MAHKEMESİ : ............... Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi

K A R A R

A)Davacı İstemi:
Dava, ...... başlangıç tarihinin 09/01/1988 tarihi olarak tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı ......... Kurumu vekili özetle; davacının işe giriş tarihinin hizmet cetveline göre 01/09/1988 olarak işlendiğini belirtip, davanın reddini talep etmiştir. Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde, öncelikle hak düşürücü sürenin geçtiğini davacının 01/09/1988 tarihinde işe girdiğini belirterek haksız davanın reddini talep etmiştir.
C)...... Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
“Dava, davacıya ait ......102636 ...... sicil nolu işe giriş bildirgesindeki 01/09/1988 ve 09/01/1988 olarak yazılı iki giriş tarihinden 09/01/1988 tarihinin başlangıç tarihi olarak tespiti talebine ilişkin olduğu, tüm dosya kapsamı, iş yeri kayıtları ile dinlenen tanık beyanlarından davacı tanığı ..., ...... ... davacının kendi çalıştıkları dönemde davalı iş yerinde çalıştığını ve tanık ... kendisinin ...... başlangıcının 1988 yılı olup davacının da 1988 yılı başında davalıya ait iş yerinde çalıştığını bildiğini, tanık ... kendisinin 1988 ...... ayında davalı iş yerinde çalışmaya başladığını, ...... ayına kadar çalıştığını ve davacı ile 7-8 ay birlikte çalıştıklarını, kendisinin ...... ayında ayrılmış olması nedeni ile davacının 9. Ayda çalışmış olması halinde kendisini tanıyamayacağını beyan etmesi karşısında davacının işe giriş tarihinin 09/01/1988 olduğu kanaatine varılmakla aşağıdaki hüküm kurulmuştur. ” gerekçesiyle “Davacıya ait işe giriş bildirgesinde yazılı başlangıç tarihine ilişkin iki k... düzeltme yapılarak davacının ...... başlangıcının 09/01/1988 olarak ve 1 gün çalıştığının tespitine,” karar verilmiştir.
...... Başvurusu;
Davalı şirket vekili ile davalı ...... vekili tarafından mahkemece verilen kararın dosya içeriğine ve delil durumuna aykırı olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep edilmiş.
D)...... Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
...... Mahkemesince "".... davacının işe giriş bildirgesi kuruma sunulmuş olmakla, hak düşürücü sürenin gerçekleşmeyeceği, davalı şirketin talep edilen tarihte faal ve 506 sayılı Yasa kapsamında olduğu, ...... Mahkemesi yargılaması sırasında dinlenen bodro tanıkları İdris Karumup, ...... ..., ..., ..., .... ...... Doğaner ve ...... Kaya"nın da aynı işyeri çalışanı olarak mahkemece dinlendikleri, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de; davacının 10/02/1970 doğumlu olup 506 sayılı Yasanın 60/G maddesi ile ilgili yasal mevzuat gereği 01/04/1981 sonrası ...... başlangıçlarında ...... yaş ikmali arandığından ...... düzeni ile ilgili hususlar resen dikkate alınacağından, davalıların ...... istemlerinin kabulü ile davacının ...... kayıtlarına göre doğum tarihi 10/02/1970 tarihi olduğundan, ...... başlangıç tespiti istenilen tarih itibariyle yürürlükte bulunan 506 sayılı Yasanın 60/G maddesi gereğince ...... yaşından önceki sürelerin ...... başlangıcının belirlenmesi bakımından dikkate alınmayacağının gözardı edilmesi isabetsiz olup, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden ...” gerekçesiyle
“ Davalı vekillerinin ...... istemlerinin kabulü ile ......... 2.İş Mahkemesinin 04/10/2016 tarihli 2014/366 Esas, 2016/282 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1,b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına,
Davanın kabulüne, davacının 09/01/1988 tarihinde bir gün süreyle çalıştığının ve 506 sayılı Yasanın 60/G maddesi gereğince ......lılık başlangıç tarihinin ise ...... yaşını doldurduğu 10/02/1988 tarihi olarak tespitine,” karar verilmiştir.
E)Temyiz:
Davalı Kurum vekili “ Sadece işe giriş bildirgesinin varlığı çalışmanın ispatı değildir. Eksik incelemeyle hüküm kurulmuştur. ” gerekçeleriyle temyiz yoluna başvurmuştur
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 108.maddesinin 1. fıkrasında; " Malullük, yaşlılık ve ...... ......larının uygulanmasında nazara alınacak ......lılık süresinin başlangıcı, ......lının, yürürlükten kaldırılmış 54...... ve 6900 sayılı kanunlara veya bu kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihtir." hükmü düzenlenmiştir.
