17. Hukuk Dairesi 2019/2045 E. , 2020/7455 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4.
Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen istinaf başvurusunun kısmen kabulüne dair hükmün süresi içinde davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili; davalı şirket nezdinde ZMMS ve Birleşik Kasko Sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan,diğer davalıların işleteni ve sürücüsü olduğu beton mikseri kamyon ile davacıların ortak murisi olan ... ’ün yolcu olarak bulunduğu, dava dışı ... ’in sevk ve idaresindeki motorun 01/02/2014 tarihinde karıştığı trafik kazasında, ...’ün vefat ettiğini, müteveffanın annesi ve babası olan müvekkilleri ... ve ...’ün murislerinin desteğinden yoksun kaldığını beyanla fazlaya dair haklarını saklı tutarak ... ve ... için şimdilik 30.000,00’er TL destekten yoksunluk tazminatı, 1.000,00 TL cenaze gideri, ... ve ... için ayrı ayrı 50.000,00’er TL,... için 20.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi poliçe limiti ile sorumlu olmak
üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş,08.06.2017 tarihli dilekçesi ile maddi tazminata ilişkin talebini ... ve ... için ayrı ayrı 63.028,77 TL’ye, cenaze ve defin giderine ilişkin talebini 4.000,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri; ayrı ayrı davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Antalya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19.12.2017 tarih 2015/609 E. -2017/806 K. sayılı ilamında toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın kısmen kabulü- kısmen reddi ile davacı ... için 63.028,77 TL, davacı ... için 63.028,77 TL destekten yoksun kalma ve 4.000,00 TL defin gideri olmak üzere toplam 130.057,54 TL maddi tazminatın davalı ... açısından poliçe limitleriyle sınırlı kalmak kaydıyla ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte, diğer davalılar için 01/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline; davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL olmak üzere toplam 70.000TL manevi tazminatın davalı ... açısından poliçe limitleriyle sınırlı kalmak kaydıyla ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte diğer davalılar için 01/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, karar verilmiş,karara karşı davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi’nce; davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketinin istinaf itirazlarının reddine; Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/227 Esas 2016/125 Karar sayılı ve Antalya 10. İcra Müdürlüğünün 2016/2797 sayılı dosyalarının incelenmesinde, hüküm altına alınan 75.000,00 TL tazminatın davalı ... tarafından icra dosyasına ödendiği, poliçe limitinin 100.000TL ile sınırlı olduğu,bu hususun kararda belirtilmesi gerektiği gerekçesiyle davalı ... Şirketinin istinaf itirazının kabulüne diğer istinaf itirazlarının reddine;kabul edilen istinaf itirazları nedeniyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve
hükmün HMK"nın 353/1-b,2. madde ve fıkrası uyarınca; davacıların maddi tazminat taleplerinin kabulü ile davacı ... için 63.028,77 TL, davacı ... için 63.028,77 TL destekten yoksun kalma ve 4.000,00 TL cenaze ve defin gideri olmak üzere toplam 130.057,54 TL maddi tazminatın davalı ... açısından bakiye 25.000,00 TL poliçe limitiyle sınırlı kalmak kaydıyla ve dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte, diğer davalılar için 01/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine; davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü- kısmen reddi ile davacı ... için 30.000,00 TL davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL olmak üzere toplam 70.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... açısından bakiye 25.000,00 TL poliçe limitiyle sınırlı kalmak kaydıyla ve dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte, diğer davalılar için 01/02/2014 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-6100 Sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanununun 362/1.a maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 6763 Sayılı Kanunun 44. maddesiyle HMK"ya eklenen EK-Madde 1"de öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2018 yılı için 47.530,00 TL’dir.
İhtiyari dava arkadaşı olan davacılar için hükmedilen manevi tazminata ilişkin temyize konu edilen karar, davalılar yönünden miktarı itibariyle ayrı ayrı kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01/06/1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay tarafından da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin maddi tazminat yönünden temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... Hazır Sıva İnşaat
Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Mallari Tekstil Otomotiv Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava trafik kazası nedeni ile destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze ve defin gideri ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, meydana gelen kaza nedeni ile ölen desteğin geride kalan hak sahipleri için destekten yoksun kalma tazminatı ile cenaze ve defin gideri talebinde bulunmuş, ilk derece mahkemesince 4.000,00 TL cenaze ve defin giderinin tahsiline karar verilmiş, anılan karara karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin bu itirazı yönünde bir gerekçe ve değerlendirmeye yer verilmeksizin başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı, meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacıların kendi yöresel değerlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderleri, mevlit gideri v.s gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine davalının sorumluluğunda olan giderlerden değildir.
