MAHKEMESİ : ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 21/09/2017 tarih ve 2016/79 E.- 2017/281 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kısmen kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi"nce verilen 07/06/2018 tarih ve 2018/149 E.- 2018/617 K. sayılı kararın Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 11.02.2020 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin donatanı olduğu Astol gemisinin 20/11/2013 tarihli recap (bağlama notu) uyarınca kiralandığını, 29/11/2013 tarihli konişmentolara istinaden 2536,952 mts (1077 palet) paletli kargo/210,550 mts çelik ribarın Rostov Limanında tahliye edilmek üzere Derince Limanında Astol gemisine yüklendiğini, Astol Gemisinin 03/12/2013 tarihinde Rostov Limanına vardığını, sürastarya süresinin 04/12/2013 günü saat 08:00 itibariyle başladığını ve aynı gün içerisinde 18:50"de boşaltmaya başlandığını, tahliye devam ederken tahliye işlemlerinin kiracı tarafından durdurulduğunu, Astol gemisinin Rostov Limanı demirleme sahasında beklemek zorunda bırakıldığını, kiracılar ve alıcıların gemiden tahliye edilen yükün tekrar gemiye yüklenmesini ve tüm yükün Azov Limanına götürülerek orada tahliye edilmesini istediklerini, kaptan tarafından durumu bildirir 2. protesto mektubunun davalıya gönderildiğini, davalının demurajın bizzat kendileri tarafından ödeneceğini kabul ettiğini ve sözleşme düzenlenerek imzalandığını, geminin yükü tahliye etmek üzere ikinci limana doğru yola çıktığını ve gemideki tüm yükün Azov Limanında tahliye edildiğini, bu gecikmelerden dolayı seferin 75 günde tamamlanabildiğini, bu süre zarfında donatanların pahalı yakıt ve kumanya almak zorunda kaldıklarını, bir sonraki seferini kaybettiğini, aşılan sürestarya süresi sebebiyle davalıların ödemesi gereken 61.135,00 ABD doları tutarındaki demuraj ücretinin, hesap pusulası ile birlikte talep edildiğini, müvekkiline herhangi bir ödeme yapılmadığını ileri sürerek, 61.135,00 ABD doları tutarındaki demuraj alacağının faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının ilk önce tahkim yolunu tüketerek iddia ettiği demuraj alacağını ve bunun miktarını sözleşmede belirlenen tahkim usulüne uygun olarak İngiliz Hukuku mucibince tespit ettirmesi gerektiğini, talep edilen demuraj alacağının fahiş olduğunu, ne müvekkil şirket ne de kiracı tarafından davacıya herhangi bir ibranamenin tanzim edilmediğini savunarak, davanın usul ve esastan reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, 29/11/2013 tarihli konişmentonun M/V Astol gemisinin kaptanı tarafından imzalandığı ve bağlama notuna göre kiracının Mekong GR LP olduğu, geminin hava muhalefeti nedeniyle tahliyesinin durdurulduğu saatlerin olgular tutanağı ile uyumlu olmadığı, hava muhalefeti nedeniyle durma saatlerinin olgular tutanağına göre dikkate alınmak suretiyle demuraj hesabı yapılacağı, olgular tutanağına göre geminin gümrük evraklarını vermemesi nedeniyle beklediği kaydının düşülmüş olmasına rağmen gemi kaptanının kabul etmediği, davalının bu husus ile ilgili hiçbir protestosunun bulunmadığı, Mekong firmasının kiracı, davalının ise, garantör olduğu ve kısmi tahliye sebebiyle yükte oluşacak zararlar, gecikme zararları, tahliye limanı değişikliği zararları, ilave masraflar ve ücretler ile oluşabilecek demuraj bedelleri yönünde taahhütte bulunduğu, davacı tarafından talep edilebilecek demuraj tutarının 56.926,25 USD olarak belirlendiği, 16/12/2013 tarihli sözleşmenin taraflar arasında yapıldığı ve sözleşmeye göre davalı tarafından M/V Astol gemisiyle ilgili kısmı tahliye edilen yüke verilen ve tahliye sonrasında ortaya çıkmış olabilecek