Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Dava Türü : İşe iade

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle mahkemece davalı işyerinde 30 dan az işçi çalıştığından bahisle davanın reddine karar verilmişse de;
Dairemizce daha önce benzer dosyalarda işçi sayısı tespit edilirken, her vakıf bünyesinde çalışan işçi sayısı dikkate alınması gerektiği yani her vakfın ayrı işveren olarak değerlendirilip 30 dan az işçi çalıştırılması halinde dava şartı yokluğundan işe iade davasının reddine karar verilmesi gerektiği benimsenmiş idi ( Bknz. Yargıtay 7.HD; 27.03.2013 tarih ve 2013/4977 E-2013/4712 K sayılı bozma ilamı).
Ancak konunun Dairemizce tekrar değerlendirilmesi neticesinde, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun 3. maddesinde bu kanunda belirtilen hizmetlerin gerçekleştirilmesi için Başbakanlığa bağlı ve T.C. Merkez Bankası nezdinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kurulduğu, 7. maddesinde bu kanunun amacına uygun faaliyet ve çalışmalar yapmak ve ihtiyaç sahibi vatandaşlara nakdi ve ayni yardımda bulunmak üzere her il ve ilçede sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları kurulacağı, vakıf senetlerinin mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından Medeni Kanundaki hükümlere göre tescil ettirileceği, 3.6.2011 tarihli 8.6.2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararnamenin 11. maddesinde ise 3294 sayılı Kanun hükümlerine göre kurulan vakıfların harcamalarının, iş ve işlemlerinin araştırılması, incelenmesi, izlenmesi ve denetlenmesi, görülen aksaklıklarla ilgili tedbirlerin alınması, vakıfların çalışma, usul ve esasları ile sosyal yardım ölçütlerinin belirlenmesinin Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünün görevi olduğu, 34. maddesinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu Kurulunun Bakanın başkanlığında Başbakanlık Müsteşarı, Müsteşar, İçişleri, Maliye ve Sağlık Baranlıklarının Müsteşarları ile Sosyal Yardımlar Genel Müdürü ile Vakıflar Genel Müdüründen oluşacağı, bu kurulun il ve ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarında çalıştırılacak personelin nitelikleri ile özlük hakları ve diğer hususlarla ilgili belirlenecek kriterleri görüşüp karara bağlayacağı bildirilmiştir.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünün 3.4.2012 tarihli 2012/12 sayılı genelgesi uyarınca alınan Teşvik Fonu Kurulunun 16.2.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı kararı uyarınca nüfus sosyo ekonomik gelişmişlik ve vakıfların iş yoğunluğuna göre EK-1 de ağırlıklandırılan 14 göstergeye göre tespit edilen ve EK-2 de vakıflar bazında dağıtılan personelin istihdamı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları personelinin norm kadro standartları, iş tanımları, nitelikleri, özlük hakları ve çalışma şartlarına ilişkin esaslar EK-3, 633 sayılı KHK’nin 34/3-c bendi gereğince uygun görülmüş olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda 16.04.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları personelinin Norm Kadro Standartları, İş Tanımları, Nitelikleri, Özlük Hakları ve Çalışma Şartlarına ilişkin esaslar çerçevesinde vakıfların personel rejimini düzenlemeleri adına;
-1 Haziran 2012 tarihine kadar tüm personelin sözleşmelerinin yeni esaslara uygun olarak yenilenmesi,
-Belirli süreli sözleşme ile çalıştırılan personelin norm kadro sayısına bakılmaksızın belirsiz süreli sözleşme imzalanarak görevlerine devam ettirilmesi,
-Vakıfların yeni esaslarda belirlenen şekilde maaş ayarlamalarını yapması,
-Artan iş yükünü de dikkate alarak yeni personel alımı için ilana çıkılması, işe alımların 1 Haziran 2012’ye kadar tamamlanması ve tüm işlemlerin İnsan Kaynakları Modülü üzerinden yapılması,
-Vakıf İnsan Kaynakları Modülündeki personele ilişkin bilgilerin güncellenmesi ve maaş ikramiye, fazla mesai ödemeleri dahil olmak üzere tüm işlemlerin söz konusu modül üzerinden yapılması gerekeceği,
Bu çerçevede yoksul ve muhtaç vatandaşlara hizmet sunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıf personelinin özlük haklarının standardizasyonu adına fon kurulunca alınan karara riayet edilmesi, bahse konu esaslara aykırı uygulamalara vakıflarca son verilmesi ve herhangi bir aksamaya mahal vermeden yeni esasların hayata geçirilmesi gerektiği belirtilmiş, Sosyal Yardım Dayanışma Vakıfları personelinin norm kadro standartları, İş tanımları, nitelikleri, özlük hakları ve çalışma şartlarına ilişkin esaslar da iş sözleşmesinin yapılması, feshi, ücret, yıllık izin, çalışma koşulları, sicil ve disiplin gibi işlemlerin mütevelli heyetince yapılacağı, buna karşılık genel müdürlükçe, vakıf personelinin vakfın görev alanı ile ilgili eğitim, konferans çalıştay gibi organizasyonlarda görevlendirilebileceği, personelin genel müdürlüğün düzenlediği organizasyonlara katılımının zorunlu olduğu gibi düzenlemeler olduğu görülmüştür.
