MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi Türkmen Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tescil harici bırakılan çekişmeli taşınmaz bölümünün, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında dava Orman İdaresine ihbar edilmiş ancak Orman İdaresi tarafından çekişmeli taşınmazın ormanla ilgisi bulunmadığından davanın takip edilmeyeceği bildirilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 861,91 metrekare yüzölçümündeki çekişmeli taşınmaz bölümünün davacı ... adına tapuya tesciline, fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen yapının ise dava dışı ...’ya ait olduğunun beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı olarak açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen temyize konu taşınmaz bölümü üzerinde davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, davacı ..., çekişmeli taşınmazın öncesi itibariyle babasına ait olduğunu ve babasının ölümünden sonra mirasçılar arasında yapılan harici taksimde kendisine isabet ettiğini ileri sürerek adına tescil talebinde bulunmasına rağmen, Mahkemece taksim hususunda herhangi bir araştırma yapılmamış ve davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı saptanmamıştır. Öte yandan, bir taşınmazın geçmişteki ve şimdiki niteliği ile kullanım şekli ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olup, dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafının jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi marifetiyle incelenmesi ve çekişmeli taşınmazın fotoğrafların çekildiği tarihlerdeki niteliği ve kullanım şeklinin belirlenmesi gerekir iken somut olayda, belirtilen tarihlerden çok öncesine ait hava fotoğrafı üzerinde orman mühendisi bilirkişiye inceleme yaptırılmış, yapılan inceleme sırasında da çekişmeli taşınmazın niteliği ve kullanım şekli araştırılmamıştır. Diğer taraftan, çekişmeli taşınmazın hangi sebeple tescil harici bırakıldığı saptanmamış, komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanakları getirilerek yöntemince mahalline uygulanmamış ve davacı hakkında belgesiz araştırması da yapılmamıştır. Ayrıca, tescil davalarında TMK"nın 713/4. ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanlarının yapılması zorunlu olduğu halde Mahkemece bu ilanlar da yaptırılmamıştır. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve neden tescil harici bırakıldığı, yargılama sırasında veya hükümden sonra tapuya tescil edilip edilmediği Kadastro Müdürlüğü’nden sorulmalı, dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, uydu fotoğrafları ile memleket haritaları ilgili kurumlardan temin edilerek dosya arasına konulmalı, çekişmeli taşınmaz bölümüne komşu tüm parsellerin tespit tutanakları ve varsa dayanakları, hükmen ya da ihdasen oluşan tapu kayıtları bulunmakta ise oluşumlarına ilişkin ilam, belge ve haritalar, davalı olanların dava dosyaları getirtilmeli, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden zilyetliğe dayalı olarak tespit edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü ile Kadastro ve Tapu Müdürlüklerinden ayrı ayrı sorularak, varsa bu şekilde tespit edilen taşınmazların kesinleşme durumlarını da gösterir biçimde tespit tutanaklarının onaylı örnekleri ve kadastro sonucu oluşan tapu kayıtları getirtilerek dosyasına konulmalı, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra da mahallinde elverdiğince yaşlı, yöreyi iyi bilen, tarafsız ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi, inşaat bilirkişisi ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte, yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, evveliyatı itibariyle imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise ne şekilde imar-ihya edildiği ve imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, çekişmeli taşınmaz öncesi itibariyle davacının babasına ait olup da ölümüyle mirasçılarına intikal etmiş ise mirasçılar arasında taksim yapılıp yapılmadığı, yapılan taksimde çekişmeli taşınmazın kime isabet ettiği, çekişmeli taşınmaz üzerindeki binaların kim tarafından ve hangi tarihte yaptırıldığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişkiler oluştuğu takdirde yöntemine uygun şekilde çelişkiler giderilmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsel tutanak ve dayanakları ile davalı iseler bu dava dosyalarında alınan beyanlarla denetlenmeli; üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki tarımsal niteliğini bildiren, gerçekleştirildiği iddia edilen imar-ihyanın tamamlanma tarihi ile zilyetliğin sürdürülüş şekli ve süresini açıklayan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısını, eğimini, bitki desenini irdeleyen, önceki ziraat bilirkişi raporlarını değerlendiren, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarında stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın fotoğrafların çekildiği tarihlerdeki niteliği, kullanım şekli ile varsa imar-ihya çalışmalarının tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, belirtilen dönemlere ilişkin memleket haritaları ile uydu fotoğrafları yapılacak inceleme sırasında dikkate alınmalı; inşaat mühendisi bilirkişiye, çekişmeli taşınmaz üzerindeki binaların yaşları ve nitelikleri hususunda rapor düzenlettirilmeli, fen bilirkişisinden, keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki aldırılmalı, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden ve komşu parseller ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan panoramik fotoğrafları dosyasına konulmalı, TMK"nın 713/4. ve 5. fıkraları gereğince, keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanları yaptırılmalı, bundan sonra da iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de, harcı yatırılmak suretiyle açılmış bir davası ve yöntemince yapılmış bir katılma talebi bulunmadığı halde fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen yapının ...’ya ait olduğunun beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmesi de isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.04.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.