MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.10.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, TMK"nın 747 maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkillerinin maliki bulunduğu 1777, 1780, 1784, 1786 parsel sayılı taşınmazlar yararına 1776, 1781, 1787 ve 1709, 1711, 1715, 1716, 1822, 1823, 1824, 1825, 1826 parsel sayılı taşınmazlardan genel yola çıkabilmek için geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Bir kısım davalılar ve davalı ... vekili davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, davacılara ait 1777, 1780, 174, 1786 parsel sayılı taşınmazlar yararına davalılara ait 1781, 1787, 1776 parsel sayılı taşınmazlar ile bir kısım davacılara ait olan 1786 parsel sayılı taşınmaz üzerinden fen bilirkişisinin 11.06.2015 tarihli rapor ve krokisinde 1. alternatif yol güzergahı olarak A, B, C, D harfleri ile gösterilen güzergahlardan geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş ve reddi gerekmiştir.
2)Bu tür davalar; ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir.
TMK"nın 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir.
Geçit hakkı kurulması davalarında amaç, genel yola bağlantısı olmayan taşınmazların yolla bağlantısının sağlanmasıdır. Bundan dolayı, geçit kurulurken ihtiyaç içinde olan taşınmazdan genel yola ulaşıncaya kadar aradaki bütün taşınmazlar üzerinden ve taşınmazların leh ve aleyhine geçit kurulacak şekilde kesintisiz olarak genel yola bağlanması sağlanmalıdır. Buna uygulamada "kesintisizlik ilkesi" denilir.
Somut olaya gelince; mahkemece geçit ihtiyacı olan davacılara ait 1777, 1780,1784, 1786 parsel sayılı taşınmazlar yararına 1781, 1787, 1776 ve 1786 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmuş ise de, davacılara ait 1777 parsel sayılı taşınmaza gelinceye kadar geçit kurulmuş ancak lehine geçit hakkı tesis edilen davacılara ait 1780 ve 1784 parsel sayılı taşınmazlarla bağlantı sağlanmamıştır. Geçit davalarında kesintisizlik ilkesi gereği, geçit ihtiyacında olan taşınmazın genel yolla kesintisiz biçimde bağlantısı sağlanmalıdır. Bu şekilde kurulan hükümle, 1780 ve 1784 parsel sayılı taşınmaz genel yola bağlanmadığından kesintisizlik ilkesi ihlal edilmiştir.
Mahkemece yapılması gereken iş, 1777, 1780, 1784 parsel sayılı taşınmazlar davacılara ait olduğundan 1780 parsel sayılı taşınmazın ana yola ulaşması için geçilmesi gereken 1777 parsel sayılı taşınmazdan ve 1784 parsel sayılı taşınmazın ana yola ulaşması için geçilmesi gereken 1780 parsel sayılı taşınmazdan; akti irtifak tesisi için davacılar vekiline süre verilerek davacılara ait parseller arasında akti geçit irtifakı kurulduktan sonra lehine geçit hakkı tesisi istenen tüm parselllerin ana yola bağlantısını sağlayacak şekilde; kesintisizlik ilkesi ihlal edilmeksizin geçit hakkı kurulması gerekir.
Açıklanan nedenlerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2.) bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.01.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.