10. Hukuk Dairesi 2014/8671 E. , 2014/14335 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Kars 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 04.07.2013
No : 2010/513-2013/452
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalılardan Belediye Başkanlığı nezdinde, 2003-2010 döneminde kesintisiz çalıştığını ve bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini istemiş, Mahkemece; 09.10.2003-27.01.2010 döneminde kesintisiz çalışma tespit edilerek, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dava, 506 sayılı Kanun’un 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleri uyarınca açılmış, hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır. Öte yandan, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2003/21-43 Esas, 2003/97 Karar ve 26.02.2003 tarihli kararında ayrıntıları açıklandığı üzere; kural olarak işe giriş bildirgeleri sigortalının imzasını içermelidir. Sigortalı, bildirgeyi hile, hata veya manevi baskı altında imzaladığını ileri sürmemiş veya imzanın kendisine ait olmadığını ya da kesintisiz çalıştığını söylememiş ise, birden fazla işe giriş bildirgesinin varlığı ve işyerinden yapılan kısmi bildirimler, sigortalının o işyerinde kesintili çalıştığına karine oluşturur. Bu karinenin aksinin ancak eş değer de delillerle kanıtlanması gerekmekte olup tanık sözlerine değer verilemez. Yine, Yargıtay"ın yerleşik uygulamaları gereği olarak; kamu kurum ve kuruluşlarında geçen çalışmaların ve ücret ödemelerinin belgelere dayanması asıldır.
İnceleme konusu davada; davacının, davalı Belediye işyerinden birden fazla işe giriş bildirgesi ile 2003/1-2005/11, 05.08.2006-03.07.2008, 2009/1-01.08.2009 dönemlerindeki çalışmalarının ve 16.01.2010 giriş tarihli 8 günlük çalışmasının Kurum kayıtlarında yer aldığı, yine davaya konu dönemde, Kars Beltaş AŞ."den verilme imzasız 16.07.2008 tarihli işe giriş bildirgesi ile 16.07.2008-2008/12 aylarında adı geçen şirket işyerinden davacı adına tam bildirimde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Davalı işverenin kamu kurumu olduğu ve kamu kuruluşlarındaki çalışanların hizmetlerinin kayıtlara geçirilmesinin ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılmasının asıl olduğu da göz önünde tutularak, çalışmanın geçtiği iddia edilen dönemin tamamına ilişkin dönem bordroları, davacının hizmet cetvelinde bildiriminin yapıldığı görülen 510 ve 0360145 sicil numaralı işyerine ait işyeri dosyaları, işveren nezdindeki puantaj kayıtları, ücret tediye bordroları ve konuya ilişkin tüm belgeler eksiksiz olarak getirtilmeli, davalı Kurumdan, varsa işe giriş belgelerinin asılları celp edilerek, anılan belge ve bordrolardan, sigortalının imzasını içerenlerden, imza aidiyeti yönünden çekişme bulunmayanlar ile hata, hile, ikrah halleriyle sakatlığı iddia ve kanıtlanamayan belgelerin içeriklerinde gösterilen gün kadar çalışmanın karinesini teşkil edeceği göz önüne alınarak, şayet, işveren hiçbir kayıt ibraz edemiyorsa, bunun sebebi sorularak ve fiili imkansızlık varsa, davacı ile birlikte çalışan bordro tanıkları dinlenilerek, varsa, tarafların göstereceği tüm deliller toplanarak, ayrıca, dava dışı şirket işyerinden de, 16.07.2008-2008/12 döneminde davacı adına bildirimde bulunulduğu gözetildiğinde, çalışmanın gerçekleştiği iş ve işyeri belirlenerek ve gerektiği takdirde, HMK, 124. maddesi uyarınca adı geçen şirket davaya dahil edilerek, yine, gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra, kayıtlarda görünmeyen çalışmaların hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı, sürekliliği ve süresi yöntemince araştırılmalı ve toplanan tüm kanıtlar yeniden değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan K.. B.."na iadesine, 10.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.