8. Hukuk Dairesi 2015/4557 E. , 2017/6565 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, ..., ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazların 1/2 hissesinin vekili edeni adına diğer 1/2 hissenin ise, davalı Ahmet Özger adına kayıtlı olduğunu, vekil edeninin dava konusu taşınmazları 1973 yılından beri nizasız ve fasılasız olarak malik sıfatı ile kullandığını, tapu maliki olarak görülen ..."in 1946 yılında, eşi ..."in 1980 yılında vefat ettiğini, müteveffaların başka mirasçılarının bulunmadığını, bu nedenle davalıların mahkemede temsili bakımından hâzineyi davalı olarak gösterdiklerini, MK.nun 713 maddesi 2.fıkrasındaki şartların oluştuğunu, bu nedenle dava konusu taşınmazlarda davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davacının, ... nolu parsele ilişkin tapu iptali ve tescil talebinin reddine, davacının ..., ... ve ... nolu parsellere ilişkin tapu iptali ve tesçil talebinin kabulü ile ... ve ... nolu parsellerde ... adına kayıtlı olan hisselerin, ... nolu parselde ... adına kayıtlı hissenin iptaliyle davacı adına tapuya tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK.nun 713/2 fıkrasında yer alan maliki 20 yıl önce ölmüş..” hukuki sebebine dayalı olarak TMK. nun 713/1-2 fıkraları gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Kural olarak tapu iptali ve tescil davalarında; dava kayıt malikine kayıt maliki ölmüş ise mirasçılarına yöneltilerek açılır. Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı olarak kayıt malikleri ile kayıt maliklerini temsilen Hazineyi göstermiştir. TMK.nun 713/2 fıkrası gereğince açılan davalarda Hazine, TMK.nun 501. maddesi uyarınca son mirasçı sıfatı ile hasım gösterilmektedir. Kayıt maliki görülen ..."in ölü olduğu, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Yine TMK.nun 713/2. maddesinde belirtilen hukuki sebeplerden birine dayanılarak açılan davalarda, bu tür davaların niteliği ve özelliği gereği husumetin yargılama sırasında tamamlanması mümkündür. Ancak mahkemece, bu eksiklik yargılama sırasında yerine getirilmemiş ve davada taraf teşkili sağlanmamıştır.
Saptanan bu somut ve hukuki olgulardan da anlaşılacağı üzere, davada taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında hüküm kurulamaz. ( HGK.nun 22.02.2012 tarih, 2011/8-763 E., 2012/85 sayılı kararı,
Bu nedenlerle, mahkemece yapılacak iş; öncelikle kayıt malikinin hasımlı veraset belgesinin (hasım Hazine olacak) alınması için davacı tarafa süre ve imkan tanınması, malikin veraset belgesi alındığında ve mirasçılarının da olduğu anlaşıldığı takdirde davanın mirasçılarına yöneltilmesi bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması, hiç mirasçı bırakmadan ölmüş ise, bu durumda TMK"nun 501. maddesinin göz önünde tutulması gerekmektedir.
O halde, mahkemece kayıt malikine ait veraset belgesi alınmadan buna bağlı olarak taraf teşkili sağlanmadan, işin esasına girilerek karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın başında mahkemece kendiliğinden gözönünde bulundurulur. Açıklanan bu sebeplerle, anılan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yukarıda açıklanan nedenle yerinde olduğundan kabulüyle, usul ve yasaya uygun bulunmayan hükmün 6100 sayılı HMK"nın Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer lmadığına, taraflarca HUMK"un 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının Tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 08/05/2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.