Danıştay 8. Daire 2020/7061 Esas 2021/4855 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/7061
Karar No : 2021/4855


DAVACI : …
DAVALI : … Başkanlığı …
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) ve (ı) bentleri ile 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu düzenlemelerin ülkemizin taraf olduğu milletlerarası sözleşmelere ve Anayasa'ya aykırı olduğu, Azerbaycan'da verilen "gıyabi" eğitimin "açık öğretim" şeklinde bir eğitim türü olmadığı, kendisinin de açık öğretim mezunu olmadığı, Türkiye'de hukuk alanında verilen eğitime eşdeğer öğrenim gördüğünün tespit edildiği, Ankara Üniversitesi Adalet Yüksekokulunda önlisans eğitimini tamamladıktan sonra toplam beş yıl Nahçıvan Hukuk Fakültesinde lisans ve yüksek lisans eğitimi aldığı, 2013 yılında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına denklik belgesi verilmesi için başvuru yaptığı ancak başvurusunun reddedildiği; bu bireysel işlemin iptali için … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı iptal kararının, Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/11/2015 tarih ve E:2015/7252, K:2015/10748 sayılı kararı ile bozulması üzerine, … İdare Mahkemesi tarafından … tarih ve E:… , K:… sayılı karar ile bozma kararına uyularak davanın reddine karar verildiği, bireysel işlemin dayanağını oluşturan Yönetmelik maddelerinin iptali için de bakılmakta olan davanın açıldığı ve hukuka aykırı olan dava konusu düzenlemelerin iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARENİN SAVUNMASI :
Usul yönünden, davanın süre aşımı nedeniyle reddi ile davacının menfaati bulunmadığından davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği; esas yönünden ise, Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendi yönünden, düzenlemenin, başvuru sahiplerinin eğitime devam edip etmedikleri ve yurtdışında kalınan sürenin lisans eğitimi için yeterli olup olmadığının tespiti amacını taşıdığı, Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendi yönünden, denklik istenen bölümü ÖSYM yerleştirmesi olmaksızın tamamlayan ilgililerin, söz konusu bölüme ÖSYM yerleştirmesi ile giren en son öğrencinin aldığı puan veya daha yüksek bir puanı ülkemizde sınava girmek suretiyle alması gerektiği için YGS/LYS puanına dair belge istendiği; 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendi yönünden ise, Azerbaycan eğitim sisteminde yer alan gıyabi öğretimin Türk eğitim sisteminde yer almadığı ve ülkemizde açık öğretime denk geldiği, açık öğretim yoluyla alınan diplomalara denklik verilmediği, gıyabi eğitim türü ülkemizde olmadığından Yönetmelikte ayrıca tanımına yer verilmediği, Kurulun yetki ve görevleri çerçevesinde düzenlenen dava konusu Yönetmelik hükümlerinde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; 20/02/2016 günlü, 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) ve (ı) bentleri ile 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesinin 09/04/2019 tarih ve E:2016/3231, K:2019/2953 sayılı kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/03/2020 tarih ve E:2019/3313, K:2020/573 sayılı bozma kararı üzerine dosya incelendi. Dosyanın incelenmesinden; 2013 yılında Azerbaycan Nahçıvan Devlet Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olan davacının, diploma denklik talebinin reddi üzerine bu işlemin iptali istemiyle idare mahkemesinde, dayanağı Yönetmelik maddelerinin iptali istemiyle de bakılan bu davayı açtığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar dava konusu 20/02/2016 günlü, 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği, 05/12/2017 günlü, 30261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle yürürlükten kaldırılmış olsa da, yürürlüğe konulan yeni yönetmelikte de benzer kuralların varlığını koruduğu anlaşıldığından işin esasının incelenmesine geçildi. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinde, Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri bentler halinde sayılmış, (p) bendinde de, "Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış önlisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek" Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında belirtilmiştir. Bu madde kapsamında çıkartılan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin dava konusu edilen "Başvuru usulü ve aranacak belgeler" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde (yeni Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi); "Yükseköğrenim süresince kullanılan pasaportların asılları veya giriş-çıkış tarihini gösteren ve işlem gören sayfalarının noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış okunaklı sureti ile il emniyet müdürlüğünden alınmış giriş-çıkış belgesi; çift uyruklu başvuru sahiplerinin öğrenim süresince öğrenim gördüğü ülkede yaşıyor olduğunu gösterir belge" hükmüne yer verilmiştir.
