16. Hukuk Dairesi 2019/681 E. , 2019/2393 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu Sarıkamış İlçesi Mescitli Köyü çalışma alanında bulunan 153 ada 116 ve 155 ada 48 parsel sayılı 15.702,79 ve 54.425,14 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup kimsenin mülkiyet iddiasında bulunmadığı belirtilerek, ham toprak vasfıyla ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak, çekişmeli taşınmazların bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda çekişmeli 155 ada 48 parsel sayılı taşınmazın 11.11.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümü yönünden davanın kabulüne, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline, 153 ada 116 parsel yönünden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, 155 ada 48 parsel sayılı taşınmaz içerisinde olup fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümünün kuru tarım arazisi niteliğinde bulunduğu ve bu bölüm üzerinde davalı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle, 153 ada 116 parsel sayılı taşınmaz içerisinde olup aynı raporda (C) ve (D) harfleri ile gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümlerinin ise ham toprak vasfını yitirmedikleri ve bitişiklerinde mera bulunduğu belirtilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmazların hududunda 153 ada 123 ve 155 ada 55 sayılı mera parselleri bulunduğu halde, yöntemince mera araştırması yapılmamış, tek kişilik ziraat bilirkişi raporu ile yetinilmiş, taşınmazın niteliğini, üzerindeki zilyetliğin başlangıcını ve sürdürülüş biçimini belirlemede en etkili yöntem olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış ve çekişmeli taşınmaz bölümlerinin nitelikleri kesin olarak belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle varsa mera tahsis kararı ve ekleri ile haritaları, çekişmeli taşınmazlara komşu parsellerin onaylı tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ve komşu veya civar ... parsellerini bir arada gösterir ... paftası (birleşik kroki) ile tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlere ait en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı ve bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları temin edilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, komşu köylerden seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, 1 jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve 1 fen elemanından oluşan bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte tanık ve mahalli bilirkişilerden, taşınmaz bölümlerinin öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile mera parseli arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı, taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulundukları, kime ait oldukları, kimden nasıl intikal ettikleri, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldıkları sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; zirai bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunup bulunmadığı, ekonomik amaca uygun zilyetlik varsa hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile komşu taşınmazların toprak yapıları ve nitelikleri hususunda fark bulunup bulunmadığı, mera parselleri ile aralarında doğal ya da yapay ayırıcı unsur olup olmadığı, meradan açma olup olmadıkları hususlarını irdeleyen, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliklerini, kullanım durumlarını ve zilyetlik sürelerini kesin olarak belirleyen rapor ve ekinde taşınmaz bölümlerinin değişik yönlerden çekilmiş, komşu taşınmazlar ve mera parseli ile aralarındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesi istenilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri varsa komşu taşınmaz tutanak ve dayanaklarıyla ve bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanacak söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; hava ve uydu fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek, hava fotoğrafı ve memleket haritası ile ... paftası ölçeğinin harita çizim programları aracılığıyla eşitlenmesi suretiyle çekişmeli taşınmaz bölümlerinin konumlarının çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi istenilmeli ve hava fotoğrafları ile ... paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, dava konusu taşınmaz bölümlerinin öncesinin ne olduğunun ve davalı tarafça ne şekilde kullanıldıklarının belirlenmesine çalışılmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.