16. Hukuk Dairesi 2019/1341 E. , 2019/2352 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu ... İlçesi Adiller Mahallesi çalışma alanında bulunan dava ve temyize konu 400 ada 140 parsel sayılı 482,91 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek ... adına tespit ve hükmen tescil edilmiştir. Davacı ..., satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 400 ada 140 parsel sayılı taşınmazın 14.10.2015 tarihli fen bilirkişi raporu eki krokide mavi renkte ve (A) harfi ile gösterilen 1.128,80 metrekarelik kısmının tapu kaydının iptali ile son parsel numarası verilmek suretiyle davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından yargılama giderlerine, davalı ... temsilcisi tarafından esasa yönelik temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davalı Hazineye ait 400 ada 140 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davaya konu taşınmaz 482,91 metrekare yüzölçümü ile tespit ve tescil edildiği halde mahkeme, taşınmazın 1.128,80 metrekarelik bölümünün tapu kaydının iptaline karar vermiş; ancak taşınmazın gerçek yüzölçümü ve farkın sebebi araştırılmamış, keşif sırasında temyize konu olmayan davacının feragat ettiği 400 ada 62 ve 92 sayılı parseller ile temyize konu 400 ada 140 parsel sayılı taşınmaz başında toplu olarak beyan alınması sebebiyle, yerel bilirkişilerin açıklamalarının hangi taşınmaz için olduğu anlaşılamamış, taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi ile niteliğini ve varsa üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde, mahkemece hava fotoğrafları getirtilerek bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmamış, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının doğruluğu hava fotoğrafları ile denetlenmemiştir. Öte yandan, ziraat bilirkişisi raporunda, taşınmazın ham toprak niteliğinde olduğu belirtildiği halde, keşifte dinlenen yerel bilirkişilerin, taşınmazın bahçe niteliğinde olduğu yönünde beyanda bulunmuş olmalarına rağmen, taşınmazın niteliğine ilişkin bu çelişki giderilmeden karar verilmiştir. Böylesine eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca mahkemece öncelikle ... tespit tarihinden (2005) 15-20-25 yıl öncesine ilişkin farklı tarihlerde çekilmiş en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosyaya konulmalı, daha sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak bu keşifte yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmak suretiyle, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, varsa imar-ihya çalışmalarının tamamlanma tarihinin, zilyetliğin sürdürülüş şeklinin ve süresinin belirlenmesine çalışılmalı, taşınmazın ... paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle hava fotoğraflarına aktarılmalı; tanık ve yerel bilirkişilerden taşınmazın önceki durumu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, varsa imar-ihya çalışmalarının hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, üç kişilik ziraat bilirkişi kurulundan önceki raporu da irdeler şekilde çekişmeli taşınmazın niteliği, toprak yapısı, zirai faaliyete konu olup olmadığı, ne şekilde kullanıldığı, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı ve komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında nitelik farkı bulunup bulunmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı; taşınmazın konumu, toprak yapısı, üzerindeki bitki örtüsü ve çevre taşınmazlara göre arz ettiği özellikleri belirtir şekilde mahkemenin gözlemi tutanağa yazılmalı, dava konusu taşınmazın tüm yönlerinden çekilmiş fotoğrafları dosya arasına konulmalı; fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, taşınmazın gerçek yüzölçümü belirlenmeli; bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.