zarar, yükün geç gönderilmesi, tahliye limanı değişikliği ve tahliye liman değişikliği sebebiyle doğan ilave masraflar/ücretler, demuraj ücreti olup, davalı ile Mekong NEKOL GR LP arasında imzalanıp yükün tahliyesinin yüklemenin Rostov limanında başladığı tarihten itibaren 30 saat içerisinde başlayacağının taraflarca anlaşıldığı, tahliyenin 30 saat içerisinde başlamaması halinde önceki anlaşmalara veya Çarter partideki klozlara rağmen kiracılar ve davalının seferin tamamlanmasının ardından hesaplanacak toplam demurajdan düşülmek üzere avans olarak donatanlara demuraj ödemeyi taahhüt ettiği, iş planının 1 hafta devam etmesi halinde aynı hususun kiracılar ve donatanlar arasında görüşülebileceği, davalının donatanlara demuraj ödemeyi taahhüt ettiği, tahkim şartı davacı ve Mekong GR LP arasında yapılmış olup, davacı ve davalı arasındaki sözleşmede davalının taahhütlerinin ayrıca yer aldığı, geminin kira sözleşmesine göre 03/12/2013 günü tahliye limanı Rostov"a ulaştığı, hazırlık mektubunun ertesi gün verilip tahliyeye başlandığı ancak geminin kiracı-alıcılarının tahliyeyi durdurması üzerine 8 Aralık tarihinden 14 Aralık tarihine kadar gemide doğal olarak tahliye ve yüklemenin yapılmadığı ve bu nedenle gemi kaptanı tarafından protestolar çekildiği, davalının 16/12/2013 tarihli taaahhütü gereğince demuraj alacağından sorumlu olup, bu miktarın 56.926,25 USD olduğu erekçesiyle, davanın bu tutar üzerinden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karara karşı, davalı vkilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
İstinaf Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, taşıma ilişkisinin başlangıcında davalının, kiracının acentesi olarak hareket ettiği ancak, daha sonra düzenlenen 16.12.2013 tarihli sözleşmeyi ise kendi adına ve garantör olarak imzaladığı, sözleşmenin son paragrafında, "Bu ibraname anlaşması Türk hukukuna tabi olacaktır ve iş bu ibranameden doğacak tüm uyuşmazlıklarda İstanbul Çağlayan Mahkemeleri ve İstanbul İcra Daireleri yetkilidir" ibaresinin yer aldığı, sözleşmenin asıl çarter partiden ayrı ve bağımsız bir taahhüt içeren tarzda düzenlendiği, bu taahhütten doğacak uyuşmazlıklara Türk hukukunun uygulanacağının kararlaştırıldığı ve İstanbul Mahkemelerinin yetkili kılındığı, davalının sorumluluğunun 16.12.2013 tarihli sözleşmenin 6. m. göre asıl sözleşmeden bağımsız olarak tayin edileceğinden, gemi kiracısı aleyhine hakemde açılacak bir davanın sonucunun beklenmesi gerekmediği, sözleşmenin 6. m. göre, "Yükün tahliyesinin, yüklemenin Rostov Limanında başladığı tarihten itibaren 30 saat içerisinde başlayacağı taraflarca anlaşılmıştır. Tahliyenin 30 saat içerisinde başlamaması halinde önceki anlaşmalara veya çarter partideki klozlara rağmen, kiracılar ve ...Denizcilik ve Ticaret A.Ş., seferin tamamlanmasının ardından hesaplanacak toplam demurajdan düşülmek üzere avans olarak donatanlara demuraj ödemeyi taahhüt eder. İş planı bir hafta devam ederse aynı husus kiracılar ve donatanlar arasında görüşülebilir. ...Denizcilik ve Ticaret A.Ş donatanlara demuraj ödemeyi taahhüt etmektedir" düzenlemesi yer aldığ, bu hükme göre, davalının, gemi kiracısından bağımsız olarak davacıya demuraj ödemeyi taahhüt ettiği, bu beyanın, kiracının borcuna kefalet olarak değil, kiracının borcundan bağımsız olarak yapılmış bir ödeme garantisi olduğu, somut olayda davalının asıl borçlunun borcundan bağımsız olarak kendisi demuraj ödemeyi taahhüt ettiğinden bu beyanın kefalet olarak yorumlanamayacağı, geminin boşaltmak için ilk vardığı Rostov Limanında, yük tekrar gemiye yüklendikten sonra, Azov Limanına hareket etmeye hazırken 