Tüm bu yasal düzenlemelerden her il ve ilçede ayrı ayrı kurulup ayrı ayrı tescil edilse de Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının gerçekte Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile birlikte Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu Kurulu tarafından idare edildiği, personelinin iş tanımlarının, niteliklerinin, özlük haklarının, çalışma şartlarının belirlendiği, tüm vakıfların giderlerinin fon tarafından karşılandığı, vakıfların bir birlik ve bütünlük içinde idare edildikleri, mülki idare amirlerinin il ve ilçelerde kurulan vakıfların tabi başkanları olduğu, defterdar, milli eğitim müdürü, sağlık müdürü, tarım müdürü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu müdürü, müftü gibi kamu görevlilerinin vakfın mütevelli heyetini oluşturduğu anlaşılmaktadır.
Bu maddi ve hukuki olgular karşısında Türkiye’deki tüm il ve ilçelerde kurulu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarında çalışan toplam işçi sayısının 30 işçi kıstasında dikkate alınması gerekir.
30 işçi kıstası küçük işletmeleri korumak için getirilmiş bir düzenlemedir. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları çok büyük ölçekli bir işveren olup bu vakıflarda çalışan işçilerin iş güvencesinden yoksun bırakılması yasanın ruhuna, gerekçesine ve ölçülülük ilkesine uygun düşmeyecektir.
Bu itibarla; vakıf çalışan işçi sayısının belirlenmesinde tüm vakıf çalışan işçi sayısının esas alınması gerektiğini içeren ve işe iade ile sonuçlanan Çorlu 1. İş Mahkemesinin 20.05.2014 tarih ve 2013/364 E-2014/218 K sayılı kararının temyizi üzerine Dairemizce yukarıda belirtilen hususlar benimsenmiş ve neticede işe iade davasında, işçi sayısı belirlenirken tüm Türkiye"de bulunan vakıflar bünyesindeki işçi sayısının esas alınması gerektiği sonucuna varılmış ve söz konusu mahkeme kararı Dairemizce onanmıştır. ( Bknz.Yargıtay 7 HD;17.02.2015 tarih ve 2014/13957 E-2015/1715 K sayılı kararı)
Dolayısıyla Dairemizce, söz konusu uyuşmazlıklarda 30 işçi kıstası belirlenirken Türkiye"de bulunan tüm vakıf işçi sayısı esas alınarak sonuca gidilmesi kabul edilmesi karşısında mahkemece işçi sayısı değerlendirilirken sadece davalı vakıf işçi sayısı esas alınarak sonuca gidilmesi hatalı ise de; davacı işçi hakkında yürütülen soruşturma içeriği gözönüne alındığında taraflar arasında güven ilişkisinin zedelendiği ve iş ilişkisinin devamının işveren yönünden çekilmez hal aldığı, feshin haklı olup olmayacağının ileride açılması muhtemel alacak davasında tartışılacağı ancak fesih tarihi itibariyle en azından geçerli nedenlerle fesih yapıldığı anlaşılmasına göre davacının yerinde olmayan tüm temyiz itirazlarının reddiyle sonucu itibariyle doğru olan hükmün bu gerekçe ile ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıya yükletilmesine, 10.03.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.