Uyuşmazlığın esasını, yurt dışında Yönetmeliğin "Tanımlar ve kısaltmalar" başlıklı maddesinde sayılan eğitim metoduna göre eğitim alan kişilerin aldıkları bu eğitimin, niteliği itibariyle yurt içinde aynı eğitim metoduyla alınan eğitime eşdeğer olup-olmadığı oluşturmaktadır. Alınan eğitimin niteliğini ölçmede kullanılan bir kriterde öğrencinin almış olduğu eğitimde elde etmesi gereken kazanımlar için öngörülen (eğitim metodu da gözetilerek) eğitim sürecine katılmasıdır. Bu itibarla, alınan eğitime katılma yönünde değerlendirme yapmak için getirilen bu kuralda, hizmet gereklerine ve kamu yararına aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Dava konusu Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendi (yeni Yönetmeliğin 4. maddesini 1. fıkrasın (g) bendi) yönünden yapılan incelemede;
Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasında, tanıma veya denklik başvurusunun, şahsen ya da yetkili makamlarca düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde yapılacağı belirtildikten sonra, aynı fıkranın dava konusu edilen (ı) bendinde, başvuruda sunulacak belgeler arasında, Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin IV üncü maddesinde belirtilen esaslı fark çerçevesinde ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayanların, yükseköğretime başladıkları yıl Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)/Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) puan koşullarını sağladıklarını gösterir belge veya bu belgelere muadil olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen belge de sayılmıştır.
Ülkemizinde taraf olduğu Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin "Yükseköğretim belgelerinin tanınması" başlıklı 6. Bölümünün, 6.(1) maddesinde "Bir tanıma kararı, yükseköğretim belgesi tarafından belgelenen bilgi ve beceri esasına dayanıyorsa, her Taraf, tanımanın istendiği belge ile tanımanın istendiği Tarafça bu belgeye karşılık gelen diploma arasında önemli bir farklılık görülmediği durumda, diğer Tarafta verilmiş yükseköğretim belgelerini tanıyacaktır." hükmü yer almaktadır.
Sözleşme hükmü uyarınca, tanımanın istendiği belge ile tanımanın istendiği Tarafça bu belgeye karşılık gelen diploma arasında önemli bir farklılık bulunmadığı sürece, taraf devletlerin, diğer taraflarca verilmiş yükseköğretim belgelerini tanıyacağı açık olup, söz konusu Sözleşme maddesinde, yükseköğretim diplomalarının tanınması için yükseköğretime kabulü sağlayan belgelerin taraf devletçe değerlendirilebileceğine yönelik bir koşul yer almadığı gibi, yükseköğretim diplomaları arasındaki önemli farklılığın değerlendirilmesine yönelik düzenlemenin, bu yöndeki incelemede yükseköğretime kabul şartlarının da göz önünde bulundurulabileceği şeklinde yorumlanmasının kabulüne olanak bulunmamaktadır.