Bir kimsenin ......lı sayılabilmesi için ......lı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir. Aynı zamanda o kimsenin Yasa"nın belirlediği biçimde (506 sayılı Yasa"nın 2. maddesi ve 5510 sayılı Yasa"nın 4/a maddesi) eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön 506 sayılı Yasa"nın 6. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"nın 7/a maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 1999/21-549-555, 2005/21-437-448 ve 2007/21-306-320 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır. Fiili veya gerçek çalışmayı ortaya koyacak belgeler, işe giriş bildirgesiyle birlikte 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesinde belirtilen ......lının gün sayısını, kazanç durumunu, çalışma tarihleriyle birlikte ortaya koyan aylık ...... gün bilgileri ile ...... ...... İşlemleri Yönetmeliği’nin ....... maddesinde belirtilen 4 aylık prim......ları gibi Kuruma verilmesi zorunlu belgelerdir. Yöntemince düzenlenip süresi içerisinde Kuruma verilen işe giriş bildirgesi, kişinin işe alınmış olduğunu gösterirse de fiili çalışmanın varlığının ortaya konulması açısından tek başına yeterli kabul edilemez. ......lılıktan söz edebilmek için, çalışmanın varlığı, Yargıtay uygulamasında 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesine dayalı ......lılığın tespiti davaları yönünden kabul edilen ilkelere uygun biçimde belirlenmelidir. Zira, ......lılığın başlangıcına yönelik her dava ......lılığın tespiti istemini de içerir. Aksine düşünce, özellikle yaşlılık aylığının kabulü için öngörülen ......lılık süresi yönünden çalışanlar ile çalışmayanlar arasında adaletsiz ve haksız bir durum yaratır. Bu nedenle, işe giriş bildirgesinin verildiği ancak yasal diğer belgelerin bulunmadığı durumlarda çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli kanıtlar aranmalı, ...... düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek ......lılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Bu tür davalar yalnızca bir günlük çalışmanın tespitinden ibaret olarak görülmemeli, bir günlük çalışmanın kabulü ile saptanacak ......lılık başlangıcının ......lıya sağlayacağı ......lılık süresi ile birlikte kazandıracağı haklar dikkate alınmalı ve giriş bildirgesi ile birlikte eylemli çalışmanın bulunup bulunmadığı özellikle belirlenmeli, buna göre dönem......sunda yer alan ve davacının talep ettiği tarihte çalışması mevcut tanıklar ile gerektiğinde komşu işyerleri çalışanları olduğu kayıtlarla ya da kolluk yolu ile yaptırılacak araştırma ile belirlenen kimselerin beyanlarına başvurulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 10/02/1970 doğumlu davacının, talep ettiği 09/01/1988 tarihinde ...... yaşında olduğu, işe giriş bildirgesinin 03/10/1988 tarihinde 830015 varide sayısı ile Kuruma verildiği, bildirgenin tarih b......ünde 01/09/1988 ve 09/01/1988 olarak iki tarih olduğu, İşe giriş bildirgesindeki kayıtlarla davacının ...... kayıtlarının uyumlu olduğu, hizmet cetvelinde 01/09/1988 (bildirgede el yazısıyla eklenen) tarihinden itibaren davalı işyerinde 120 gün 1989/1. döneminde 74 gün çalışması olduğu, işveren tarafından işe başlama tarihi 01/09/1988 olan iş akdinin sunulmuş olduğu,157164 sicil numaralı ...konfeksiyon imali işyerinin talep tarihinde yasa kapsamında olduğu,...... tanıklarından ikisinin 1988/1. ayı çalışmasını doğruladığı, diğerlerinin daha sonraki tarihleri belirttiği, birinin ise davacıyı hatırlamadığını söylediği, işyerinden 1988/1-2-3. dönem......larının verildiği, 1988/1. Dönemde isimleri olan ..., ..., ...... Doğaner, ..., ..., ... hariç çalışmayı doğruladıkları, diğerlerinin 2 ve 3. dönemde isimlerinin olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda uyuşmazlık, işe giriş bildirgesinde sonradan oynama olup olmadığı,bildirgede yer alan iki tarihten hangisinin gerçek olduğu noktasında toplanmaktadır.İşe giriş bildirgesinin 03/10/1988 tarihinde Kuruma verilmiş olması, işveren tarafından işe başlama tarihi 01/09/1988 olan iş akdinin sunulmuş olması, hizmet cetvelinde 01/09/1988 tarihinde çalışmalarının başlamış olması , tanıklardan sadece ikisinin ocak ayı çalışmasını doğrulamış olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacının talebinin yerinde olmadığı, kanaati oluşmaktadır. Ancak yazılı somut verinin bulunması karşısında konusunda uzman bilirkişinin görüşünü aldıktan sonra karar verilmesi isabetli olacaktır.
Mahkemece yapılacak iş; işe giriş bildirgesinin aslını getirterek , bildirgede oynama olup olmadığı, sonradan eklenen yazı karakterlerinin aynı olup olmadığı, iki tarihten hangisine itibar edilmesi gerektiği hususlarında uzman bilirkişi görüşünü aldıktan sonra diğer delilleri de birlikte değerlendirerek karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ...... Mahkemesince yeniden verilen “Davanın Kabulü” kararı bozulmalıdır.
G)SONUÇ: Temyiz olunan ...... Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ...... Mahkemesine gönderilmesine, 29/03/20...... tarihinde oy birliğiyle karar verildi.