sebebiyle öngörülen hapis cezası yerine sonradan yürürlüğe giren Kanun ile anılan fiilin karşılığı olarak idari para cezasının getirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının … nci Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi kararıyla 3 ay 10 gün hapis cezası aldığı, kesinleşen bu ceza nedeniyle rütbe terfi tarihinin 3 ay 10 gün süreyle geri bırakıldığı ve cezanın uygulanmış olduğu, sonraki bir tarihte 6217 sayılı Kanun'la bakaya kalmanın suç olmaktan çıkarıldığı hususu dikkate alındığında, alınan cezanın suç olmaktan çıkarılmasının rütbe terfi tarihinin öne çekilmesi sonucunu doğurmayacağından davacının talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/10/2017 günlü, E:2015/413, K:2017/2912 sayılı kararı da bu yöndedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 21/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.