Danıştay 3. Daire 2018/2533 Esas 2021/4652 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/2533
Karar No : 2021/4652

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, asıl borçlu … Gümrük Müşavirliği Limited Şirketi'nden alınamayan 2008 ila 2014 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ila … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Asıl borçlu şirket tarafından 31/12/2014 tarihinde 6552 sayılı Yasa kapsamında yapılandırılan ve yeni bir hukuki yapıya kavuşan borca ilişkin taksitlerin ödenmemesi üzerine asıl borçlu şirket hakkında yeniden ödeme emri düzenlenmediği ve kamu alacağının şirketin malvarlığından tahsil edilemeyeceği hususu ortaya konulamadığından söz konusu kamu alacağının tahsili amacıyla tanzim edilen …ve … takip numaralı ödeme emirleri ile … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan … ila … sıra numaralı, … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan …, …, …, …, …, …, …, …, … ila …, …, …, …, …, …, …, …, .., …, … ila … sıra numaralı ve … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan …, …, …, … ve … sıra numaralı amme alacaklarında hukuka uygunluk bulunmadığı gibi diğer borçlarla ilgili olarak yapılan malvarlığı araştırmasında ilgili şirket adına kayıtlı dört adet araç tespit edildiği, öncelikle söz konusu araçların satışa çıkarılarak borcun ne kadarlık kısmının karşılandığının net olarak ortaya konulması ve alacağın karşılanmayan kısmı için takibe geçilmesi gerekirken tüm takip yolları tüketilmeksizin davacının kanuni temsilci sıfatıyla takibine yönelik düzenlenen … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan …, … ve … sıra numaralı, … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan …, …, …, … ila …, …, …, … ila …, …, …, …, …, …, …, … ila …, …, …, …, …, …, … ve … sıra numaralı ve … takip numaralı ödeme emri içeriğinde yer alan … ila …, … ila …, …, …, … ila … sıra numaralı amme alacaklarının da hukuka aykırı düştüğü gerekçesiyle ödeme emirleri iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Şirket adına kayıtlı dört adet aracın satışından elde edilecek tutarın toplam borcun %6'sına denk geldiği, öte yandan başka alacaklıların da araçlar üzerinde haciz ve rehin şerhlerinin bulunduğu, dolayısıyla amme alacağının asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşıldığından tanzim olunan ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Asıl borçlu … Gümrük Müşavirliği Limited Şirketi'nden alınamayan kamu alacağının tahsili amacıyla davacı adına kanuni temsilci sıfatıyla dava konusu ödeme emirlerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Kanuni Temsilcilerin Ödevi" başlıklı 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı hükme bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 55. Maddesinin uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı; 62. maddesinde ise borçlunun mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarının tahsil dairesince haczolunacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanun'un "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, tahsil edilemeyen amme alacağı teriminin, amme borçlusunun bu Kanun hükümlerine göre yapılan mal varlığı araştırması sonucunda haczi kabil herhangi bir mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal varlığının satılarak paraya çevrilmesine rağmen satış bedelinin amme alacağını karşılamaması gibi nedenlerle tahsil edilemeyen amme alacaklarını; tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağı teriminin, amme borçlusunun haczedilen mal varlığına bu Kanun hükümlerine göre biçilen değerlerin amme alacağını karşılayamayacağının veya hakkında iflas kararı verilen amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas masasından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gibi nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen takip muamelelerinin herhangi bir aşamasında amme borçlusundan tahsil edilemeyeceği ortaya çıkan amme alacaklarını ifade ettiği belirtilmiştir.
6552 sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'un 10. maddesinin a fıkrasında; Bu maddeye göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az (2014 takvim yılı için bir) taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu madde hükümlerinden yararlanılacağı, süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla (2014 takvim yılı için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedileceği kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının … Gümrük Müşavirliği Limited Şirketi ortaklar kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile 10 yıl süre ile şirket müdürü olarak atandığı, amme borcunun doğduğu ve ödenmesi gereken tarih ile yapılandırıldığı dönemlerde kanuni temsilciliğinin devam ettiği olayda, dava konusu ödeme emirleri içeriği amme borçlarından bir kısmının 6552 sayılı Yasa kapsamında yapılandırılan ve vadesinde ödenmeyen borçlardan oluştuğu, yukarıda sözü edilen yasal düzenleme uyarınca kamu alacağının yapılandırılması durumunda vergi borcunun vadesi değişmekte ise de yapılandırılan borcun ödenmemesi halinde kanun hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedileceği açık olup ödeme yapılmaması nedeniyle yapılandırmadan önceki duruma geri dönüleceğinden, dolayısıyla asıl borçlu şirket adına yeniden ödeme emri düzenlenmesi gerekmediği gibi yapılandırılmayan kamu alacaklarına ilişkin olarak şirket hakkında gerçekleştirilen malvarlığı araştırması sonucunda saptanan dört adet aracın trafik kayıtlarında öncelikli alacaklara ilişkin çeşitli takyidatların yer aldığı ve takip konusu kamu alacağının tutarları dikkate alındığında, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde amme alacağının şirketten tahsil olanağının bulunmadığı ve davacının kanuni temsilci sıfatıyla takibi için gereken koşulların oluştuğunun kabulü gerektiğinden, yazılı gerekçeyle verilen Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddi yolundaki Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 25/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


(X)-KARŞI OY :
Bozma kararının yapılandırmanın ihlali nedeniyle asıl borçlu şirket adına yeniden ödeme emri düzenlenmemesi gerektiği yolundaki gerekçesine katılmakla birlikte asıl borçlu şirketin varlığı tespit edilen araçlarının bulunduğu bunların satışından sonra kalan borcun tahsili yoluna başvurulması gerektiği görüşüyle bozma kararına bu yönden katılmıyorum.