Denklik incelemesinin özü itibariyle, bir yurtdışı yükseköğretim kurumundan alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından eşdeğer olup olmadığına yönelik olması ve Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin de yükseköğretim belgelerinin tanınması için yükseköğretime kabulü sağlayan belgelerin taraf devletçe değerlendirilebileceğine yönelik bir koşulun bulunmaması karşısında, Türkiye'de Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)/Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS)'ndan alınacak puanın yurtdışında alınan yükseköğretim diplomalarının incelenmesi ile ilişkilendirilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu itibarla, Türkiye'de yükseköğretime kabulü sağlayan sınav puanının, yurtdışındaki bir yükseköğretim kurumunun ve programının tanınması ya da yurtdışında alınan bir yükseköğretim diplomasının denkliğinin değerlendirilmesinin ön şartı olarak öngörülmesi sonucunu doğuran Yönetmeliğin dava konusu 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Yönetmeliğin dava konusu edilen 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendi (yeni Yönetmeliğin 7. maddesinin 6. fıkrasının (b) bendi) yönünden incelenmesinden;
7. maddenin 5. fıkrasında ; "Yapılan inceleme sonucunda, aşağıda belirtilen hâllerde denklik başvuruları reddedilir:
... b) İlgililerin, uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan açık, ekstern ve gıyabi öğretim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim süreci sonunda aldıkları diplomalara ilişkin denklik başvuruları gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir. Ancak bu programlarda alınan derslerin en az % 70’ini örgün eğitim şeklinde alanların diplomaları denklik incelemesine tabi tutulur." hükmüne yer verilmiştir.
Davacının, 2013 yılında Azerbaycan Nahçıvan Devlet Üniversitesi Hukuk Fakültesinin gıyabi öğretim programından mezun olduğu dikkate alındığında, uyuşmazlıkta yargısal incelemenin dava konusu düzenlemede yer alan gıyabi öğretim yönünden sınırlı olarak yapılması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, Yönetmeliğin dava konusu 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinde, uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan gıyabi öğretim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim süreci sonunda alınan diplomalara ilişkin denklik başvurularının gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedileceği düzenlenmiş ise de, söz konusu Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde uzaktan öğretim kapsamı dışında (2017 tarihli düzenlemeyle devam zorunluluğu bulunmayan 'Dışarıdan eğitim' eklenmiş) kalan gıyabi öğretimin tanımı yapılmadığı gibi, davalı idare savunmasında da bu öğretim sürecinin tanımı, niteliği ve kapsamı konusunda herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir.
Bu itibarla, Yönetmelikte uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan gıyabi öğretimin tanımının yer almaması karşısında, dava konusu düzenlemenin niteliği, içeriği ve kapsamının açık, net ve anlaşılır olmadığı, tam tersine belirsizlik içerdiği anlaşılmakta olup, gıyabi öğretim sürecine ilişkin dava konusu Yönetmelik maddesi "idari işlemlerin belirliliği" ilkesine aykırı olduğundan, Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinde de bu yönüyle hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu Yönetmeliğin; 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendi ile 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinin iptaline, 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinin iptali istemi yönünden ise, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Dairemizin 09/04/2019 tarih ve E:2016/3231, K:2019/2953 sayılı kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 04/03/2020 tarih ve E:2019/3313, K:2020/573 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak ve davalı idarenin usule yönelik itirazları kabul edilmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, 20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) ve (ı) bentleri ile 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dairemizin 09/04/2019 tarih ve E:2016/3231, K:2019/2953 sayılı kararıyla; 20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin, 05/12/2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 15. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı, bu bağlamda; davaya konu Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması ve söz konusu Yönetmeliğe dayalı bireysel işlemin de bulunmaması nedeniyle, karar tarihinde yürürlükte bulunmayan Yönetmelik hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmadığı; öte yandan, uyuşmazlıkta işbu dava devam ederken davacının başvurusu üzerine yeni Denklik Yönetmeliği yayımlandıktan sonra bireysel işlem tesis edilmiş ise de; idari işlemlerin tesis edildiği tarihteki mevzuat dikkate alınarak hukuka uygunluk denetimi yapılacağı gerekçesiyle, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasına ve davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmiştir.
