Danıştay 6. Daire 2020/11243 Esas 2021/11881 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/11243
Karar No : 2021/11881

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN
(DAVACI) : ... Mineral Madencilik Nakliyecilik İnşaat Taahhüt ve San. Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 24/06/2020 tarihli, E:2016/3661, K:2020/6143 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü.
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. Maddesinin 1. fıkrasının b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki "Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır." kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 24/06/2020 tarihli, E:2016/3661, K:2020/6143 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
Dava, İstanbul ili, Beşiktaş ilçesi, ... Mahallesi, ... pafta, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaza ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin kabul edilmesine dair İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile bu kararın onanmasına ilişkin Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulunun ... tarihli, ... sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlığa konu taşınmazın, 22.07.1983 onay tarihli 1/5000 ölçekli Boğaziçi Bölgesi Nazım İmar Planında, kısmen "koruya katılacak alan", kısmen de "köy içi yerleşme alanı"nda kaldığı, dava konusu 14.12.2010 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tadilatında ise;... ada, ... parsel sayılı taşınmazın tamamının “koruya katılacak alan” olarak tanımlandığı, bu haliyle planların birbirleriyle uyumlu olmadığı, 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının 1/5000 ölçekli nazım imar planlarına uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, bu durumda 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin davacı taşınmazına ilişkin kısmında, planlama tekniği, şehircilik ilkeleri ve plan hiyerarşisi açısından hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 2. maddesinde Boğaziçi alanı; Boğaziçi kıyı ve sahil şeridinden, öngörünüm bölgesinden, geri görünüm bölgesinden ve etkilenme bölgesinden oluşan ve sınırları ve koordinatları ve Kanuna ekli krokide işaretli ve 22.7.1983 onay tarihli nazım planda gösterilen alan, geri görünüm bölgesi; öngörünüm bölgesine bitişik olan ve 22.7.1983 onay tarihli nazım planda gösterilen coğrafi bölge, etkilenme bölgesi ise; öngörünüm ve geri görünüm bölgeleri dışında 22.7.1983 onay tarihli nazım planda gösterilen ve Boğaziçi sahil şeridi öngörünüm ve geri görünüm bölgelerinden etkilenen bölge, Boğaziçi sahil şeridi ise Boğaziçi kıyı kenar çizgisi ile 22/07/1983 tarihli 1/5000 ölçekli nazım planında gösterilen hat arasında kalan bölge olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanun'un 10. maddesinin 3. fıkrasında, "Gerekli görüldüğü takdirde "Boğaziçi Alanı" için yapılan planların revize edilmesi "gerigörünüm" ve "etkilenme" bölgelerinde 3030 sayılı Kanuna göre, "sahil şeridi" ve "öngörünüm" bölgelerinde İstanbul Büyük Şehir Belediyesince hazırlanarak Belediye Meclisinin kararı ve Belediye Başkanının onayından sonra "Boğaziçi İmar Yüksek Koordinasyon Kurulu" onayı ile yürürlüğe girer." hükmü, 5. fıkrasında , "Plan değişiklikleri de aynı usule göre yapılır." hükmü, Geçici 4.maddesinde ise " Boğaziçi kıyı, sahil şeridi ve öngörünüm bölgelerinde 22/07/1983 tasdik tarihli 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli imar uygulama planları ile konut kullanımına ayrılmış, ancak yapı yapılmamış olan yerlerde yeşil alan statüsü uygulanır."hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 4. maddesinin 1. fıkrasında: "2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, bu Kanunun ilgili maddelerine uyulmak kaydı ile 2960 sayılı İstanbul Boğaziçi Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer özel kanunlar ile belirlenen veya belirlenecek olan yerlerde, bu Kanunun özel kanunlara aykırı olmayan hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununda da belirtildiği üzere Boğaziçi alanında, öncelikle özel Kanun olan Boğaziçi Kanununun uygulanması, sonra planlama ilke ve esaslarını düzenleyen genel nitelikli 3194 sayılı İmar Kanununun, Boğaziçi Kanununa aykırı olmayan hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu parselin 22.07.1983 onay tarihli 1/5000 ölçekli Boğaziçi Bölgesi Nazım İmar Planında kısmen “konut alanı”nda kısmen de “koruya katılacak alan”da kaldığı, 22/07/1983 onay tarihli 1/1000 ölçekli Boğaziçi Bölgesi Öngörünüm Tatbikat Planında ise kısmen “koruya katılacak alan”da, kısmen “köy içi yerleşme alanı”nda, küçük bir kısmının da “yol alanı”nda kalmakta olduğu, söz konusu parselin konut alanında kalan kısmında ... tarihli, ... sayılı GEEAYK kararı ile tescilli olan korunması gerekli kültür varlığının mevcut olduğu, taşınmaz üzerindeki yapıya, 22.02.1961 tarihinde, 2 kat ve çatı olarak yapı kullanma izin belgesi verildiği, ancak III Nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun ... tarihli, ... sayılı kararı ile söz konusu kültür varlığının tescilinin kaldırılması üzerine İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği yapılarak, dava konusu taşınmazın konut alanı kullanımının kaldırıldığı, “koruya katılacak alan” olarak işlevlendirildiği ve "2960 sayılı Boğaziçi Kanunun Geçici 4. maddesine göre uygulama yapılacaktır." ibaresinin iptal edildiği, plan açıklama raporunda da plan değişikliği gerekçesinin kültür varlığı tescilinin iptal edilmesi olduğunun belirtildiği görülmüştür.
2960 sayılı Boğaziçi Kanununun Geçici 4. maddesinde, öngörünüm bölgesinde, nazım ve uygulama imar planlarında konut alanına ayrılan ancak yapı yapılmamış yerlerde yeşil alan statüsünün uygulanacağı hükme bağlanarak, 1983 yılından önce yapı yapılmış olması yeterli bulunmuş olup ayrıca anılan yapının tescilli yapı olması koşulu aranmamıştır.
Bu durumda taşınmaz üzerinde 1983 yılından önce yapı yapıldığı açık olduğundan şehircilik ilkeleri ve planlama esasları bakımından değerlendirilme yapılmadan doğrudan taşınmazın işlevinin değiştirilmesine ilişkin işlemde bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın yukarıda yer verilen ek gerekçe ile ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 27/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.