Somut olayda, cenaze-defin giderine hükmedilirken yöresel adetlere göre yapılması gereken giderler de dikkate alınarak karar verilmiştir. Buna göre yapılacak iş; ölen desteğin yaşadığı ve defnedildiği yer Müftülüğünden sorularak zorunlu defin ve cenaze giderlerin tespiti ile sonucuna göre karar vermekten ibaret olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
4-Dava, kazaya karışan karşı aracın maliki,sürücüsü ve işleteni ve ZMMS ve İMMS poliçelerini düzenleyen sigorta şirket aleyhine açılmış, dava açılırken hangi poliçelere dayanıldığı hususunda açıklama yapılmıştır.
Dosya içerisinde bulunan poliçe örneklerine göre, kazaya karışan ve davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Mallari Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’nin maliki olduğu aracın zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini düzenleyen Anadolu Anonim Türk
Sigorta Şirketi aynı zamanda aracın İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasını da kapsar şekilde, Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesini de düzenlemiştir. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasında ölüm ve sakatlanma halinde kişi başına limit 268.000,00 TL, Motorlu Kara Taşıtları Birleşik Kasko Sigorta Poliçesinde kombine tek limit 10.000,00 TL olarak belirlenmiştir.
İMMS, motorlu araç işleteninin, bu aracın işletilmesinden dolayı KTK ve Genel Hükümlere göre oluşan ve ZMMS limiti üzerinde kalan hukuki sorumluluğunu sigorta poliçesinde yazılı azami hadlere kadar sigorta güvencesi altına alan bir sigorta sözleşmesidir. Bu sözleşme, ZMMS"nın güvencesini yeterli bulmayan işletenler tarafından ek olarak yapılmaktadır. İMMS kapsamının başlangıç noktası, ZMMS limitinin üzerinde kalan kısımdır. Kapsamın sonu ise İMMS limitidir. İMMS Poliçesi Genel Şartlarının 1. maddesine göre, sigortacının sorumluluğu ZMMS poliçesi limitinin üzerinde kalan miktardan başlayıp, İMMS teminat limiti ile sona ermektedir. Bu limitin tesbitinde, ZMMS"nın hiç yapılmaması veya teminat miktarlarının yeni limitlere getirilmemesi halinde, Hazine müsteşarlığınca tesbit olunan yeni tarife limitleri esas alınır. Bu durumlarda dahi, İMMS"nın sorumluluğu ZMMS"sı limitini aşan kısım için söz konusudur.
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... Şirketinin kazaya karışan aracın aynı zamanda ZMMS poliçesini de düzenlediği değerlendirilmeksizin sadece kasko poliçesinin kalan limitine göre hüküm tesis edilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu durumda, hükmedilen maddi tazminattan öncelikle kaza tarihi itibariyle davalı taraf aracıyla ilgili davalı ... nezdinde düzenlenen ZMMS poliçesi limiti ile davalı ... şirketinin de sorumlu olduğu, zararın ZMMS limitini aşması durumunda davalı sigortacının İMMS limiti oranında sorumluluğunun söz konusu olacağı gözetildiğinde, davalı ... şirketinin hükmedilen maddi tazminattan ZMMS poliçe limitine göre müştereken ve müteselsilen sorumlulukları bulunduğunun anlaşılmasına göre, davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin davalılar arasındaki rücu ilişkisinde aleyhine sonuç doğuracak nitelikte olan hükmü temyiz etmekte hukuki yararı mevcuttur. Bu sebeple,mahkemece iş bu dava yönünden icrai nitelikte olmasa da davalılar aracındaki iç ilişki yönünden davalı ... şirketinin hükmedilen maddi tazminat yönünden ZMMS
poliçe limiti ile davalılarla birlikte müşterek ve müteselsil sorumluluğu ile ilgili tespit şeklinde hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı gibi, davalı ... şirketinin hükmedilen maddi tazminat yönünden ZMMS poliçe limiti ile davalılarla birlikte müşterek ve müteselsil sorumluluğu bulunduğundan yargılama gideri, vekalet ücreti ve harçlar yönünden de poliçe limitine göre hüküm kurulması gerekirken, sadece İMMS poliçe limitinin kalan miktarı üzerinden oranlama yapılarak yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin hükmedilen manevi tazminatlara ilişkin temyiz isteminin (dilekçesinin) REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK"nun 371/1-a maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına; aynı Kanun"un 373/2 maddesi uyarınca dosyanın kararı veren Antalya Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Hazır Sıva İnşaat Taahhüt Yapi Malzemeleri Nakliyat Turizm Plastik Mobilya Emlak Dayanıklı Tüketim Malları Tekstil Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketine geri verilmesine, 23/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.