18.12.2013 tarihinde saat 12:19"da kiracının acentesi tarafından, gönderilen mesajla, Rus yetkililerinin yeni aldığı bir karar doğrultusunda 30 yaş üstündeki gemilerin haiz olduğu buz klas kategorisinin sorumlu klas kuruluşu tarafından onaylanması gerektiği, Azov Liman Başkanlığının geminin 30 yaş üzerinde olması nedeniyle teyit mektubu vermeyi reddettiğini bildirdiği, geminin bu nedenle Rostov Limanından ayrılamadığı, 25.12.2013 tarihinde saat 16:32"de gelen ikinci bir mesajla Rus yetkililerin bu yasağı kaldırdığının bildirmesi üzerine geminin Azov Limanına hareket ettiği, Rus yetkililerinin aldığı bu karar nedeniyle yaşanan gecikmeden kaynaklı olarak davacının demuraj alacağı talep etme hakkının bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerektiği, davacı taraf geminin 1971 imalat tarihli olmakla birlikte daha sonra yeniden inşa işleminin 2010 yılında yapılmış olması nedeniyle klas kuruluşu tarafından 20 yıllık gemi seviyesinde olduğunun sertifikalandığını iddia ettiği, aynı hususun 20.11.2013 tarihli bağlama notunda da deklare edidiği, geminin Rostov Limanından ayrılamadığı, 18.12.2013 günü saat 12:19"dan bu yasagın kalktığı 25.12.2013 günü saat 16:32"ye kadar olan dönem için gecikmenin davacının kendi kusurundan kaynaklandığı, çünkü davacı sözleşmede beyan ettiği klas belgesini sunamamış olup geminin 30 yaş üstü olduğu gerekçesiyle Rostov Limanından ayrılmasına müsaade edilmediği, tedbirli bir donatan gibi hareket etmesi gereken davacı geminin seyahat güzergahındaki denize elverişli olduğuna dair belgeyi sunamadığından kendi kusuruyla oluşan bu gecikmeden davalının sorumlu tutulamayacağı, bu dönem için hesaplanan 6 gün 19 saat 9 dakikalık gecikme için davacının demuraj alacağının bulunmadığından 56.926,25 USD"den düşülmesi gerektiği, demuraj alacağının günlük 3.000 USD olduğu dikkate alındığında, 6 gün için 18.000 USD, 19 saat için 2.375 USD, 9 dakika için 18,74 USD olmak üzere toplam 20.393,74 USD"nin, 56.926,25 USD"den düşülmesi sonucu davacının talep edebileceği toplam alacak miktarı 36.532,51 USD olarak hesaplandığı, davalı tarafça yağmur ve kar gibi hava muhalefetinden kaynaklanan gecikmelerin de düşülmesi gerektiğini savunulmuş ise de, davalı taraf bir kez demuraja düştükten sonra meydana gelen bu tür hava muhalefetlerinin demuraj süresine dahil olduğunun kabulü gerektiği, starya süresine ilişkin hava müsaadeli kaydının sadece starya süresine ilişkin olup sürestarya ve demuraj sürelerine uygulanmasının mümkün olmadığı ayrıca, bağlama notunda yer alan "Bir kere demuraja düşüldüğünde artık hep demurajda olunacaktır" hükmüne göre, demuraj başladıktan sonra oluşan hava muhalefeti nedeniyle yaşanan gecikmelerin demuraj süresine dahil edilmesi gerektiği gerekçesiyle, HMK"nın 353/1.b.2. maddesi uyarınca davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, işin esası hakkında yeniden karar verilmesine, davanın kısmen kabulü ile 36.532,51 USD alacağın, dava tarihinden itibaren işleyecek ve 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi uyarınca hesaplanacak temerrüt faiziyle birlikte ve tahsil tarihindeki TCMB efektif satış kuru TL karşılığının davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK"nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK"nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK"nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK"nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, takdir olunan 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 4.121,91 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 13/02/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.