Dairemiz kararının taraflarca temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/03/2020 tarih ve E:2019/3313, K:2020/573 sayılı kararıyla; ''Her ne kadar bakılan uyuşmazlıkta sadece Yönetmelik maddeleri dava konusu edilmiş ise de; anılan maddelere dayanılarak tesis edilen işlemlere karşı idare mahkemelerinde iptal davaları açılmış olup; temyize konu kararda belirtildiğinin aksine, Yönetmeliğe dayalı olarak tesis edilmiş bireysel işlemlerin bulunması ve anılan işlemlere karşı da davacı tarafından davalar açılmış olması nedeniyle, herhangi bir hukuki irdeleme yapılmaksızın, Yönetmelik maddeleri yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuki isabet bulunmadığı ve davanın esasının incelenmesi gerektiği; öte yandan, yukarıda belirtilen gerekçeyle Daire kararı bozulduğundan ve bu karar uyarınca uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verileceğinden, verilecek kararın sonucuna göre vekalet ücreti ve yargılama gideri yönünden yeni bir hüküm kurulması gerektiğinin de açık olduğu, bu itibarla, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki Daire kararında hukuki isabet bulunmadığı'' gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Temyiz' başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının Danıştay'da temyiz edilebileceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 'İdari ve vergi dava daireleri kurullarının görevleri' başlıklı 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulunca idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların temyizen inceleneceği; 2577 sayılı Kanun'un 'Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar' başlıklı 49. maddesinin 4. fıkrasında da, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca Danıştay Dava Dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması durumunda ısrar olanağı tanınmamıştır.
Bu nedenle, bozma kararı gözönünde bulundurularak, bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinin (p) bendinde, "Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış önlisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek" Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında sayılmıştır.
Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin "Yükseköğretim belgelerinin tanınması" başlıklı 6. Bölümünün, 6.(1) maddesinde, "Bir tanıma kararı, yükseköğretim belgesi tarafından belgelenen bilgi ve beceri esasına dayanıyorsa, her Taraf, tanımanın istendiği belge ile tanımanın istendiği Tarafça bu belgeye karşılık gelen diploma arasında önemli bir farklılık görülmediği durumda, diğer Tarafta verilmiş yükseköğretim belgelerini tanıyacaktır." hükmü yer almaktadır.
20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde; denklik, Yükseköğretim Kurulunca tanınan bir yurtdışı yükseköğretim kurumundan alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğerliğinin tespit edilmesi şeklinde, (j) bendinde, Yükseköğretim kurumunu ve programını tanıma, diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve programının, faaliyet gösterdiği ülkenin yetkili makamları veya bu makamlarca yetkilendirilmiş kalite güvencesi ve akreditasyon kuruluşları ile Yükseköğretim Kurulu tarafından akademik derece vermeye yetkili bir kurum ve program olarak kabul edilmesi şeklinde tanımlanmış, aynı fıkranın (ğ) bendinde, seviye ve yeterlilik belirleme sistemi (SYBS), mezun olunan programla ilgili temel kazanımlar, eğitim-öğretimin dili, programın niteliği, teorik ve uygulamalı dersler, stajlar ve projeler yönünden eksiklik tespit edildiğinde ve/veya tereddüt oluştuğunda söz konusu programın niteliğine göre ders tamamlama, staj tamamlama, proje yapma veya sınava tabi tutma gibi uygulamalardan birinin, birkaçının veya tamamının kullanılarak kazanımların elde edilme düzeyini ölçme, değerlendirme ve belirlemeye yönelik işlemler bütünü olarak belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendi yönünden;
20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin ''Başvuru usulü ve aranacak belgeler'' başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde, ''Tanıma veya denklik başvurusu, şahsen ya da yetkili makamlarca düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde aşağıda belirtilen belgelerle yapılır: a)...
h) Yükseköğrenim süresince kullanılan pasaportların asılları veya giriş-çıkış tarihlerini gösteren ve işlem gören sayfalarının noter ya da Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış okunaklı sureti ile il emniyet müdürlüğünden alınmış giriş - çıkış belgesi; çift uyruklu başvuru sahiplerinin öğrenim süresince öğrenim gördüğü ülkede yaşıyor olduğunu gösterir belge.'' hükmü yer almaktadır.

