Danıştay 3. Daire 2018/2969 Esas 2021/4690 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/2969
Karar No : 2021/4690

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI): … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVACI) : …. Hırdavat Teknik Malzeme Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı şirket adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği ve kısmen komisyon karşılığı sahte fatura düzenlediği yolundaki saptamaları içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak 2014 yılının Ocak ila Mart, Mayıs, Haziran, Eylül, Kasım ve Aralık dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği ve inceleme raporunda yer alan tespitlerin, toptan hırdavat faaliyetine ilişkin gerçek bir emtia teslimine dayanmaksızın komisyon karşılığı fatura düzenlendiğini kanıtlar nitelikte olmadığı, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Orman Ürünleri Hırdavat Makine Metal İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamalar düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığını gösterdiği, …. İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, …. Köprülü İnşaat Hırdavat Kerestecilik Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile Tasfiye Halinde … İnşaat Taahhüt Hırdavat Kerestecilik Dış Ticaret Sanayi Ticaret Limited Şirketi hakkında ise henüz düzenlenmiş bir inceleme raporu bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatın, komisyon gelirinden kaynaklanan kısmı kaldırılmış, alımların sahte faturalarla belgelendirilmesinden kaynaklanan kısmı ise azaltılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davacının kaydettiği faturaların tamamına yakınının, haklarında sahte belge düzenledikleri yönünde saptama bulunan firmalardan alındığı, bu firmaların organizasyon şeklinde gerçeği yansıtmayan fatura tanzim ettikleri, toptan hırdavat malzemeleri satış faturalarının tamamının sahte belge niteliği taşıdığı kanaatine varıldığından gerçekte satışı yapılmayan emtianın satış maliyetinin de fiktif olacağı, uyuşmazlık konusu dönemlere ilişkin olarak düzenlenen raporlar uyarınca yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, vergi tekniği raporunun kendilerine tebliğ edilmemesinin esasa etkili şekil hatası niteliği taşıdığı ve savunma haklarının kısıtlandığı, inceleme elemanınca alışların sahte olduğu varsayımından satışların da gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığı, şirket yetkililerinin kurucu ortağı bulunduğu, … Orman Ürünleri Hırdavat Makine Metal İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketindeki hisselerini devrettiği, raporda yeterli araştırma ve karşıt inceleme yapılmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ….'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz istemlerinin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 26/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :

2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacı şirket adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği ve kısmen komisyon karşılığı sahte fatura düzenlediği yolundaki saptamaları içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak 2014 yılının Ocak ila Mart, Mayıs, Haziran, Eylül, Kasım ve Aralık dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemlerinin, davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporu ile faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karara bağlanması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.