Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1013 Esas 2021/2026 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1013
Karar No : 2021/2026

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : I. Huk. Müş. Yrd. V. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bulgaristan uyruklu olan ve 30/06/2010 tarihinde Türk vatandaşıyla evlenen davacı tarafından, evlenme yoluyla Türk vatandaşlığına alınma talebiyle yapılan başvurunun 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 10. maddesi uyarınca reddedilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve …sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının … isimli şahıs ile 02/10/2007 tarihinde evlendiği, evlilik birliğinin 2,5 yıl sürdüğü, …’ın vefat etmesi üzerine davacının şu anki eşi olan … ile 30/06/2010 tarihinde evlendiği, önceki evliliği de hesaba katıldığında, davacının son 7 yılı kesintisiz olmak üzere 11 yıldır Türkiye'de ikamet ettiği, Ankara Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü tarafından düzenlenen 05/09/2013 tarihli Vatandaşlık Tahkikatı Raporunda; davacının Türk vatandaşı eşi ile evlendikten sonra birlikte yaşadıkları, 3 yıldır evli oldukları, bu evliliklerinde birbirleri ile Türkçe konuşarak anlaştıkları, birbirlerinin yakınlarını tanıdıkları anlaşılarak evlilik birliği içinde yaşadıkları ve evliliklerinin ciddi olduğu kanaatine varıldığının belirtildiği,
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 41. maddesiyle de teminat altına alınan evlilik birliğinin hukuksal bir takım kazanımlar sağlanmak üzere formaliteden ibaret, dolayısıyla da hukuken yok hükmünde bir evlilik olduğunun kanıtlanamadığı sürece geçerli olduğunun kabulü gerektiği,
Bu itibarla, davacının Türk vatandaşı ile yapmış olduğu evliliğin ciddi olduğu yönünde yukarıda değinilen formdaki somut nitelikli saptamalar karşısında söz konusu evlilik nedeniyle vatandaşlığa geçme istemiyle yapılan başvurunun 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 10. maddesine uygun olmadığından bahisle reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 30/09/2020 tarih ve E:2015/272, K:2020/3377 sayılı kararıyla;
Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığına alınma istemiyle başvuruda bulunan davacının ilk olarak Türk vatandaşı olan … ile ikamet amacıyla 02/10/2007 tarihinde evlendiği, …'ın vefatı üzerine, şimdiki eşinin bakıma muhtaç olan eşine bakıcılık yaptığı, eşin vefatı üzerine yalnız kalan ve bakıma ihtiyaç duyan … ile çocuklarının tavsiyesi üzerine evlendiği, davacı ile … arasında 39 yaş farkın olduğu, davacının Bulgaristan'da yaşayan ailesine … tarafından destek olunduğu, yapılan evliliğin evlilik birliği kurma amacına yönelmeyip karşılıklı menfaat ilişkisi esasına dayalı olarak yapıldığının anlaşıldığı,
Buna göre, davacının evlenme nedeniyle vatandaşlığa alınmasının kanuni şartlarının şeklen oluştuğu, ancak yapılan evliliğin menfaate dayalı olduğu ve evlilik müessesinin tanım ve anlamına uygun olmadığı,
Bu durumda, davacının başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında Ankara Emniyet Müdürlüğü İl Vatandaşlık Başvuru Komisyonu ve Mamak Kaymakamlığı Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğünce yapılan araştırmalar sonucunda, davacının şimdiki Türk vatandaşı eşi …'in evinde hasta olan eşine bakıcılık yaptığı, sonra hasta eşin vefat ettiği, bunun üzerine yalnız kalan, bakım ve yardımına ihtiyaç duyan … ile çocuklarının tavsiyesi ile evlendiği, …'in kızlarının da bizzat ifade ettikleri gibi bakım ve yardıma ihtiyaç duyan babalarına bakmak ve yabancının Bulgaristan'daki ailesine para gönderebilmek amacıyla karşılıklı menfaate dayalı olarak evlilik yapıldığı, dolayısıyla davacı ile Türk vatandaşı eşin evlilik birliği kurmak amacıyla değil, menfaate dayalı bakıcılık amacıyla yapılmış bir evliliklerinin olduğunun anlaşıldığı, söz konusu evliliğin hukuken geçerli olduğu kabul edilse dahi Türk vatandaşlığının kazanılmasında yeterli bulunmadığı, idarenin vatandaşlığın kazanılması konusunda kişilere ilişkin özel durum ve koşulları değerlendirerek devletin hükümranlık hakları kapsamında takdir yetkisinin bulunduğu göz önüne alındığında yapılan işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu konuda emsal yargı kararlarının mevcut olduğu belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Ankara 4. İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/10/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.



KARŞI OY
X-… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının, Danıştay Onuncu Dairesinin 30/09/2020 tarih ve E:2015/272, K:2020/3377 sayılı kararında yer alan gerekçe doğrultusunda bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.