İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından sendikal nedenle feshedildiğini belirtilen davacı işçi feshin geçersizliğine ve işe iadesi ile işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmamaı şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece feshin geçersizliğine, davacı işçinin işe iadesine karar verilirken, feshin sendikal nedenle yapıldığı gerekçesiyle 6356 sayılı Kanunun 25/5. maddesi gereğince davacının 1 yıllık ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine dair hüküm kurulmuştur.
4857 sayılı İş Kanununun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde takdir edilecek tazminatın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir.
Ayrıca feshin geçersizliği istemi tespit niteliğinde olduğundan, boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların miktar belirtilmeksizin, hüküm altına alınması ve ödenmesi gerektiğinin tespiti ile yetinilmesi gerekir.
Tespit davalarında yalnızca tespit hükmü verilir, eda hükmü verilemez.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta davacı işçinin iş sözleşmesinin işletme dışı nedenler sonucu siparişlerin ve üretimin azalması ve bunun sonucu olarak oluşan istihdam fazlalığı nedeniyle feshedildiği, davalı işverenin ispat yükümlülüğünü yerine getirmemesi sonucu işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine ve fesihlerin sendika yetki tespiti başvurusu günü ve özellikle saat belirtilerek ve üyelikten 2 gün sonra yapılması ve yetki tespitine de davalı tarafça itiraz edilmiş olması nedeniyle feshin sendikal nedenle yapıldığı gerekçesiyle sendikal tazminata karar verilmesi isabetlidir. Ancak hüküm fıkrasında feshin sendikal nedenle olduğu anlaşıldığından 6356 sayılı Kanunun 25/5 maddesi gereğince davacının 1 yıllık ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine şeklinde eda hükmü kurulması hatalı olmuştur. 04/09/2014 tarihli kararda da mahkemece "davacının başvurusu, işverenin işe başlatmaması şartına bağlı olmaksızın eda hükmü kurulduğundan davacının kararı temyiz etmemiş olması etkili görülmeyerek işe başlatmama tazminatının 6356 sayılı Yasanın 25/5. fıkrası uyarınca işçinin başvurusu, işverenin işe başlatmaması şartına bağlı olmaksızın davacının 1 yıllık ücreti tutarında BELİRLENMESİNE", şeklinde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi uyarınca mahkeme kararı bozulup ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-6356 sayılı Yasanın 25/5. Fıkrası uyarınca ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının 1 yıllık ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 27.70 TL harçtan peşin alınan 24.30 TL harcın mahsubu ile kalan 3,40 TL harç giderinin davalıdan alınarak Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 168.30 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 11.03.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.