Danıştay 12. Daire 2018/5196 Esas 2021/5381 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5196
Karar No : 2021/5381

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yalova İl Jandarma Komutanlığında Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş olarak görev yapan davacı tarafından, astsubaylığa nasbedilmeden önce sivil öğrencilikte geçen 09/02/1993-12/07/1993 tarihleri arasındaki 5 ay, 3 günlük sürenin borçlandırılmak suretiyle fiili hizmet süresinden sayılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 25/02/2014 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nda, okulun belli bir süre içinde bitirilmesi gerektiğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı, okulu bitirdiği dönemde Bağ-Kur kaydı bulunmayan davacının, Bağ-Kur kaydını sonlandırdığı tarih ile uzman çavuş olarak göreve başladığı tarih öncesindeki ve iki yıllık normal öğrenim süresinin başarılı geçen 5 ay, 3 günlük süresi için borçlanma talebinde bulunduğundan, talebinin kabulü gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 5434 sayılı Kanun'un 15. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan hükmün kanunların geriye yürümezliği ilkesi gereğince davacı hakkında uygulanamayacağı, 05/09/1988 tarihinde başladığı öğrenimini tamamlaması gerektiği tarih olan 31/07/1990 tarihine kadar olan dönemde Bağ-Kur kaydı bulunduğu; ayrıca, davacının öğrenimini normal öğrenim süresi içerisinde tamamlamamış olması sebebiyle de söz konusu sürelerin fiili hizmet süresinden sayılmasının mümkün bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Yalova İl Jandarma Komutanlığında Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş olarak görev yapan davacı, astsubay olarak nasbedildiği 30/08/1993 tarihinden önce 05/09/1988-10/09/1993 tarihleri arasında Mustafa Kemal Üniversitesi İskenderun Meslek Yüksek Okulunda Teknik Programlar Bölümü Makina ve Konstrüksiyon Önlisans Programı öğrenimini tamamlamıştır.
Davacı önlisans öğrenimi sırasında 15/03/1988-09/02/1993 tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak Bağ-Kur kaydı bulunmaktadır.
Davacı tarafından, sivil öğrencilikte geçen 09/02/1993-12/07/1993 tarihleri arasındaki 5 ay, 3 günlük sürenin borçlandırılmak suretiyle fiili hizmet süresinden sayılması talebiyle yapılan başvuru; 15/03/1988 - 09/02/1993 tarihleri arasında Bağ-Kur primi ödediğinin tespit edildiği, 05/09/1988 tarihinde kayıt yaptırdığı öğrenim süresini 31/07/1990 tarihinde bitirmesi gerektiğinden, Bağ-Kur hizmeti ile aynı tarihlere rastlayan bu sürenin borçlandırılmak suretiyle fiili hizmetinde değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
Anılan işlem üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun, 28/05/2003 tarih ve 4861 sayılı Kanunla değişik, 15. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, "...Fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına okuduktan sonra muvazzaf subay veya astsubay nasbedilen veya askerlik hizmetini takiben muvazzaf subay veya astsubaylığa geçirilen ve bir yıllık deneme süresini başarı ile tamamlayarak Türk Silâhlı Kuvvetleri kadrolarına asil olarak atananların yüksek öğrenim süresinin fiilî hizmetlerinden sayılması nedeniyle doğacak borçlanmaya ait borç miktarı, göreve başladıkları tarihteki rütbeleri aylığının emekli keseneğine ait unsurları ve borçlanmanın yapıldığı tarihteki katsayı rakamı esas alınarak hesaplanır. Borç miktarına ait kesenek ilgilinin aylığından kesilerek, karşılığı da kurumlarınca verilmek suretiyle, tebliğ tarihinden itibaren üç yıl içinde Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına ödenir." kuralı getirilmiş; 31. maddesinin altıncı fıkrasında, fakülte, yüksekokul veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına okuduktan sonra muvazzaf subay veya astsubaylığa geçirilenlerin, normal süreyi aşan öğrenim sürelerinin fiili hizmet müddetinden sayılmayacağı kurala bağlanmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na, 08/05/2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5754 sayılı Kanun'un 68. maddesiyle eklenen "5434 sayılı Kanuna İlişkin Geçiş Hükümleri" başlıklı Geçici 4. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında; "Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar ... hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil, 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır...Bu madde kapsamına girenlerin aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması, toptan ödemeleri, ilgi devamı, ihya ve borçlanmaları, diğer ödemeler ve yardımlar ile emeklilik ikramiyeleri hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil, 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır..." kurallarına; onuncu fıkrasında ise; "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile Emniyet Hizmetleri Sınıfında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların, bahse konu okullarda geçen başarılı eğitim süreleri, istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu sürelere ait sigortalı ve işveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılır. Bundan doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödenir. Ayrıca, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce üniversitelerin çeşitli fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına öğrenim yaptıktan sonra muvazzaf astsubay nasbedilenlerin sözü edilen okullarda geçen başarılı öğrenim süreleri de istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde en az aylık alan astsubay çavuşun emekli keseneğine ait unsurlar üzerinden, bu fıkradaki esaslar dâhilinde borçlandırılarak tahsil edilmek suretiyle hizmetten sayılır. " kuralına yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 3. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde; meslek yüksekokulu, belirli mesleklere yönelik nitelikli inan gücü yetiştirmeyi amaçlayan, yılda iki veya üç dönem olmak üzere iki yıllık eğitim-öğretim sürdüren, önlisans derecesi veren bir yükseköğretim kurumu olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda açık metinlerine yer verilen mevzuat bir bütün olarak değerlendirildiğinde; fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokullarında kendi hesabına okuduktan sonra astsubay nasbedilenlerin, söz konusu okullarda geçen öğrenim sürelerinin borçlandırılmak suretiyle fiili hizmet süresinden sayılacağ; ancak, anılan sürelerin fiili hizmet süresi olarak değerlendirilebilmesi için 5434 sayılı Kanun'da "normal öğrenim süresini aşmaması" şartına yer verilirken, 5510 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesinin onuncu fıkrasında ise "başarılı öğrenim sürelerinin" fiili hizmet süresinden sayılacağı kurala bağlanmıştır.
Bu durumda; davacının astsubay nasbedilmeden önce bitirdiği önlisans öğreniminin süresi iki yıl olmasına rağmen, 05/09/1988 tarihinde başladığı öğrenimini beş yıllık bir süre içerisinde tamamladığı açık olup, başarılı (normal) öğrenim süresi olarak öğrenimine başladığı tarihten itibaren ilk iki yılın dikkate alınması gerektiğinden, söz konusu süreleri aşan 09/02/1993-12/07/1993 tarihleri arasındaki 5 ay, 3 günlük öğrenim süresinin fiili hizmet süresinden sayılmasına hukuken imkan bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; hukuka uygun olarak tesis edilen dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararından hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 27/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.