Danıştay 4. Daire 2021/4157 Esas 2021/5906 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/4157
Karar No : 2021/5906


TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- … Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. … 2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. sayılı kararının temyizen incelenerek aleyhlerine olan hüküm fıkralarının taraflarca bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı adına, defter ve belgelerini ibraz etmediğinden bahisle 2012/1 ila 12 dönemleri için re'sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergileri ile 213 sayılı Kanun'un 353/1. maddesi ve mükerrer 355. maddeleri uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezalarının kaldırılması istenilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay bozma kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davanın 213 sayılı Kanun'un 353/1. ve mükerrer 355. maddelerine istinaden kesilen özel usulsüzlük cezaları yönünden temyiz isteminin reddedilerek kesinleştiği, uyuşmazlığın davacı tarafından 2012/1 ila 12 dönemleri için re'sen tarh edilen üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerine ilişkin olduğu, 2012 yılına ait yasal defter ve belgeler üzerinde davalı idarece yapılan inceleme sonucunda … tarih ve … sayılı Görüş ve Öneri Raporu düzenlendiği, söz konusu raporun incelenmesinden mükellef kurum tarafından 2012/2,3,4,5,6,7 dönemlerine ait alış belgelerinin ibraz edilmediği dolayısıyla söz konusu döneme ilişkin davacının indirim konusu yaptığı belgelerin gerçek mal veya hizmet karşılığı olup olmadığı hususunun ispat edilemediği, katma değer vergisi beyanlarının yeniden düzeltilmesi sonucunda hesaplanan fark katma değer vergilerinin davacı adına üç kat vergi ziyaı cezalı olarak resen tarh edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, dava konusu cezalı tarhiyatın davacı adına … Reklam ve Organizasyon Hizmetleri Anonim Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmına gelince; ilgili dönemlerde davacı adına fatura düzenleyen … Reklam ve Organizasyon Hizmetleri Anonim Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunda yer alan tespitlerin davacıya düzenlenen faturaların sahte olduğunu ispatlamaya yeterli görülmediği, söz konusu firma tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan dava konusu cezalı tarhiyatta ve davacı tarafından ibraz edilen ancak eleştiri konusu yapılmayan diğer alış belgelerinden kaynaklanan tarhiyata ilişkin olarak ise davalı idare tarafından yapılan incelemede resen tarh sebebi bulunduğu yönünde herhangi bir tespit yapılmadığı anlaşıldığından söz konusu belgelerden kaynaklanan dava konusu tarhiyatta da hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu cezalı tarhiyatların, davacı tarafından ibraz edilmeyen 2012/2,3,4,5,6,7 dönemlerine ait alış belgelerinden kaynaklanan kısmı yönünden davanın reddine, söz konusu belgeler dışındaki alış belgelerinden kaynaklanan kısmı yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : İdare tarafından yapılan vergi incelemesinin haksız ve hukuka aykırı yapıldığı, somut inceleme ve delillerden yoksun inceleme yapıldığı, defter ve belgeleri ile birlikte olayların tespiti ve her türlü karşılaştırma sonucu yapılacak inceleme neticesine göre hakkında işlem tesis edilebileceği, haksız ve hukuka aykırı yapılan tarhiyatlarda ve kesilen cezalarda hukuka uyarık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davacının defter ve belgelerini ibraz etmediğinden bahisle hukuka ve usule uygun yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık bulunmadığından kararın aleyhe hüküm fıkralarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : … DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacı tarafından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar temyize konu kararın, redde ilişkin kısımlarının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, davanın kabulüne dair Mahkeme kararına yönelik temyiz istemine gelince; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 14. maddesinde, vergi muamelelerinde sürelerin vergi kanunları ile belli edileceği, kanunda açıkça yazılı olmayan hallerde on beş günden aşağı olmamak şartıyla bu süreyi tebliği yapacak olan idarenin belirleyeceği ve ilgiliye tebliğ edeceği, 30. maddesinin 2. fıkrasının 3. bendinde, bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmının tutulmaması veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelenmesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi, 6. bendinde ise, tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunması halleri resen vergi tarhı sebebi olarak sayılmıştır. Aynı Kanunun 176. maddesinde, tüccarların, defter tutma bakımından iki sınıfa ayrılacağı, I. sınıf tüccarların bilanço esasına göre defter tutacakları, 177. maddesinde, her türlü ticaret şirketinin I. sınıf tüccar sınıfına dahil olduğu, 182. maddesinde bilanço esasında, yevmiye defteri, defterikebir ve envanter defterinin tutulacağı, 227. maddesinde, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsikinin mecburi olduğu, 253. maddesinde, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanların, tuttukları defterlerle üçüncü kısımda yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takibeden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdur oldukları, 256. maddesinde, geçen maddelerde yazılı gerçek ve tüzel kişilerin, muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri muhafaza süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinde de, katma değer vergisi indirim mekanizması düzenlenmiş, 29. maddenin (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri belirtilmiş; aynı Kanunun 34. maddesinin 1. bendinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır.
Mükelleflerin Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesi hükmünden yararlanabilmelerinin ön şartı, fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması, indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olmasıdır. Mükelleflerin yapmış oldukları katma değer vergisi indirimlerinin hukuka uygun olup olmadığını incelemek amacıyla defter ve belgelerin incelemeye ibrazının vergi dairesi tarafından istenilmesine rağmen ibraz edilmemesi durumunda ya da bir kısım gider belgelerinin sahte olduğunun iddia edilmesi karşısında ise, vergi dairesince, 3065 sayılı Kanunun 29. ve 34. maddelerinde düzenlenen indirim şartlarının yerine getirilip getirilmediği araştırılarak, indirim konusu vergilerin reddi ve re'sen vergi tarhiyatı yapılabileceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkında … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporunun düzenlendiği, söz konusu raporda davacı mükellefe defter ve belgelerinin ibrazına ilişkin 29/12/2015 tarihli yazının usulüne uygun tebliğ edildiği ancak defter ve belgelerin mücbir sebep ileri sürülmeksizin ibraz edilmemesi üzerine dava konusu cezalı tarhiyatların yapıldığı görülmekte olup davacının 25/11/2016 tarihli dava dilekçesinde tüm defter ve belgelerini Mahkemenin incelemesine sunmaya hazır olduğunu belirtmesi üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarihli ara kararı ile defter ve belgelerin ibrazının istenildiği ancak tüm yasal defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediği, sadece defter-i kebirin ve 2012/1,8,9,10,11,12 dönemlerine ilişkin alış belgelerinin dosyaya sunulduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre davacının birinci sınıf tüccar olarak defter tutma, bu defterleri yasada öngörülen süre zarfında muhafaza etme ve inceleme esnasında ibraz etme yükümlülüklerinin bulunduğu, davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporunda da davacının 2012 yılı yevmiye ve envanter defterlerinin … tarih ve … yevmiye numarası ile tasdik ettirildiği, ayrıca davacının da dava dilekçesinde tüm defter ve belgelerini Mahkemenin incelemesine sunmaya hazır olduğunu belirtmesi ancak ibrazdan kaçınmış olması hususları birlikte dikkate alındığında davacı tarafından ibraz etme yükümlülüğünün yerine getirilmediği açık olduğundan defter belge ibraz etmeme nedeniyle yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığından kararın belirtilen kısmında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının redde ilişkin kısmının ONANMASINA,
3.Mahkeme kararının kabule ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4.492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
3.Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 01/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.