23. Hukuk Dairesi 2015/9815 E. , 2018/2679 K.
"İçtihat Metni".....
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalının kooperatif üyesi olduğunu ve üyelikte çıkma şartlarının oluşmadığını, aidat borçlarını ödemediğini, bu nedenle 2.873,90 TL asıl alacağın tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalının takibe itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile %40 oranında icra inkâr tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin davalı kooperatif üyeliğinden 26.03.2012 tarihinde istifa ettiğini, aidat borcu bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalının kooperatif üyesi olduğu, her ne kadar bilirkişi kök raporu ve birinci ek raporda davacı alacağı olduğunu tespit etmiş olsa da ikinci ek rapora göre, 2011 yılından 2012 yılına devreden 3.082,90 TL alacağın hangi aylara ait olduğu, hangi yıl genel kurul toplantısında alınmasına karar verildiğinin belli olmadığı, kayıtlarda bu alacağın kaynağının anlaşılamadığı, davacının bu alacağını kanıtlayıcı belge sunamadığı, buna göre davalının borcunun bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava kooperatif aidat alacağı için girişilen takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
1-6100 sayılı HMK"nın "Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi" başlıklı 31/1. maddesi "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." şeklinde düzenlenmiş ve bunun hakimin görevi olduğu açıkça vurgulanmıştır. Maddede, hakimin maddi anlamda davayı sevk yetkisi düzenlenmektedir. Bu yetkisiyle hakim, olayın ve hukuki uyuşmazlığın olgusal ve hukuki boyutlarını gerekli olduğu ölçüde taraflara birlikte ele alabilecek, tarafların zamanında uyuşmazlığın çözümü için önemli vakıaların tamamı hakkında açıklama yapmalarını, özellikle ileri sürülen vakıalardaki eksiklikleri tamamlamalarını, delilleri ikame etmelerini ve gerekli talepleri ileri sürmelerini sağlayabilecektir.
Somut olayda, davacı tarafça, takip talebinde alacağın sebebinin "2.873.90 TL asıl alacak 22.06.2012 ; site aidatı ve kooperatif üyelik borcu" olarak gösterildiği, takip talebinin ekinde bu alacağa ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı, bu nedenle davacı tarafın icra takibine konu ettiği alacakların hangi döneme ait olduğu ve dayanağının ne olduğu anlaşılamamıştır. Mahkemece, yukarıda anılan madde uyarınca davacının talebi açıklattırılmadan karar verilmesi hatalı olmuştur.
.../...
S.2
2-Öte yandan, mahkemece bilirkişi heyetinden bir kök rapor ile üç ek rapor alındığı, her raporda davalının farklı miktarlarda borçlu olduğunun tespit edildiği, 2. ek raporda ise davalının borcu bulunmadığının belirtildiği, mahkemece, bu rapora göre davanın reddine karar verildiği anlaşılmış olup, mahkemece raporlar arasındaki çelişki giderilmeden ve hükme esas alınan rapora itibar edilmesinin sebebi açıklanmadan karar verilmesi de hatalı olmuştur.
Bu durumda mahkemece, öncelikle davacının talebinin açıklattırılarak, alacağın dayanağı ve hangi dönemlere ait olduğu tespit edilerek, davalının kooperatif üyeliğinden istifa ettiği de nazara alınarak, bilirkişi heyetinden ek rapor alınması veya yeni bir bilirkişi hyetinden rapor alınması, varsa davacı alacağının tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde, yanılgılı gerekçeyle karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 09.04.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.