Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1397 Esas 2021/2115 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1397
Karar No : 2021/2115

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 23/12/2020 tarih ve E:2016/2166, K:2020/3579 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Beykoz ilçe Millî Eğitim Müdürlüğünde şube müdürü olarak görev yapan davacının, annesinin sağlık özrü dikkate alınmaksızın zorunlu yer değiştirme kapsamında Kocaeli ili, Dilovası İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrine aynı unvanla atanmasına ilişkin 30/06/2014 tarihli işlem ile 12/10/2013 tarih ve 28793 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmeliğin 30. maddesinin 2. fıkrasında anne ve babanın sağlık özrüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 23/12/2020 tarih ve E:2016/2166, K:2020/3579 sayılı kararıyla;
Yönetmeliğin 30. maddesinin 2. fıkrasında, anne ve babanın sağlık özrüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden;
Yönetmeliğin 30. maddesinin, 10/12/2014 tarih ve 29201 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13. maddesi ile başlığıyla beraber değiştirildiğinden anılan maddenin eksik düzenleme nedeniyle iptali istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı,
Davacının Kocaeli ili, Dilovası İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrine atanmasına ilişkin 30/06/2014 tarihli işlem yönünden:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 72/1, 72/6 ve 188.; Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 12 ve 13.; Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği'nin 3. maddelerinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan hâlleri ile 16/08/2014 tarih ve 29090 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin ilgili hükmü ve dava konusu Yönetmeliğin 29 ve 30. madde hükümlerine yer verildikten sonra,
Yönetmeliğin mazerete bağlı atamaları düzenleyen 30. maddesinin, sağlık durumu mazeretine yönelik dava konusu 2. fıkrasında, kendisi, eşi ve çocukları yönünden sağlık özrü mazeret olarak kabul edilirken, bakmakla yükümlü olduğu "anne - baba" yönünden herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı, bu durumun ise Yönetmeliğin dayanağı olan 657 sayılı Kanun'a ve çerçeve Yönetmelik niteliğinde olan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine aykırı olduğu,
Bu durumda, davacının sağlık mazereti nedeniyle görev yaptığı yerde çalışmaya devam edebilmek için yaptığı başvurunun; anne ve baba yönünden sağlık mazeretine dayalı yer değişikliği talebine engel oluşturan ve hukuka aykırılığı saptanan dava konusu Yönetmeliğin 30. maddesi 2. fıkrasına dayalı olarak reddedilmesinde hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle,
Yönetmeliğin 30. maddesinin 2. fıkrasının eksik düzenleme nedeniyle iptali istemi yönünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının, Kocaeli ili, Dilovası İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrine atanmasına ilişkin 30/06/2014 tarihli işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, atama işleminin 27/06/2014 tarihinde gerçekleştirildiği, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 16/08/2014 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandığı, yer değişikliği süreci sonrasında meydana gelen bu mevzuat değişikliğinin yapılan işlemi sakatlamadığı; anne ve babanın sağlık durumu için mazeret ataması kabul edilse dahi davacının sunmuş olduğu raporda anılan Yönetmeliğin 13. maddesinde belirtilen ibarelerin yer almadığı, eksik bir rapora dayanarak, davacının annesinin sağlık özür durumu dikkate alınarak atamasının yapılmasının anılan hüküm karşısında hukuken mümkün olmadığı; 2014 yılı atama döneminde 889 şube müdürünün bölge hizmetine bağlı yer değişikliği yapıldığı, yer değişikliği yapılan şube müdürlerinin yerlerinin de aynı usulle atama yapılarak doldurulduğu; davacının işbu davada verilen yürütmenin durdurulması kararı gereği İstanbul ili Beykoz İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü Şube Müdürü görevine iade edildiği ve bu kadrodan 24/04/2018 tarihinde emekliye ayrıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Beykoz İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrinde şube müdürü olarak görev yapan ve zorunlu yer değiştirme kapsamında bulunan davacı, 13/05/2014 tarihli dilekçesiyle, İstanbul Beykoz Devlet Hastanesinden 08/05/2014 tarihinde annesi adına almış olduğu sağlık kurulu raporu ile birlikte tedavisi devam eden annesinin sağlık özrü nedeniyle atamasının yapılmaması için başvuruda bulunmuş, ancak mazerete bağlı yer değiştirmeler kapsamında kendisinin, eşinin ve çocuklarından birinin tedavisinin mümkün olmadığı hâller için alınan sağlık kurulu raporunun mazerete dayalı yer değiştirme taleplerinde esas alınabileceği gerekçesiyle başvurusu reddedilerek, 30/06/2014 tarihli işlem ile Kocaeli İli, Dilovası İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrine aynı unvanla atamasının yapılması üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ''Yer değiştirme suretiyle atanma'' başlıklı 72. maddesinin 1. fıkrasında, kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmaların, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılacağı düzenlenmiştir.
