Danıştay 2. Daire 2021/2414 Esas 2021/3620 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2414
Karar No : 2021/3620

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. . …, Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 26/03/2018 günlü, E:2016/23493, K:2018/12572 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Polis Akademisi Başkanlığında emniyet amiri rütbesiyle görev yapan davacının, 2011 yılı terfi döneminde 4. sınıf emniyet müdürlüğü rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada verilen iptal kararının Danıştay Onikinci Dairesinin 08/04/2014 günlü, E:2013/4198, K:2014/2329 sayılı kararıyla bozulması sonrası davalı idarece 23/07/2014 tarihi itibarıyla tekrar emniyet amirliği rütbesine atanması üzerine, anılan bozma kararı uygulanırken idarece emniyet amirliği rütbesinden 4. sınıf emniyet müdürlüğüne terfisinin görüşülmesi ve terfi ettirilmesi gerektiği, zira 4. sınıf emniyet müdürlüğü rütbesinde dahi zorunlu en az bekleme süresini doldurduğu ileri sürülerek, 2014 yılı terfi döneminde 4. sınıf emniyet müdürlüğüne terfi ettirilmemesine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince; davacının 4. sınıf emniyet müdürlüğü rütbesine terfi etmesini sağlayan mahkeme kararının temyiz aşamasında Danıştay Onikinci Dairesince bozulduğu, anılan bozma kararının davalı idareye, Yüksek Değerlendirme Kurulunun 2014 yılı Mayıs ayı toplantısından sonra tebliğ edildiği ve davacının bir üst rütbeye terfi durumunun bu tarihten sonra toplanacak ilk Yüksek Değerlendirme Kurulunda değerlendirileceği, öte yandan, Yüksek Değerlendirme Kurulu ilgili mevzuat hükümleriyle belirlenen toplantı tarihinden sonra davacının durumunun değerlendirilmesi amacıyla tekrar toplantı yapması için yargı kararıyla zorlanamayacağından, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davacının temyiz başvurusu üzerine anılan karar, Danıştay Beşinci Dairesince; rütbe terfi yönünden idare tarafından tesis edilmemiş ve hukuk aleminde var olmayan bir işlemin iptalinin istendiği anlaşıldığından, 2577 sayılı Kanun'un 14/3-(d) ve 15/1-(b) maddeleri uyarınca inceleme yapılarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davacının, hakkında tesis edildiğini ileri sürerek iptalini talep ettiği "terfi etmez kararı" hakkında esastan yargılama yapılarak verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; usul ve kanuna aykırı verildiği değerlendirilen bozma kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Davacı tarafından; bozma kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek, karar düzeltme isteminin reddi gerektiği yolunda cevap verilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma kararının kaldırılarak, Mahkeme kararının gerekçe değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme istemin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 26/03/2018 günlü, E:2016/23493, K:2018/12572 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının emniyet amiri rütbesine 02/01/2007 tarihi itibarıyla terfi ettirildiği, emniyet amiri olarak görev yapmakta iken 2011 yılı terfi döneminde 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin işleme karşı açtığı davada, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu karar uygulanarak davacının 30/06/2011 tarihinden geçerli olmak üzere 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi ettirildiği, bu rütbede zorunlu en az bekleme süresini tamamlayan davacının 2014 yılı Yüksek Değerlendirme Kurulunda 3. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi durumunun görüşüldüğü ve hakkında "terfi etmez" kararı verildiği, ardından … İdare Mahkemesinin anılan kararının, Danıştay Okinci Dairesinin 08/04/2014 günlü, E:2013/4198, K:2014/2329 sayılı kararı ile bozulması üzerine davacının tekrar emniyet amiri rütbesine döndürüldüğü, bunun üzerine davacı tarafından, Danıştayın anılan bozma kararı üzerine emniyet amiri rütbesinden 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfiinin görüşülmesi ve terfi ettirilmesi gerektiği, zira 4. sınıf emniyet müdürü rütbesinde dahi zorunlu en az bekleme süresini doldurduğu ileri sürülerek, 2014 yılı terfi döneminde 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde idari dava türleri gösterilmiş ve iptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış, aynı Kanun'un 14/3-(d) maddesinde de, dava dilekçelerinin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olmaması halinde, anılan Kanun'un 15/1-(b) maddesi uyarınca davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davası açılabilmesi için, her şeyden önce ortada bir idari işlemin bulunması, bu idari işlemin de idari davaya konu olabilecek nitelikte kesin ve yürütülmesi gerekli bir işlem olması gerekmektedir. Kesin ve yürütülmesi zorunlu, idari davaya konu edilebilecek işlemler, idarenin kamu gücüne dayanarak, tek yanlı irade beyanıyla tesis ettikleri, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir deyişle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemlerdir. Dolayısıyla, ortada ilgilinin hukuki durumunu etkileyen, kamu gücüne sahip makamlarca tesis edilmiş bir idari işlem bulunmaması halinde iptal davası açılamayacak, iptal davası açılması halinde de ilgili yargı merciince yukarıda anılan Kanun hükümleri çerçevesinde davanın reddine karar verilecektir.
Olayda, davacının, 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi etmesini sağlayan Mahkeme kararının temyiz aşamasında Danıştay Onikinci Dairesinin 08/04/2014 günlü, E:2013/4198, K:2014/2329 sayılı kararı ile bozulduğu, bunun üzerine davalı idarece 23/07/2014 tarihi itibarıyla tekrar emniyet amiri rütbesine atandığı, dolayısıyla, davacının dava dilekçesinde iptalini istediği şekilde, hakkında 2014 yılında 4. sınıf emniyet müdürü rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin bir kararın bulunmadığı ve bu hususa yönelik olarak toplanacak ilk Kurulda durumunun görüşüleceğinin belirtildiği görülmektedir.
Bu durumda, rütbe terfi yönünden idare tarafından tesis edilmemiş ve hukuk aleminde var olmayan bir işlemin iptalinin istendiği anlaşıldığından, 2577 sayılı Kanun'un 14/3-(d) ve 15/1-(b) maddeleri uyarınca inceleme yapılarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davacının, hakkında tesis edildiğini ileri sürerek iptalini talep ettiği "terfi etmez kararı" hakkında esastan yargılama yapılarak verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibarıyla hukuka uygun olan … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 21/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.