Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2018/4660 Esas 2019/3914 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, Sayıştay tarafından 2013 yılında yapılan denetimin sonucunda davalıya fazla ödeme yapıldığının ortaya çıktığını ve kamu zararının tahsili için ilamsız takip başlatıldığını ancak itiraz neticesinde takibin durduğunu ileri sürerek itirazın davalının itirazının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, Sayıştay sorgusu sonucu Sayıştay 1. Dairesi 07/05/2015 tarihli 183 nolu ilamı ile kurum zararından sorumlu olanların harcama ve gerçekleştirme yetkilisi olduğu bu sebeple kendisinin sorumluluğunun bulunmadığının tespit edildiğini, fazla ödemesi hususunda kendisinin hilesi veya gerçek dışı beyanının olmadığı ve açık hata bulunmadığından hatalı yapıldığı iddia edilen ödemelerin geri alınmasına hukuken imkan bulunmadığını, ayrıca kesinleşmeyen sayıştay ilamlarının icra takibine konu olamayacağını, açıklanan tüm sebepler ve mahkeme tarafından res"en gözetilecek nedenlerle davanın reddine ve %20"den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesini dilemiştir.
Mahkemece; davacı kurumun, Sayıştay kararı kesinleştiği takdirde tahsil hakkına sahip olduğu hakkında ilam düzenlenen ilgili kişiler yerine ikinci derece sorumluluğu bulunduğu iddia edilen davalı ve arkadaşları hakkında icra takibi başlatmak suretiyle tahsil yoluna gidilmesinde hukuki yararı bulunmadığı gerekçesi ile davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kurum zararı nedeni ile doğan alacağa ilişkin başlatılan takibe vaki itirazın iptali davasıdır.
Hukuki yarar dava şartlarından olup davanın her aşamasında mahkeme tarafından incelenir (HMK m. 115/I). Hukuki yarardan maksat, davacının subjektif hakkına hukuki koruma sağlanması hususunda mahkemeye başvurmasında hali hazırda hukuken korunmaya değer bir yararın bulunmasıdır.

Somut olayda; davacı kurum, alacağını ödemeyi alan davalıdan tahsil etmek amacı ile icra takibi başlatmış, itiraz nedeniyle açılan itirazın iptali davasında ise davacının davayı açmakta hukuki yararının olmadığı gerekçesi ile dava reddedilmiştir. Davacı kurum alacağını, kurum zararına neden olan ödemeyi gerçekleştiren harcama yetkilisinden talep edebileceği gibi ödemeyi alan kişiden de sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında talep edebilir (TBK m. 77).
Hal böyle olunca; Mahkemece temyiz aşamasında olan ve alacağın dayandığı Sayıştay ...Dairesi 07/05/2015 tarihli 183 nolu ilamın kesinleşmesi beklenerek karar verilmesi gerekirken yukarıda açıklanan gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 30.04.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.