Avrupa Bölgesinde Yükseköğretim İle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmeye taraf olan ülkemizde denklik vermeye yetkili kurum olan Yükseköğretim Kurulunca anılan sözleşmeye taraf olan ülkelerden alınan diplomalara ilişkin denklik taleplerinin hukuk devleti ve ahde vefa ilkeleri gereğince bu sözleşme tarafından çizilen çerçeve içerisinde değerlendirilmesi ve objektif kriterlerin ortaya konulması gerektiği açık olmakla birlikte; dava konusu Yönetmelik hükmü uyarınca denklik başvurularında, Yükseköğretim Kurulu tarafından lisans eğitiminin düzeyi ve içeriğine yönelik olarak yapılacak inceleme ve değerlendirmeler kapsamında mezun olunan programın Türk yükseköğretim programlarına eşdeğer olup olmadığı hususuna ek olarak, başvuru sahiplerinin eğitime devam edip etmedikleri ve yurtdışında kalınan sürenin lisans eğitimi için yeterli olup olmadığı hususlarına karine teşkil edecek şekilde objektif bir kriter olarak getirilen dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendi yönünden;
20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin ''Başvuru usulü ve aranacak belgeler'' başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde, ''Tanıma veya denklik başvurusu, şahsen ya da yetkili makamlarca düzenlenmiş vekâletnameye sahip kişi tarafından, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği yöntem, usul ve esaslar çerçevesinde aşağıda belirtilen belgelerle yapılır: a)...
ı) Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin IV üncü maddesinde belirtilen esaslı fark çerçevesinde ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayanların, yükseköğretime başladıkları yıl Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)/Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) puan koşullarını sağladıklarını gösterir belge veya bu belgelere muadil olduğu Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen belge.'' hükmüne yer verilmiştir.
Yükseköğretim Kurulunca başvuru sahiplerinden, ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayanların yükseköğretime başladıkları yıl Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS)/Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) puan koşullarını sağladıklarına dair belgenin istenmesine dair dava konusu düzenlemedeki asıl amacın; tanıma ve denklik başvurularında asgari başarı kriterinin belirlenmesi, belirli bir eğitim standardının sağlanması ve eğitimde kalitenin artırılmasına yönelik olduğu anlaşıldığından, dava konusu düzenlemede hukuka ve mevzuata aykırılık görülmemiştir.
Yönetmeliğin 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendi yönünden;
20/02/2016 tarih ve 29630 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliği'nin 7. maddesinin 5. fıkrasının (b) bendinde, ''Yapılan inceleme sonucunda, aşağıda belirtilen hâllerde denklik başvuruları reddedilir: a)...
b) İlgililerin, uzaktan öğretim kapsamı dışında kalan açık, ekstern ve gıyabi öğretim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim süreci sonunda aldıkları diplomalara ilişkin denklik başvuruları gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir. Ancak bu programlarda alınan derslerin en az % 70’ini örgün eğitim şeklinde alanların diplomaları denklik incelemesine tabi tutulur.'' hükmü yer almaktadır.
Dava konusu düzenlemede yer alan gıyabi öğretim ibaresinin, Türk yükseköğretim sisteminde gıyabi öğretimin yer almaması nedeniyle Yönetmelikte ayrıca tanımının yapılmadığı; ilgililerin denklik başvurularının kabulü için dava konusu düzenleme ile belirlenen kriterin ve aranan esas koşulun ise, devam zorunluluğu olan bir eğitim - öğretim sürecinin tamamlanması olduğu görülmekte olup, devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim - öğretim süreci sonunda alınan diplomalara ilişkin denklik başvurularının reddedilmesine yönelik olan ve eğitim sürecine katılımın sağlanması ile eğitim kalitesi ve standardının yükseltilmesi amacıyla getirildiği anlaşılan dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … -TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Davalı idare tarafından ödenen toplam … -TL harcın davacıdan alınarak davalı idareye ödenmesine,
4. Kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen … -TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere,
26/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.