25/06/1983 tarih ve 18088 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin -dava konusu işlem tarihindeki hâlleriyle- 12. maddesinde belirtilen özürlerin belgelendirilmesi hâlinde, bölgelerdeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süreleri tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle atama yapılabileceği belirtildikten sonra bu özürler: A Özür Grubu: Sağlık Durumu, B Özür Grubu: Eş Durumu olarak belirlenmiş ve öncelik sırası ile esas alınacağı düzenlenmiş olup, "Sağlık Durumunun Belgelendirilmesi" başlıklı 13. maddesinde ise, özür grubuna dayanarak memurun yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisinin veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu kimselerden birinin bulunduğu yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağını, "Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği"ne göre tam teşekküllü Devlet Hastahanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi gerekeceği düzenlenmiştir.
Bakmakla yükümlü olduğu kimselerin kapsamı ile ilgili olarak ise, 657 sayılı Kanun'un Hastalık ve Analık Sigortası başlıklı 188. maddesinde sosyal sigorta yardımı sağlanacak hâllerde devlet memurlarının eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocuklarının hastalık hâli düzenlenmiş, 11/08/1973 tarih ve 14622 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliğinin "Tedavi ve Yol Giderlerinden Yararlanacak Olanlar" başlıklı 3. maddesinde de tedavi ve yol giderlerinden yararlanacak olanlar arasında yurtiçinde ve yurt dışında devlet memurunun bakmakla yükümlü olduğu ve herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanamayan ana, babası da sayılmıştır.
Öte yandan davanın açıldığı tarihten sonra 16/08/2014 tarih ve 29090 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelikle, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 12. ve 13. maddeleri değiştirilmiş ve 13. maddenin 1. fıkrası "Memurun sağlık mazeretine dayalı olarak yer değişikliği talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi gerekir." hâlini almıştır.
12/10/2013 tarih ve 28793 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmeliğin 29. maddesinde yöneticilerin bölge hizmetine bağlı yer değişikliğinin usul ve esasları belirlenmiş; mazerete dayalı yer değişikliğinin düzenlendiği 30. maddenin dava konusu 2. fıkrasında, "Görev yapmakta oldukları ilde kendisinin, eşinin veya çocuklarından birinin tedavisinin mümkün olmadığını Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim ve araştırma hastanelerinden veya üniversite hastanelerinden son altı ay içinde alacakları sağlık kurulu raporu ile belgelendiren yöneticiler, sağlık mazeretine dayalı yer değiştirme talebinde bulunabilirler. Görev yaptığı il dışında tedavisinin mümkün olmadığını Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim ve araştırma hastanelerinden veya üniversite hastanelerinden son altı ay içinde alacakları sağlık kurulu raporu ile belgelendiren yöneticiler ise sağlık mazeretine dayalı olarak yerinde bırakılma talebinde bulunabilirler. Bakanlık, bu fıkraya göre ibraz edilen raporları değerlendirerek sağlık mazeretini kabul ettiği yöneticilerin yerinde bırakılmasına ya da tedavisinin yapılabileceği bir sağlık kurum veya kuruluşunun bulunduğu veya sağlığının olumsuz etkilenmeyeceği, öncelikle aynı veya sırasıyla üst hizmet bölgesine atanmasına karar verir." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen düzenlemelerin incelenmesinden; dava konusu Yönetmeliğin mazerete bağlı atamaları düzenleyen 30. maddesinin, sağlık durumu mazeretine yönelik 2. fıkrasında, kendisi, eşi ve çocuklarının sağlık durumu mazeret olarak kabul edilirken, bakmakla yükümlü olduğu "anne - baba" yönünden herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı, bu durumun ise dava konusu Yönetmeliğin dayanağı olan 657 sayılı Kanun'un ve çerçeve Yönetmelik niteliğinde olan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin anılan hükümlerine aykırı olduğu açıktır.
Bu durumda, davacının, sağlık mazereti nedeniyle görev yaptığı yerde çalışmaya devam edebilmek için yaptığı başvurunun, anne ve baba yönünden sağlık mazeretine dayalı yer değişikliği talebine engel oluşturan ve hukuka aykırılığı saptanan dava konusu Yönetmeliğin 30. maddesi 2. fıkrasına dayalı olarak reddedilmesini müteakip, annesinin sağlık mazereti dikkate alınmaksızın zorunlu yer değiştirme kapsamında Kocaeli ili, Dilovası İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü emrine aynı unvanla atanmasına ilişkin işlem mevzuata ve hukuka aykırıdır.
Bu itibarla, dava konusu bireysel işlemin iptali yolunda verilen, ancak konuyla ilgisi bulunmayan 657 sayılı Kanun'un 72/6. maddesi hükmüne yer verilerek kurulan Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, kısmen iptale yönelik Danıştay İkinci Dairesinin 23/12/2020 tarih ve E:2016/2166, K:2020/3579 sayılı kararının, temyize konu iptale ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 01/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.