BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/594 Esas 2022/993 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/594
KARAR NO: 2022/993
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/11/2021
NUMARASI: 2021/54 Esas 2021/807 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 30/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/07/2022
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; davacı şirketin muhasebe bilgisayarına 15.01.2021 tarihinde siber saldırı olduğunu, Temmuz-Ağustos-Eylül 2020 dönemlerine ait e-defter beratlarına ulaşamadıklarını ve zayi olduğunu, söz konusu saldırıya ilişkin siber güvenlik şirketine başvurulduğunu ve ilgili dönem beratlarına ulaşılamadığını, cripto virüsün belgesinin dosyaya sunulduğunu, bu nedenlerle Temmuz-Ağustos-Eylül 2020 dönemlerine ait e-defter beratlarının zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davacı şirketin Temmuz, Ağustos, Eylül 2020 dönemlerine ait e-defter beratlarının siber saldırı sonucu zayii olduğu, ancak davacının e-defter beratlarının sisteme yüklenmediğinin Gelir İdaresi Başkanlığı'nın cevabi yazısı ile sabit olduğu, berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan hizmet alındığına veya şirket nezdinde yedeklemenin yapıldığına ilişkin iddiada bulunulmadığı, davacının e-defterlerinin muhafazası için mevzuatta öngörülen kurallara riayet etmediği ve basiretli davranma yükümlülüğü kapsamında gerekli önlemleri almadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; Maliye tarafından 19/10/2019 tarihinde çıkarılan Tebliğ ile e-defter ve bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının 01/01/2020 tarihinden itibaren Başkanlık nezdinde ya da Başkanlıktan izin alan özel entegratör şirketler nezdinde saklanması hususunda zorunluluk öngörülmüş ise de, ikincil nüshaların GİB sistemine yüklenmesine ilişkin Tebliğ'de belirtilen Kılavuz'un 09/10/2020 tarihinde yayımlandığını, bahse konu kılavuzda Temmuz, Ağustos, Eylül 2020 defter ve beratlarının Maliye sistemine yüklenebilmesi için en son sürenin 15/03/2021 tarihi olarak belirlendiğini, zayi olgusunun ise bu tarihten daha önce 15/01/2021 tarihinde gerçekleştiğini, bu nedenle ikincil nüshaların saklanmasına dair yükümlülüğün yerine getirilmediğinden bahisle davanın reddinin doğru olmadığını, özel entegratör kuruluşlara ilişkin kılavuzun Mayıs 2020'de, ikincil nüshaların GİB sistemine yüklenmesine ilişkin Kılavuzun ise Ekim 2020'de yayımlandığını, defterlerin GİB'e yüklenmesine ilişkin zamanın henüz gelmediğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, TTK'nın 82. Maddesi kapsamında zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. Somut olayda, davacı vekili 15/01/2021 tarihinde gerçekleşen siber saldırı neticesinde müvekkili şirkete ait 2020 yılı Temmuz - Ağustos - Eylül dönemlerine ilişkin e-defter beratlarına ulaşılamaması nedeniyle zayi belgesi verilmesi talebi ile açılan davada mahkemece davacı tarafından özel entegratör kuruluşlardan hizmet alındığına veya şirket nezdinde yedeklemenin yapıldığına ilişkin bir delil bulunmadığı, davacı tarafından mevzuata riayet edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. TTK'nın 82/7. maddesinde "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir." hükmü düzenlenmiştir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 19/10/2019 tarih 30923 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren ... Sıra No'lu Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:...)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğle; elektronik ortamda tutulan defterlerin, vergi güvenliğini sağlamak ve virüs, siber saldırısı vb. diğer teknolojik ataklara karşı tedbir almak amacıyla ikincil kopyalarının gizliliği ve güvenliği sağlanmış şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde ya da Başkanlıktan izin alabilen güvenli saklamacı kuruluşlar bünyesinde 01/01/2020 tarihinden itibaren saklanması zorunluluğu getirilmiştir (Bkz. Tebliğ m.4.4.1-e). Öte yandan, aynı tebliğin 7.1. Maddesininde, e-defter tutanların, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemeye başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini isteyebilecekleri; Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verileceği düzenlenmiştir. Anılan Tebliğin 4.4.1-e maddesinde 01/01/2020 tarihinden itibaren ikincil kopyaların Gelir İdaresi Başkanlığı ya da anlaşılmalı özel entegratör kuruluşlar nezdinde saklanmasına ilişkin yükümlülük öngörülmüş ise de e-Defter ve beratların teknik yeterliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta saklama izni verilen özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde muhafaza usulü ile muhafaza edilmesi sürecinde e-Defter uygulamasına dâhil olan mükellefler ve özel entegratörler tarafından uyulması gereken genel, gizlilik ve güvenliğe ilişkin usul ve esasların, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanarak "...gov.tr" adresinde yayımlanan “e-Defter Saklama Kılavuzu”nda açıklanacağı belirtilmiştir. Bunun dışında Tebliğin 4.3.4 maddesinde defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri gösterilmiş, 2020 yılı Temmuz ayına ilişkin Ekim, Ağustos ayına ilişkin Kasım, Eylül ayına ilişkin Aralık ayına kadar imkan tanınmıştır. Bununla birlikte GİB tarafından yayımlanan 09/10/2020 tarihinde yayımlanan "E-Defter Saklama Kullanıcı Kılavuzu"nda Temmuz, Ağustos, Eylül 2020 defter ve beratlarının Maliye sistemine yüklenebilmesi için en son süre 15/03/2021 tarihi olarak belirlenmiştir. Fakat bahsi geçen Kılavuzda belirtilen süre azami süre niteliğinde olup davacının e-defter kayıtlarının ikincil kopyalarını uygun şekilde alıp saklamasına engel değildir. Somut olayda, e-defter kayıtlarının sadece tek bir bilgisayarda tutulduğu, e-defter kayıtlarının başka bir bilgisayarda veya harici bir depolama alanında yedeklenmediği, davacının basiretli tacirden beklenen özeni göstermediği, dolayısıyla zayi belgesi verilme koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; zayi belgesi verilmesi koşulları mevcut olmadığından davanın reddine dair karara yönelik olarak davacı vekili tarafından ileri sürülen istinaf sebebleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 30/06/2022